Ανήμερα την Πρωτοχρονιά, οι χωρικοί και οι τσοπαναραίοι στην Κεφαλονιά … «εθιμοτυπούσαν» για την οικιακή οικονομία τους

 

Γεράσιμος Σωτ. Γαλανός

Τα έθιμα στα χωριά είχαν σχέση με την οικιακή οικονομία. Έτσι, την

ημέρα της Πρωτοχρονιάς είχαν συνήθειες και τελετές που απόβλεπαν να

τους φέρουν μια χρονιά που να είναι καλή .

Σύμφωνα με το παλιό έθιμο των χωριών μας, έπρεπε, να πάρουν

μια κουλούρα στρογγυλή ψωμί, ίδια με την κουλούρα της γωνιάς των

Χριστουγέννων, και να την σπάσουν πάνω στα κέρατα του κριαριού ή

του τράγου για να πάει καλά η κτηνοτροφική παραγωγή και έλεγαν:

«Χίλια καλά χίλια πρόβατα»!. Έπειτα, πήγαιναν και στο κοτέτσι, με το

ψωμί της ημέρας, την αγιοβασιλίτσα, το έπιαναν πάνω απ’ την

κοτοφωλιά κι έλεγαν τρεις φορές: «Αυγά, πουλιά όλο κιού και κανένα

κλού»!

Σε ορισμένα χωριά, την Πρωτοχρονιά, υποδέχονταν τον επισκέπτη

ή την ομάδα παιδιών που έλεγε τα κάλαντα, στο σπίτι με τις ίδιες ευχές,

αλλά ο σπιτονοικοκύρης τους πρότασσε το σίδαυλο αναμμένο ( δηλαδή,

το ξύλο που τακτοποιούμε τη στάχτη και τα μικρά μισοκαμμένα ξύλα

στο τζάκι) και έδινε την ευχή και τα Χρόνια Πολλά. Έπρεπε το τζάκι να

είναι αναμμένο για να πάρει το σίδυαλο και να υποδεχτεί τον

επισκέπτη…

Το ξεχασμένο αυτό έθιμο είναι μια παραλλαγή της Κουλούρας

της Γωνιάς, την οποία τελετουργικά την έκαναν και την παραμονή της

Πρωτοχρονιάς. Η φωτιά στην τελετουργική της διαδικασία ήταν και

είναι καθαρτήριος ενέργεια που διώχνει το κακό μακριά.