Πόλεμος του ‘40: Μια πάρα πολύ διδακτική φωτογραφία

 Του Γεώργιου Κακή Κωνσταντινάτου

 

Στην 1η σειρά, δεύτερος από αριστερά, ο Ηθοποιός Λάμπρος Κωνσταντάρας.
Δεξιά του, πρώτος από αριστερά, ο Βαρύτονος Ευάγγελος Μαγκλιβέρας.
Αριστερά του, τρίτος από αριστερά, ο Τενόρος Κώστας Σάμιος.
Τελευταίος δεξιά ο Έμπορος Τσαλίκης.
Στην 2η σειρά, πρώτος από αριστερά ο Δημοσιογράφος Δ.Γαλερίδης.
Δεύτερος, ο Υπουργός Γεώργιος Καρτάλης.
Τρίτος, ο Καθηγητής Δ. Θιβαδόπουλος.
Τέταρτος, ο Συγγραφέας Γεώργιος Θεοτοκάς.
Πεμπτος, ο Βιομήχανος Συμεόνογλου.
Έκτος, ο Δημοσιογράφος Κώστας Μάγιερ.

Όλοι, όταν ο ολοκληρωτισμός έφθασε στο μη περαιτέρω, δεν “σφύριξαν” αδιάφορα αλλά έκαναν το καθήκον τους.

Όλοι πολέμησαν στην 1η γραμμή.
Ο Λάμπρος Κωνσταντάρας όταν τραυματίσθηκε στη μάχη  και έγινε καλά, ζήτησε να επανέλθει στην γραμμή του πυρός.

Συγγενεύει βλέπετε το θάρρος της Σκηνικής Πράξης και το θάρρος του πολέμου, με αυτό που διατυπώνει ο Θουκυδίδης στο Τέταρτο Βιβλίο της Ιστορίας του:
“Η Στοιχειώδης Λογική απαιτεί Απερισκεψία Ευέλπιδος” !!! (Δ 10.1)
(Εύελπις, ο άνθρωπος των καλών ελπίδων, ο νεαρός δηλαδή ανθρώπος.)

Απερισκεψία ευέλπιδος λοιπόν απαιτεί –πέρα από την εμβριθή γνώση του αντικειμένου- και και το Πεδίο της Σκηνής (δε βγαίνεις αλλοιώς να παίξεις!) και το Πεδίο της Μάχης στο “Θέατρο του Πολέμου” όπως πολύ εύστοχα έχει ονομάσει τα πεδία των μαχών η ανθρωπότητα (Theaters of War).

Και μια και ο λόγος για το «Θέατρο του Πολέμου», να αναφέρουμε  κι άλλους πρωταγωνιστές του:
Ο Ηθοποιός και πολύ αγαπητός μας Διονύσης Παπαγιαννόπουλος  πολέμησε σαν ανθυπολοχαγός κ χαρακτηρίσθηκε πολέμαρχος της 1ης γραμμής.
Ο Ηθοποιός και λατρευτός μας Ντίνος Ηλιόπουλος ως Ασυρματιστής Πυροβολικού 1ης γραμμής.
Ο Ηθοποιός και μοναδικός μας Παντελής Ζερβός ως λοχίας 1ης γραμμής.
Ο Ηθοποιός, με την ξέχωρη κι αυτός θέση του στις καρδιές μας Νίκος Σταυρίδης
ως τραυματιοφορέας 1ης γραμμής.

Ο Ηθοποιός και αγαπητός της εποχής εκείνης Δήμος Αυγείας, που καταγράφεται ότι ως καταδρομέας κολύμπησε στο παγωμένο νερό με το μαχαίρι στο στόμα και έκοψε τα καλώδια των εκρηκτικών,
μιας παγιδευμένης από τον εχθρό σημαντικής γέφυρας, επιτρέποντας έτσι την προέλαση του Ελληνικού στρατού στην Κορυτσά, η απελευθέρωση της οποίας σηματοδότησε την αποφασιστική καμπή
για την συντριβή των φασιστικών δυνάμεων.
Παρασημοφορήθηκε και συνέχισε να πολεμά μέχρι που σκοτώθηκε, πιστός στον υψηλό προορισμό του ρόλου του.
Ο Ηθοποιός και επίσης αγαπητός της εποχής εκείνης Πάνος Κυριακόπουλος, έπεσε πολεμώντας στον Αυλώνα.

Καταγράφεται ότι οι απώλειες του Αυγεία και του Κυριακόπουλου, ήταν οι μεγάλες θεατρικές απώλειες της εποχής.  Για τον Κυριακόπουλο μάλιστα ο ηθοποιός, συγγραφέας και δημοσιογράφος
Χρήστος Πυρπασόπουλος, συγκλονισμένος αναφέρει στους στίχους του:
«…έπεσε… ο φτωχός ο θεατρίνος… ο άξιος Πολεμιστής…  ανδρικά στη μάχη… του Θεάτρου του Πολέμου… Πρωταγωνιστής…»

Οι Ηθοποιοί μας Θάνος Κωτσόπουλος, Μάνος Κατράκης, Λυκούργος Καλλέργης, Στέλιος Βόκοβιτς, Γκίκας Μπινιάρης, Νάσος Χριστογιαννόπουλος,  Φροίξος Θεοφανίδης, Μάκης Τζίνης, Στέφανος Πήλιος, κ.ά. που τους βλέπουμε ακόμη στις μοναδικές Ελληνικές ταινίες  ή τους ακούμε στα εξαίσια Θεατρικά του Τρίτου προγράμματος στο Ραδιόφωνο, όλοι στρατιώτες και πρωταγωνιστές της 1ης γραμμής.

Μαζί και μ’άλλους ανθρώπους της Τέχνης, όπως ο Τενόρος Γ. Τουμπακάρης,
που έπεσε ηρωικά και «με απερισκεψία ευέλπιδος» μαχόμενος, ή ο θεατρικός συγγραφέας και γενικός γραμματέας του Εθνικού Θεάτρου Άγγελος Τερζάκης, που καταγράφεται ότι παρέμεινε στη ζώνη του πυρός  ως το τέλος του πολέμου,  ή οι αγαπημένοι μας συγγραφείς και ποιητές,
Νίκος Καββαδίας, Νίκος Εγγονόπουλος, Νικηφόρος Βρεττάκος, Άρης Δικταίος, Τάκης Σινόπουλος, Λουκής Ακρίτας, Γιώργος Σαραντάρης, Αστέρης Κοββατζής,  Άγγελος Βλάχος, Ανδρέας Καραντώνης, Στέλιος Ξεφλούδας, Γιάννης Μπεράτης, κ.ά. ή οι ζωγράφοι-σκηνογράφοι, μοναδικοί και αγαπητοί Σπύρος Βασιλείου και Γιάννης Τσαρούχης, που κρατούσε στα χέρια του πάντοτε
μια εικόνα της Μεγάλης Μάνας και ζωγράφισε την Παναγία της Νίκης.

Όλοι αυτοί μπορούν να πουν: «…έζησα το θαύμα…» όπως λέει ο Ανθυπολοχαγός Οδυσσέας Ελύτης για τον εαυτό του. Γράφει:
«Δεν απέμενε παρά να κρατήσω τον όρκο μου και να δώσω υπόσταση
στον Ανθυπολοχαγό της Αλβανίας, αυτόν που είχε δοκιμαστεί σε όλα
τα ανεβοκατεβάσματα της Ελληνικής Ιστορίας και που προχωρούσε ολοένα
για να φτάσει μέσα και πέρα από το θάνατο…»
«Από το άλλο μέρος, έγινε αιτία ο πόλεμος να συνειδητοποιήσω
τι είναι ο αγώνας, ο ομαδικός πλέον και όχι ο προσωπικός.
Θέλω να πω τι σημαίνει να μάχεσαι και συ…»
«Χωρίς την εμπειρία αυτή, πιστεύω δεν θα μου είχε ανοιχτεί ο δρόμος
για το «Άξιον Εστί»… »

Ατενίζοντας με δέος και όχι ψευτο-επετειακά, τους δικούς μας αυτούς ανθρώπους που είχαν συνηθίσει
και είχαν ιδανικό τους το να μάχονται,  προβάλουμε ένα μόνο ακόμη παράδειγμα από την αρχική μας,
πάρα πολύ διδακτική φωτογραφία του πολέμου που παραθέτουμε:

Τον συγγραφέα Γιώργο Θεοτοκά (τέταρτο από αριστερά, στην πίσω σειρά) που έβαλε μέσον(!) για να πάει να πολεμήσει στην 1η γραμμή…!!!  Μάλιστα! για να πολεμήσει τους εισβολείς, έβαλε μέσον!  και συγκεκριμένα ως μέσον του για τον σκοπό αυτό ενεργοποιήθηκε  ο τότε Στρατηγός Σέργιος Γυαλίστρας.

Επομένως, αν συγκρίνουμε την ευρωστεία του πνεύματος αυτού, με την ασθενικότητα του σημερινού, εύκολα θα συμπεράνουμε  ότι η όποια κρίση έχει την αιτία της στην άλωση του μυαλού, στην καχεκτικότητα ψυχών σκοτισμένων,  από αλλότρια και ανύπαρκτα ιδεολογήματα, ξένων προς το θαύμα και την προέλαση της αληθινής ζωής και τέχνης που επιμένει να ορθώνεται και να ζητά «Αέρααααααα!!!»

Σημείωση: Πληροφοριακά Στοιχεία χρησιμοποιήθηκαν από άρθρα, της Όλγας Σέλλα για τον Ελύτη, στην Καθημερινή• και του Τάσου Κοντογιαννίδη στην Real News, ο οποίος μεταξύ άλλων διακρίσεων, έχει για την εργασία του τιμηθεί, από την Ακαδημία Αθηνών και βραβευθεί από την Γερμανική ραδιοφωνία της Deutsche Welle.

πηγη   το ekefalonia.gr