ΑΝΑΡΤΗΣΗ - 20
ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΟΔΥΣΣΕΑ ΜΕ ΤΗΛΕΜΑΧΟ
Φτάνουμε στην πολύ σημαντική ραψωδία π', που έχει πάρα πολλά να μας πει για την πατρίδα του Οδυσσέα.
Τα θέματά της δεν μπορούν να καλυφτούν σε μία μόνο ανάρτηση. Οπότε θα μας απασχολήσει σε αυτήν και στην επόμενη ανάρτηση.
..........................
Ο Τηλέμαχος, αφού αποβιβάστηκε στην πρώτη ακτή της Ιθάκης, σπεύδει στο χοιρομαντρί, για να βρει τον Εύμαιο.
Εκεί συναντά και τον "ξένο" δηλαδή τον μεταμφιεσμένο Οδυσσέα.
Αφού έφαγαν και ήπιαν, ο Τηλέμαχος ρωτάει τον Εύμαιο:
«ἄττα, πόθεν τοι ξεῖνος ὅδ' ἵκετο; πῶς δέ ἑ ναῦται
ἤγαγον εἰς Ἰθάκην; τίνες ἔμμεναι εὐχετόωντο;
οὐ μὲν γάρ τί ἑ πεζὸν ὀΐομαι ἐνθάδ' ἱκέσθαι.»
(π' 57-59)
ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ
«Παππούλη, πούθε έφτασε εδώ ο ξένος; Πώς οι ναύτες
τον έφεραν στην Ιθάκη; Ποιοί παινεύονται πως είναι;
Γιατί πεζός εδώ, δεν μου φαίνεται να έχει έρθει»
Αλλη μία φορά, η 3η ως τώρα, που ο Όμηρος μας λέει
ότι στην Ιθάκη μπορείς να πας ή με πλοίο ή πεζός.
Το έχουμε ήδη αναλύσει, δεν θα σταθούμε περισσότερο.
Ο Εύμαιος διηγείται στον Τηλέμαχο τα παραμύθια που του είπε ο Οδυσσέας, πως δήθεν τον έφερε Φοινικικό πλοίο από την Κρήτη. (ΑΝΑΡΤΗΣΗ -12)
Στην συζήτηση μεταξύ του Τηλέμαχου και του "ξένου" έχουμε άλλη μία φορά την "φωτογραφική απεικόνιση" των νήσων της επικράτειας του Οδυσσέα.
Αναφερόμενος ο Τηλέμαχος στους μνηστήρες, αναφέρει:
"ὅσσοι γὰρ νήσοισιν ἐπικρατέουσιν ἄριστοι,
Δουλιχίῳ τε Σάμῃ τε καὶ ὑλήεντι Ζακύνθῳ,
ἠδ' ὅσσοι κραναὴν Ἰθάκην κάτα κοιρανέουσι,"
(π' 122-124)
ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ
" Γιατί όσοι ορίζουν στα νησιά κι απ' όλους είναι οι πρώτοι,
στο Δουλίχι και τη Σάμη, και στη δασωμένη Ζάκυνθο,
κι όσοι είναι αρχοντογέννητοι στη βραχώδη Ιθάκη"
Δύο παρατηρήσεις εδώ:
1) Το Δουλίχιον είναι σαφές ότι συγκαταλέγεται στα ΝΗΣΙΑ, γεγονός που καταρρίπτει τις θεωρίες ότι δεν μπορεί να ήταν νησί, επειδή το όνομά του είναι γένους ουδετέρου και όχι θηλυκού, όπως συνήθως τα ονόματα νησιών.
Θεωρίες που καταλήγουν να ψάχνουν για "χερσαίο" Δουλίχιο, κάπου μέσα στην Ακαρνανία.
2) Για άλλη μία φορά η Ιθάκη ΔΕΝ χαρακτηρίζεται νήσος αλλά "πετρώδης".
Είναι γνωστό ότι η Ιθάκη είναι νήσος, αλλά ο Όμηρος δεν την χαρακτηρίζει έτσι, όπως συνηθίζει με όλες τις άλλες νήσους που περιέλαβε στην Οδύσσεια.
Οταν αναφέρεται στην Ιθάκη, η πρώτη λέξη που του έρχεται στο στόμα δεν είναι ποτέ η λέξη "νήσος"!
Αν η Ιθάκη του Ομήρου ήταν είτε το σημερινό Θιάκι ή έστω η Κεφαλονιά, που βρίσκονται μεσοπέλαγα, θα την ανέφερε κάθε φορά ως "νήσο", όπως κάνει με όλες τις άλλες νήσους.
Η Ιθάκη του όμως δεν έχει και πολύ... θαλασσινό χαρακτήρα.
Η οικονομία της είναι προσανατολισμένη στην κτηνοτροφία και σε στεριανές δραστηριότητες με την εγγύς χερσαία ακτή!
Έχει μεγάλη συνάφεια και σύνδεση με την "ακτή ηπείροιο".
Κάτι που ΑΠΟΚΛΕΙΕΤΑΙ με νησιά που είναι μακριά από την ακτή, όπως το Θιάκη ή η Κεφαλονιά.
..........................
Ο Τηλέμαχος στέλνει τον Εύμαιο στην Πηνελόπη, να της πει
τα καλά νέα, ότι επέστρεψε σώος και αβλαβής από την Ήλιδα.
(Το οδοιπορικό του Εύμαιου θα είναι το αντικείμενο της επόμενης ανάρτησης, όπου θα εξετάσουμε τα ρεκόρ που ΔΕΝ έκανε...)
Μόλις φεύγει ο Εύμαιος, η Αθηνά μεταμορφώνει πάλι τον "ξένο", δίνοντας του τώρα πια την κανονική μορφή του Οδυσσέα.
Ακολουθεί η αποκάλυψη από τον Οδυσσέα της ταυτότητάς του και αμέσως πατέρας και γιός αγκαλιάζονται και κλαίνε σπαραχτικά.
Μετά από πολλή ώρα σπαραγμού, ο Τηλέμαχος απευθύνει στον Οδυσσέα την γνωστή πια ερώτηση:
«ποίῃ γὰρ νῦν δεῦρο, πάτερ φίλε, νηΐ σε ναῦται
ἤγαγον εἰς Ἰθάκην; τίνες ἔμμεναι εὐχετόωντο;
οὐ μὲν γάρ τί σε πεζὸν ὀΐομαι ἐνθάδ' ἱκέσθαι.»
(π' 222-224)
ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ
"Με ποιό καράβι σε έφεραν, αγαπητέ πατέρα, οι ναύτες
στην Ιθάκη; Ποιοί καμαρώνουν πως είναι;
Γιατί πεζός εδώ, δεν μου φαίνεται να έχεις έρθει"
Είναι η 4η και τελευταία φορά που κάποιος στην Οδύσσεια
απευθύνει αυτό το ερώτημα σε κάποιον.
ΟΛΕΣ αφορούν κάποιον που έρχεται στην Ιθάκη και μόνο!
Είναι όμως η πιο σημαντική από όλες!
Γιατί;
Διότι απαντά στο επιχείρημα κάποιων που ισχυρίζονται ότι είναι ένα τυποποιημένο ερώτημα ή ένα ευφυολόγημα, άνευ ουσιαστικής αξίας.
Η στιγμή του σπαραχτικού εναγκαλισμού πατέρα και υιού
είναι στιγμή δραματική, που δεν σηκώνει καλαμπουράκια.
Τέτοιες ώρες δεν δικαιολογούνται λοιπόν σαχλίτσες και μάλιστα από τον Τηλέμαχο που υπέστη σοβαρό σοκ, αφού πρώτη φορά στη ζωή του βλέπει τον πατέρα του, που ως τότε ήταν "αγνοούμενος".
Απορρίπτονται οι ισχυρισμοί για "ευφυολόγημα".
Το ερώτημα είναι ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΟ.
Η Ιθάκη είναι νησί, που όμως μπορείς να πας και με τα πόδια!
Πώς:
Περνώντας έναν "πόρο", όπως είδαμε στην ΑΝΑΡΤΗΣΗ-4, όπου ο ο Τηλέμαχος απείλησε τους μνηστήρες ότι θα πάει "έμπορος" στην Πύλο (περνώντας τον πόρο, το πέρασμα).
ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΟΔΥΣΣΕΑ ΜΕ ΤΗΛΕΜΑΧΟ
Φτάνουμε στην πολύ σημαντική ραψωδία π', που έχει πάρα πολλά να μας πει για την πατρίδα του Οδυσσέα.
Τα θέματά της δεν μπορούν να καλυφτούν σε μία μόνο ανάρτηση. Οπότε θα μας απασχολήσει σε αυτήν και στην επόμενη ανάρτηση.
..........................
Ο Τηλέμαχος, αφού αποβιβάστηκε στην πρώτη ακτή της Ιθάκης, σπεύδει στο χοιρομαντρί, για να βρει τον Εύμαιο.
Εκεί συναντά και τον "ξένο" δηλαδή τον μεταμφιεσμένο Οδυσσέα.
Αφού έφαγαν και ήπιαν, ο Τηλέμαχος ρωτάει τον Εύμαιο:
«ἄττα, πόθεν τοι ξεῖνος ὅδ' ἵκετο; πῶς δέ ἑ ναῦται
ἤγαγον εἰς Ἰθάκην; τίνες ἔμμεναι εὐχετόωντο;
οὐ μὲν γάρ τί ἑ πεζὸν ὀΐομαι ἐνθάδ' ἱκέσθαι.»
(π' 57-59)
ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ
«Παππούλη, πούθε έφτασε εδώ ο ξένος; Πώς οι ναύτες
τον έφεραν στην Ιθάκη; Ποιοί παινεύονται πως είναι;
Γιατί πεζός εδώ, δεν μου φαίνεται να έχει έρθει»
Αλλη μία φορά, η 3η ως τώρα, που ο Όμηρος μας λέει
ότι στην Ιθάκη μπορείς να πας ή με πλοίο ή πεζός.
Το έχουμε ήδη αναλύσει, δεν θα σταθούμε περισσότερο.
Ο Εύμαιος διηγείται στον Τηλέμαχο τα παραμύθια που του είπε ο Οδυσσέας, πως δήθεν τον έφερε Φοινικικό πλοίο από την Κρήτη. (ΑΝΑΡΤΗΣΗ -12)
Στην συζήτηση μεταξύ του Τηλέμαχου και του "ξένου" έχουμε άλλη μία φορά την "φωτογραφική απεικόνιση" των νήσων της επικράτειας του Οδυσσέα.
Αναφερόμενος ο Τηλέμαχος στους μνηστήρες, αναφέρει:
"ὅσσοι γὰρ νήσοισιν ἐπικρατέουσιν ἄριστοι,
Δουλιχίῳ τε Σάμῃ τε καὶ ὑλήεντι Ζακύνθῳ,
ἠδ' ὅσσοι κραναὴν Ἰθάκην κάτα κοιρανέουσι,"
(π' 122-124)
ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ
" Γιατί όσοι ορίζουν στα νησιά κι απ' όλους είναι οι πρώτοι,
στο Δουλίχι και τη Σάμη, και στη δασωμένη Ζάκυνθο,
κι όσοι είναι αρχοντογέννητοι στη βραχώδη Ιθάκη"
Δύο παρατηρήσεις εδώ:
1) Το Δουλίχιον είναι σαφές ότι συγκαταλέγεται στα ΝΗΣΙΑ, γεγονός που καταρρίπτει τις θεωρίες ότι δεν μπορεί να ήταν νησί, επειδή το όνομά του είναι γένους ουδετέρου και όχι θηλυκού, όπως συνήθως τα ονόματα νησιών.
Θεωρίες που καταλήγουν να ψάχνουν για "χερσαίο" Δουλίχιο, κάπου μέσα στην Ακαρνανία.
2) Για άλλη μία φορά η Ιθάκη ΔΕΝ χαρακτηρίζεται νήσος αλλά "πετρώδης".
Είναι γνωστό ότι η Ιθάκη είναι νήσος, αλλά ο Όμηρος δεν την χαρακτηρίζει έτσι, όπως συνηθίζει με όλες τις άλλες νήσους που περιέλαβε στην Οδύσσεια.
Οταν αναφέρεται στην Ιθάκη, η πρώτη λέξη που του έρχεται στο στόμα δεν είναι ποτέ η λέξη "νήσος"!
Αν η Ιθάκη του Ομήρου ήταν είτε το σημερινό Θιάκι ή έστω η Κεφαλονιά, που βρίσκονται μεσοπέλαγα, θα την ανέφερε κάθε φορά ως "νήσο", όπως κάνει με όλες τις άλλες νήσους.
Η Ιθάκη του όμως δεν έχει και πολύ... θαλασσινό χαρακτήρα.
Η οικονομία της είναι προσανατολισμένη στην κτηνοτροφία και σε στεριανές δραστηριότητες με την εγγύς χερσαία ακτή!
Έχει μεγάλη συνάφεια και σύνδεση με την "ακτή ηπείροιο".
Κάτι που ΑΠΟΚΛΕΙΕΤΑΙ με νησιά που είναι μακριά από την ακτή, όπως το Θιάκη ή η Κεφαλονιά.
..........................
Ο Τηλέμαχος στέλνει τον Εύμαιο στην Πηνελόπη, να της πει
τα καλά νέα, ότι επέστρεψε σώος και αβλαβής από την Ήλιδα.
(Το οδοιπορικό του Εύμαιου θα είναι το αντικείμενο της επόμενης ανάρτησης, όπου θα εξετάσουμε τα ρεκόρ που ΔΕΝ έκανε...)
Μόλις φεύγει ο Εύμαιος, η Αθηνά μεταμορφώνει πάλι τον "ξένο", δίνοντας του τώρα πια την κανονική μορφή του Οδυσσέα.
Ακολουθεί η αποκάλυψη από τον Οδυσσέα της ταυτότητάς του και αμέσως πατέρας και γιός αγκαλιάζονται και κλαίνε σπαραχτικά.
Μετά από πολλή ώρα σπαραγμού, ο Τηλέμαχος απευθύνει στον Οδυσσέα την γνωστή πια ερώτηση:
«ποίῃ γὰρ νῦν δεῦρο, πάτερ φίλε, νηΐ σε ναῦται
ἤγαγον εἰς Ἰθάκην; τίνες ἔμμεναι εὐχετόωντο;
οὐ μὲν γάρ τί σε πεζὸν ὀΐομαι ἐνθάδ' ἱκέσθαι.»
(π' 222-224)
ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ
"Με ποιό καράβι σε έφεραν, αγαπητέ πατέρα, οι ναύτες
στην Ιθάκη; Ποιοί καμαρώνουν πως είναι;
Γιατί πεζός εδώ, δεν μου φαίνεται να έχεις έρθει"
Είναι η 4η και τελευταία φορά που κάποιος στην Οδύσσεια
απευθύνει αυτό το ερώτημα σε κάποιον.
ΟΛΕΣ αφορούν κάποιον που έρχεται στην Ιθάκη και μόνο!
Είναι όμως η πιο σημαντική από όλες!
Γιατί;
Διότι απαντά στο επιχείρημα κάποιων που ισχυρίζονται ότι είναι ένα τυποποιημένο ερώτημα ή ένα ευφυολόγημα, άνευ ουσιαστικής αξίας.
Η στιγμή του σπαραχτικού εναγκαλισμού πατέρα και υιού
είναι στιγμή δραματική, που δεν σηκώνει καλαμπουράκια.
Τέτοιες ώρες δεν δικαιολογούνται λοιπόν σαχλίτσες και μάλιστα από τον Τηλέμαχο που υπέστη σοβαρό σοκ, αφού πρώτη φορά στη ζωή του βλέπει τον πατέρα του, που ως τότε ήταν "αγνοούμενος".
Απορρίπτονται οι ισχυρισμοί για "ευφυολόγημα".
Το ερώτημα είναι ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΟ.
Η Ιθάκη είναι νησί, που όμως μπορείς να πας και με τα πόδια!
Πώς:
Περνώντας έναν "πόρο", όπως είδαμε στην ΑΝΑΡΤΗΣΗ-4, όπου ο ο Τηλέμαχος απείλησε τους μνηστήρες ότι θα πάει "έμπορος" στην Πύλο (περνώντας τον πόρο, το πέρασμα).
ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΕΝΑ ΜΑΚΡΥ ΔΙΑΛΟΓΟ ΣΧΟΛΙΑΣΜΩΝ,,ΠΗΡΑ ΚΑΙ ΕΓΩ ΘΕΣΗ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου