Λευκωσία:
Σαράντα-ένα χρόνια συμπληρώνονται σήμερα από την εκδήλωση του προδοτικού πραξικοπήματος της 15ης Ιουλίου 1974 και Κυβέρνηση, Βουλή και κυπριακός λαός τιμούν όλους όσοι έπεσαν υπερασπιζόμενοι τη δημοκρατία και τη νομιμότητα. Στις 08:20 θα ηχήσουν οι σειρήνες. Στο πλαίσιο των εκδηλώσεων, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης θα παραστεί στις 9πμ στην ειδική σύνοδο της Βουλής των Αντιπροσώπων για τις μαύρες επετείους του πραξικοπήματος και της τουρκικής εισβολής.
Της συνόδου θα προεδρεύσει ο Πρόεδρος της Βουλής Γιαννάκης Ομήρου. Στις 10.45 π.μ. ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας θα παραστεί στο ετήσιο εθνικό μνημόσυνο των πεσόντων κατά τη διάρκεια του πραξικοπήματος που θα τελεστεί στον Ιερό Ναό της του Θεού Σοφίας, στο Στρόβολο, προϊσταμένου του Αρχιεπισκόπου Κύπρου Χρυσοστόμου. Στο μνημόσυνο θα παραστούν, μεταξύ άλλων, ο Πρόεδρος Βουλής, ο Πρέσβης της Ελλάδος, ο Υπουργός Άμυνας, αρχηγοί ή εκπρόσωποι κομμάτων και άλλοι πολιτειακοί αξιωματούχοι. Στις 1100 θα ακολουθήσει η νεκρώσιμος ακολουθία των πεσόντων κατά το πραξικόπημα, των αντιστασιακών αστυνομικών και άλλων θυμάτων των οποίων τα λείψανα βρέθηκαν σε ομαδικό τάφο στο Κοιμητήριο Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης και ταυτοποιήθηκαν με τη μέθοδο του DNA. Τον επικήδειο θα εκφωνήσει ο Πρόεδρος της Βουλής και στη συνέχεια τα λείψανα θα οδηγηθούν, εν πομπή, προς το κοιμητήριο Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης όπου και θα ταφούν. Η αντίστροφη μέτρηση για τη διχοτόμηση της Κύπρου ξεκίνησε όταν το 1967 την εξουσία στην Ελλάδα κατέλαβε η στρατιωτική δικτατορία. Οι σχέσεις μεταξύ αυτού του καθεστώτος και του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας, Μακάριου ΙΙΙ ήταν τεταμένες. Με το σήμα "Αλέξανδρος εισήλθε νοσοκομείον», ο επικεφαλής των ελληνικών στρατιωτικών δυνάμεων στην Κύπρο ταξίαρχος Μ. Γεωργίτσης ανήγγειλε στην ηγεσία της ελληνικής χούντας, το πρωί της 15ης Ιουλίου 1974, την έναρξη του πραξικοπήματος ενάντια στον δημοκρατικά εκλεγμένο Πρόεδρο της Κύπρου. Νωρίς το πρωί της Δευτέρας, 15 Ιουλίου 1974, ο Μακάριος επέστρεφε στο Προεδρικό Μέγαρο στη Λευκωσία από την εξοχική του κατοικία στο Τρόοδος, όπου είχε περάσει το Σαββατοκύριακο. Την ώρα εκδήλωσης του πραξικοπήματος, ο Μακάριος δεχόταν μια ομάδα ελληνοπαίδων από την Αίγυπτο. Όταν τα πυρά πύκνωσαν και το Προεδρικό Μέγαρο άρχισε να κανονιοβολείται από τα τεθωρακισμένα της Εθνικής Φρουράς, ο Μακάριος, αφού προστάτευσε πρώτα τους μικρούς του επισκέπτες, στη συνέχεια διέφυγε από τη μοναδική αφύλακτη δίοδο, που υπήρχε στα δυτικά του Προεδρικού Μεγάρου. Κατέφυγε στη Μονή Κύκκου και στη συνέχεια στην Πάφο. Και ενώ οι πραξικοπηματίες θεωρούσαν τον Μακάριο νεκρό και το ανακοίνωναν συνεχώς μέσω του ΡΙΚ, αυτός ήταν ζωντανός και απηύθυνε μήνυμα μέσω ενός αυτοσχέδιου ραδιοσταθμού της Πάφου όπου δήλωνε στο λαό: "Ελληνικέ Κυπριακέ Λαέ! Γνώριμη είναι η φωνή που ακούεις. Γνωρίζεις, ποιος σου ομιλεί. Είμαι ο Μακάριος. Είμαι εκείνος, τον οποίο συ εξέλεξες δια να είναι ο ηγέτης σου. Δεν είμαι νεκρός. Είμαι ζωντανός. Και είμαι μαζί σου, συναγωνιστής και σημαιοφόρος εις τον κοινόν αγώνα. Το πραξικόπημα της χούντας απέτυχε. Εγώ ήμουν ο στόχος της και εγώ, εφόσον ζω, η Χούντα εις την Κύπρον δεν θα περάση. Η Χούντα απεφάσισε να καταστρέψη την Κύπρο.Να την διχοτομήση.Αλλά δεν θα το κατορθώση. Πρόβαλε παντοιοτρόπως αντίστασιν εις την Χούντα. Μη φοβηθής. Ενταχθήτε όλοι εις τα νομίμους δυνάμεις του κράτους. Η Χούντα δεν πρέπει να περάση και δεν θα περάση. Νυν υπέρ πάντων ο αγών." Ο Μακάριος επιβιβάστηκε σε βρετανικό στρατιωτικό αεροσκάφος και μέσω Μάλτας μετέβη στο Λονδίνο, όπου την επομένη, 17 Ιουλίου, συναντήθηκε με τον Βρετανό πρωθυπουργό Χάρολντ Ουϊλσον και τον Υπουργό Εξωτερικών Τζέιμς Κάλαχαν. Οι Ηνωμένες Πολιτείες ζήτησαν την υποστήριξη της ανεξαρτησίας της Κύπρου και κάλεσαν όλα τα κράτη να πράξουν το ίδιο, ενώ ο Υπουργός Εξωτερικών Χένρι Κίσιγκερ απέρριψε πρόταση για υποστήριξη του ανατραπέντος καθεστώτος Μακαρίου. Χρησιμοποιώντας την εγκληματική αυτή πράξη ως πρόσχημα, η Τουρκία εισέβαλε στην Κύπρο πέντε ημέρες αργότερα. Σε μια εισβολή δύο φάσεων, τον Ιούλιο και τον Αύγουστο, και παρά τις εκκλήσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ [Ψήφισμα 353 (1974)] και τη γρήγορη αποκατάσταση της συνταγματικής τάξης στο νησί, η Τουρκία κατέλαβε το 36,2 τοις εκατό της εδαφικής επικράτειας της Κυπριακής Δημοκρατίας και εκτόπισε βίαια περίπου 200.000 Ελληνοκυπρίους από τις εστίες τους. Άλλοι 20.000 Ελληνοκύπριοι, οι οποίοι παρέμειναν στις κατεχόμενες περιοχές, εξαναγκάστηκαν και αυτοί τελικά να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους και να αναζητήσουν καταφύγιο στις ελεγχόμενες από την κυπριακή Κυβέρνηση περιοχές. Μέχρι το 2008 λιγότεροι από 500 εγκλωβισμένοι Ελληνοκύπριοι παρέμεναν στις κατεχόμενες περιοχές. Σε εκδήλωση χθες βράδυ, η οποία ήταν αφιερωμένη στην κατεχόμενη γη και σε όλους όσοι αγωνίστηκαν και θυσιάστηκαν για την ελευθερία και τα ιδανικά, ο Υπουργός Άμυνας Χριστόφορος Φωκαϊδης είπε ότι μοναδικός γνώμονας της Κυβέρνησης είναι η εκπλήρωση του υπέρτατου στόχου, της σωτηρίας της πατρίδας, σημειώνοντας ότι σ΄ αυτή την κατεύθυνση εργάζεται συστηματικά, με αφοσίωση και επιμονή ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας και η Κυβέρνηση. Αυτή, σημείωσε ο κ. Φωκαϊδης, είναι η μεγάλη μας οφειλή απέναντι στις μέλλουσες γενιές. Κόμματα και οργανώσεις, με ανακοινώσεις τους, καταδικάζουν το πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου 1974, χαρακτηρίζοντας την επέτειο ως μια από τις πιο μελανές σελίδες της νεώτερης ιστορίας της Κύπρου. Σημειώνουν ότι ήταν το αποκορύφωμα ενός προμελετημένου εγκλήματος που είχε σχεδιαστεί από χρόνια. Το φασιστικό πραξικόπημα της Χούντας και της ΕΟΚΑ Β΄ επιχείρησε την ανατροπή και τη δολοφονία του Μακαρίου και είχε ως αποτέλεσμα τη βάρβαρη εισβολή του τουρκικού Αττίλα, σημειώνουν, προσθέτοντας ότι η ανίερη δράση των πραξικοπηματιών ήταν η αφορμή που περίμενε η Τουρκία για να εισβάλει και να κατακτήσει την Κύπρο. Εκδηλώσεις από κόμματα και φορείς Σε διάφορες πόλεις της ελεύθερης Κύπρου πραγματοποιούνται επίσης εκδηλώσεις καταδίκης της μαύρης επετείου. Σύμφωνα με ενημέρωση από τα κόμματα, έχουν προγραμματιστεί οι πιο κάτω εκδηλώσεις. Στις 11:00π.μ. το ΑΚΕΛ Λεμεσού θα πραγματοποιήσει πικετοφορία με αφορμή την επέτειο του πραξικοπήματος, η οποία θα ξεκινήσει από το Παττίχειο Θέατρο Λεμεσού και θα καταλήξει στην Πλατεία Δικαστηρίου. Στις 18:00 το Γυναικείο Κίνημα της ΠΟΓΟ θα πραγματοποιήσει εκδήλωση μνήμης και τιμής για τους πεσόντες, στον Τύμβο Μακεδονίτισσας, την οποία η ΓΓ του Κινήματος θα χαιρετίσει ενώ θα καταθέσει και στεφάνι. Θα πραγματοποιηθεί επίσης στις 1900 εκδήλωση μνήμης και τιμής με αφορμή το πραξικόπημα και την τουρκική εισβολή στο Νέο Κοιμητήριο Κωνσταντίνου και Ελένης. Στις 19:00 το ΔΗΚΟ - ΓΟΔΗΚ θα πραγματοποιήσουν στη Λευκωσία ετήσιο μνημόσυνο πεσόντων και δέηση για διακρίβωση της τύχης των αγνοουμένων της κυπριακής τραγωδίας του 1974, του οποίου θα προστεί ο Μητροπολίτης Ταμασού και Ορεινής Ησαϊας. Επιμνημόσυνο λόγο θα εκφωνήσει η Πρόεδρος της ΓΟΔΗΚ Αντιγόνη Παπαδοπούλου και θα ακολουθήσει εκδήλωση με θέμα: «Μέρα Μνήμης, Τιμής και Αγώνα» του ΔΗΚΟ. Στις 18:30 ο Πρόεδρος της Βουλής και ο Πρόεδρος της Βουλής της Μάλτας Δρ Anglu Farrugia, ο οποίος βρίσκεται στην Κύπρο, θα επισκεφθούν τον Ελεύθερο Ραδιοσταθμό της Κύπρου στην Πάφο όπου θα πραγματοποιηθεί τιμητική εκδήλωση και τρισάγιο. Ο Ελεύθερος Ραδιοσταθμός στην Πάφο μετέδωσε το διάγγελμα του Προέδρου Μακαρίου μετά το πραξικόπημα. Στις 19:00 ο Πρόεδρος της Βουλής θα εκφωνήσει ομιλία κατά την εκδήλωση της Βουλής των Αντιπροσώπων στο Μνημείο του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου Γ΄- Αντίστασης (Πεσόντων Παφιτών), στην Πάφο. Στις 18:45 η ΕΔΟΝ διοργανώνει εκδήλωση με αφορμή την 41η επέτειο του πραξικοπήματος και της τουρκικής εισβολής με πορεία, η αφετηρία της οποίας θα είναι από το χώρο του Kapnos Airport Shuttle στη Λεωφόρο Κυρηνείας με τερματισμό στο Σκαλί Αγλαντζιάς. Στις 20:00 ο ΓΓ του ΑΚΕΛ Άντρος Κυπριανού θα εκφωνήσει ομιλία σε εκδήλωση μνήμης και τιμής για τους πεσόντες με αφορμή την επέτειο του πραξικοπήματος και της τουρικής εισβολής, η οποία θα πραγματοποιηθεί στο Αμφιθέατρο «Σκαλί» Αγλαντζιά. Στις 19:30 ο Πρόεδρος του ΚΣ ΕΔΕΚ Μαρίνος Σιζόπουλος θα παρευρεθεί σε επετειακή εκδήλωση της ΕΔΕΚ για το προδοτικό πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου 1974 όπου θα γίνουν ομιλίες από δύο αντιστασιακούς που υπερασπίστηκαν τη Δημοκρατία στις μάχες του Προεδρικού και της Αρχιεπισκοπής και θα ακολουθήσει παρουσίαση απόρρητων εγγράφων από το Φάκελο της Κύπρο από τον Πρόεδρο της ΕΔΕΚ. Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί στο Κινηματοθέατρο «Παλλάς» στη Λευκωσία. Πηγή: philenews / ΚΥΠΕ -
See more at: http://www.philenews.com/el-gr/eidiseis-politiki/39/267012/41-chronia-simera-apo-to-praxikopima-tis-15is-iouliou-1974#sthash.VLt1Kpah.dpuf
ΚΑΙ
Μια από τις μελανότερες σελίδες του σύγχρονου ελληνισμού γράφτηκε στις 15 Ιουλίου 1974, όταν η χούντα του Ιωαννίδη αποφάσισε να υλοποιήσει μετά από σχεδιασμούς χρόνων, που ξεκινούν από την Κυβέρνηση Γ. Παπανδρέου (1964), τα σχέδια ανατροπής του Προέδρου και Αρχιεπισκόπου Μακαρίου. Όμως κανένα σημαντικό ιστορικό γεγονός δεν προκύπτει συνήθως από παρθενογέννηση.
Η ιδέα περί ανατροπής του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου δεν ήταν καινούρια. Υπήρξε μάλιστα, σύμφωνα με την χήρα του Έλληνα Πρέσβη στην Λευκωσία το 1963-4 Νικολαρεΐζη μια από τις προϋποθέσεις που έθεσαν οι Αμερικανοί το 1964 να κατέλθει εν κρυπτώ η υπερενισχυμένη ελληνική μεραρχία στην Μεγαλόνησο... τόσο για αποτροπή τουρκικής επέμβασης, σκοπός που επετεύχθη, με την επιστροφή του τουρκικού αποβατικού στόλου στις βάσεις του, όσο και για ανατροπή του "Φιντέλ Κάστρο της Μεσογείου" όπως αργότερα βάφτισαν οι Αμερικανοί τον Μακάριο.
Το 1967 μετά το δραματικό επεισόδιο της Κοφίνου μεταξύ εθνοφρουρών και Τ/κ και προκειμένου η χούντα Παπαδόπουλου να εξασφαλίσει την πολυπόθητη αμερικανική πολιτική στήριξη, απεφασίσθη από το Εθνικό Κέντρο η προδοτική απόσυρση της ελληνικής μεραρχίας που δρούσε ως αποτρεπτική ασπίδα στους ιμπεριαλιστικούς τουρκικούς σχεδιασμούς.
Από εκεί και ύστερα άρχισε να διαμορφώνεται στο νησί κλίμα πόλωσης, να επισημοποιούνται οι όροι Μακαριακοί, ενωτικοί, γριβικοί κλπ, ενώ εμφανίζονται σταδιακά και τα πρώτα στοιχεία που θα οδηγήσουν στην ΕΟΚΑ Β', που λανθασμένα, ως ένα βαθμό, θεωρήθηκε εξ' αρχής ως οργάνωση-όργανο της ελληνικής χούντας, κάτι το οποίο σίγουρα κατέστη μετά τον θάνατο του Γρίβα το 1973.
ΤΑ ΠΡΟΕΟΡΤΙΑ ΤΗΣ "ΕΞΑΓΩΓΗΣ ΠΡΑΞΙΚΟΠΗΜΑΤΟΣ" ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
Ήδη από τα μέσα τα μέσα του 1974 οι ομάδες της ΕΟΚΑ Β’ ως επί το πλείστον είχαν πλέον εξουδετερωθεί και φυλακιστεί, ενώ οι εναπομείνασες συνέχισαν να προβαίνουν σε έναν αγώνα για υπόσκαψη του Μακαρίου σε όλα τα επίπεδα. Τρομοκρατικές επιθέσεις, απαγωγές και ανταρτοπόλεμος στο Τρόοδος κατά των ομάδων Λυσσαρίδη και του Εφεδρικού Σώματος του Μακάριου.
Η Χούντα των Αθηνών φαινόταν πλέον να έχει ποδηγετήσει πλήρως την ΕΟΚΑ Β΄, η οποία πίστευε με την σειρά της ότι ο Μακάριος είχε προδόσει τον αγώνα για ένωση με την Ελλάδα, αν και αυτό κάποιες σύγχρονες μαρτυρίες τείνουν να ανατρέψουν αυτό το κλισέ ιστορικό δεδομένο.
Στο νησί όμως ήδη από το 1970-’71 επικρατούσε εμφυλιοπολεμικό κλίμα. Μετά την απόπειρα Παναγούλη κατά του Παπαδόπουλου, της οποίας την οργάνωση το στρατιωτικό καθεστώς των Αθηνών την απέδωσε στον Μακάριο, αυτό με την σειρά του οργάνωσε σειρά άλλων απόπειρων κατά του προέδρου Μακαρίου, όπως αυτή που ανέλαβε η ΕΟΚΑ Β’, η οποία και κατέρριψε το ελικόπτερο του Μακαρίου, ο οποίος όμως από την πτώση δεν υπέστη σχεδόν ούτε αμυχή!
Ολόκληρες οικογένειες διαιρούνται γνωρίζοντας τις συνέπειες της πόλωσης, ενώ ξεκινούν εκατέρωθεν διώξεις, τρομοκρατικές ενέργειες της ΕΟΚΑ Β’, εξευτελισμοί, προπηλακισμοί και παρακολουθήσεις Ελλήνων αξιωματικών με το που εγκατέλειπαν τα στρατόπεδα από το φιλομακαρειακό εφεδρικό σώμα, την αστυνομία και την ΚΥΠ, ενώ με την σειρά τους οι Ελλαδίτες, περισσότεροι φιλοχουντικοί αξιωματικοί, προέβαιναν εντός στρατοπέδου σε αχαλίνωτη προπαγάνδα κατά του Μακαρίου, υποθάλποντας τις ανατρεπτικές συμπεριφορές ανδρών, οι οποίοι πρόσκειντο στην ΕΟΚΑ Β’ ιδεολογικά. Παράλληλα, οι αξιωματικοί αυτοί κάποιοι οργάνωσαν, ενώ άλλοι ανέχθηκαν τις αθρόες «κλοπές» οπλισμού από στρατόπεδα της Ε.Φ.
Ο Μακάριος πλέον μη εμπιστευόμενος την από την χούντα των Αθηνών διαβρωμένη Ε.Φ. αποφάσισε προκαλώντας ανοιχτά πλέον την ελληνική χούντα να οργανώσει ένα σώμα με υπερσύγχρονο οπλισμό (τσεχικής και σοβιετικής προέλευσης) πιστών σε αυτόν μαχητών, την ίδια ώρα που η Ε.Φ. θα παρέμενε μέχρι και την εισβολή με απαρχαιωμένο οπλισμό του Β’ ΠΠ να αντιμετωπίσει τους Τούρκους εισβολείς. Ο σκοπός αυτών των σωμάτων ήταν να καταπολεμηθεί η δράση της ΕΟΚΑ Β΄, την οποία την συνέδραμαν οι αξιωματικοί της Ε.Φ., κάτι το οποίο σχεδόν ολοκληρωτικά επετεύχθη μετά το θάνατο του Γρίβα, την Άνοιξη του ’74.
Όμως τίποτα δεν είχε κριθεί, καθώς τα βαριά όπλα όπως άρματα, πυροβολικό, αλλά και οι Ειδικές Δυνάμεις παρέμεναν οργανωμένες και διοικούμενες από Ελλαδίτες αξιωματικούς, οι οποίοι εν τέλει οργάνωσαν και εξαπέλυσαν το πραξικόπημα.
ΤΟ ΠΡΑΞΙΚΟΠΗΜΑ-ΠΑΡΩΔΙΑ
Τα ξημερώματα της 15ης Ιουλίου έληξαν, όπως και κάθε ημέρα, μια φριχτή ρουτίνα διχόνοιας, τα μέτρα ασφαλείας που είχε επιβάλει ο Μακάριος έξω από τα στρατόπεδα της Ε.Φ. με αστυνομικούς και άντρες του εφεδρικού σώματος να εποπτέυουν για όλη την νύχτα κάθε πιθανή κίνηση ανατροπής από την Ε.Φ. του νόμιμα εκλεγέντος προέδρου Μακαρίου.
Άλλωστε όλοι γνώριζαν ότι τα πραξικοπήματα γινόντουσαν πάντα νύχτα…Όχι όμως το συγκεκριμένο. Παρακάμπτοντας την πεπατημένη και εν γνώσει των παραπάνω, το πραξικόπημα ξεκίνησε στις 8:00 το πρωί. Η μάχη άνιση για τους Μακαριακούς. Καλύτερα οπλισμένοι σε ελαφρύ οπλισμό, τυφέκια και αντιαρματικά από την Τσεχοσλοβακία και την Σοβιετική Ένωση, κάτι που είχε εξοργίσει την φιλοαμερικανική χούντα των Αθηνών, όσο και τους ίδιους τους Αμερικανούς, αλλά χωρίς άρματα και πυροβολικό.αναγκάστηκαν να υποχωρήσουν ή να παραδοθούν καθώς η Ε.Φ. διέθετε κάποια απαρχαιωμένα σοβιετικής κατασκευής άρματα Τ-34, τα οποία και τελικά έγειραν την πλάστιγκα στην εμφύλια ανθρωποσφαγή εκείνο το μοιραίο πρωινό.
Αξίζει ενδεικτικά να αναφερθεί πως στον μίνι εμφύλιο που εξακολούθησε στην Πάφο μέχρι και τα ξημερώματα της 20ης Ιουλίου, ημέρα της τουρκικής εισβολής, η 31η Μοίρα Καταδρομών υπέστη πολλαπλάσιες απώλειες στον εμφύλιο, άνω των 30 νεκρών και τραυματιών, έναντι μόλις ενός νεκρού κατά την τουρκική εισβολή…, παρόλο που πολέμησε, λυσαλλέα κατά των εισβολέων. Με παλαιό οπλισμό, βαθιά διαιρεμένη και με κατάκοπες απ’ τον εμφύλιο δυνάμεις η Κύπρος κατάφερε και σήκωσε το ανάστημα της και κατά των Τούρκων εισβολέων, αναμένοντας μια χείρα βοηθείας από την μητέρα πατρίδα, η οποία δεν ήρθε ποτέ...
Οι ευθύνες της Χούντας τεράστιες. Μετά το πραξικόπημα, με τον εκλεκτό της Χούντας πρώην μαχητή της ΕΟΚΑ Σαμψών να δηλώνει πως το πραξικόπημα ήταν εντελώς μια εσωτερική υπόθεση των Ε/κ, η ελληνική πλευρά δεν στέλνει ούτε 1 άντρα, ούτε 1 φυσίγγιο στην Ε.Φ. προκειμένου να αποδείξει διεθνώς ότι όντως πρόκειται για σεωτερική υπόθεση των Ε/κ και για να μην προκληθεί η Τουρκία.
Πέτυχαν ακριβώς τα αντίθετα αποτελέσματα, καθώς ο Μακάριος, αφού γλίτωσε από τα δολοφονικά πλάνα των πραξικοπηματιών, έφτασε με βρετανική συνδρομή στην έδρα του ΟΗΕ, όπου και εκφώνησε τον αμφιλεγόμενο λόγο του, στον οποίο κάλεσε όλες τις εγγυήτριες δυνάμεις πλην Ελλάδος, να συνδράμουν στην αποκατάσταση της πολιτικής ομαλότητας στο νησί. Οι Βρετανοί είτε δεν μπόρεσαν, είτε δεν θέλησαν, είτε απλά δεν συνέφερε την εξωτερική τους πολιτική και αγνόησαν τον Μακάριο, όμως για την Τουρκία όλα τα γεγονότα των προηγούμενων ημερών απετέλεσαν την τέλεια αφορμή να θέσουν σε εφαρμογή τα ιμεπριαλιστικά τους σχέδια που απεγάζονταν από το 1964…, αλλά μέχρι στιγμής δεν τους είχαν βγεί.
Η τύχη ευνοεί τους τολμηρούς, αλλά ακόμα πέρισσότερο τους καλά προετοιμασμένους. Οι Τούρκοι εφάρμοσαν κατά γράμμα σχέδια που είχαν εκπονήσει και δοκιμάσει από παλιά, ενώ η χουντική κυβέρνηση των Αθηνών πολιτικοδιπλωματικά απομονωμένη απ’ όλη την διεθνή κοινότητα, ενώ είχε σχέδια αντιμετώπισης της Τουρκικής εισβολής, π.χ. το «Σχέδιο Κ», απλά ανακοίνωσε ότι η Κύπρος κείται μακράν και ένιψε τας χείρας της απογοητεύοντας τον μαχόμενο ελληνισμό της Κύπρου και κατά τον Αττίλα Α’. Κατά τον Αττίλα Β το ίδιο σκηνικό εγκατάλειψης επαναλήφθη από την νέα δημοκρατική κυβέρνηση Κων/νου Καραμανλή.
Μόνη ενίσχυση η Ελλαδική Α’ Μοίρα Καταδρομών και τμήμα της Γ’ Μοίρας που σε μια αποστολή αυτοκτονίας φορτώθηκαν στα παροπλισμένα και σε αποθήκευση προβληματικά μεταγωγικά αεροπλάνα Noratlas. Η συνδρομή τους υπήρξε κεφαλαιώδους σημασίας, καθώς έσωσαν με μάχη το αεοροδρόμιο Λευκωσίας, έναν στόχο με μεγάλη συμβολική αξία για τους Τούρκους εισβολείς.
Τα ιστορικά δεδομένα έκτοτε λίγο – πολύ γνωστά. Ντε φάκτο διχοτόμηση, αλλά και κοινωνικο-πολιτικός μαρασμός των ιδίων των Τ/κ που στην αρχή είχαν επικροτήσει την εισβολή, που θα τους έσωζε η οποία έχει μετατραπεί σε βραχνά. Η ελεύθερη Κύπρος με μεγάλο πόνο και χωρίς οι παλιές πολιτικές προστριβές να έχουν πλήρως αμβλυνθεί ξεκίνησε ένα τιτάνιο έργο οικονομικής και πολιτικής ανόρθωσης που έφτασε στα όρια του θαύματος.
Δυστυχώς όμως ακόμα και σήμερα, τα αποτελέσματα εκείνου του μοιραίου πρωινού της 15ης Ιουλίου φαίνεται σαν να έχει παγώσει τον χρόνο για την Κύπρο, καθώς το Κυπριακό παραμένει ένα από τα πλέον χρονίζοντα και περίπλοκα προβλήματα μια διεθνούς κοινότητας που και αυτή έχει προ πολλού νίψει τας χείρας της...
Σωκράτης Κωσταρόπουλος
MSc International Relations, B.A. History
Το 1967 μετά το δραματικό επεισόδιο της Κοφίνου μεταξύ εθνοφρουρών και Τ/κ και προκειμένου η χούντα Παπαδόπουλου να εξασφαλίσει την πολυπόθητη αμερικανική πολιτική στήριξη, απεφασίσθη από το Εθνικό Κέντρο η προδοτική απόσυρση της ελληνικής μεραρχίας που δρούσε ως αποτρεπτική ασπίδα στους ιμπεριαλιστικούς τουρκικούς σχεδιασμούς.
Από εκεί και ύστερα άρχισε να διαμορφώνεται στο νησί κλίμα πόλωσης, να επισημοποιούνται οι όροι Μακαριακοί, ενωτικοί, γριβικοί κλπ, ενώ εμφανίζονται σταδιακά και τα πρώτα στοιχεία που θα οδηγήσουν στην ΕΟΚΑ Β', που λανθασμένα, ως ένα βαθμό, θεωρήθηκε εξ' αρχής ως οργάνωση-όργανο της ελληνικής χούντας, κάτι το οποίο σίγουρα κατέστη μετά τον θάνατο του Γρίβα το 1973.
ΤΑ ΠΡΟΕΟΡΤΙΑ ΤΗΣ "ΕΞΑΓΩΓΗΣ ΠΡΑΞΙΚΟΠΗΜΑΤΟΣ" ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
Ήδη από τα μέσα τα μέσα του 1974 οι ομάδες της ΕΟΚΑ Β’ ως επί το πλείστον είχαν πλέον εξουδετερωθεί και φυλακιστεί, ενώ οι εναπομείνασες συνέχισαν να προβαίνουν σε έναν αγώνα για υπόσκαψη του Μακαρίου σε όλα τα επίπεδα. Τρομοκρατικές επιθέσεις, απαγωγές και ανταρτοπόλεμος στο Τρόοδος κατά των ομάδων Λυσσαρίδη και του Εφεδρικού Σώματος του Μακάριου.
Η Χούντα των Αθηνών φαινόταν πλέον να έχει ποδηγετήσει πλήρως την ΕΟΚΑ Β΄, η οποία πίστευε με την σειρά της ότι ο Μακάριος είχε προδόσει τον αγώνα για ένωση με την Ελλάδα, αν και αυτό κάποιες σύγχρονες μαρτυρίες τείνουν να ανατρέψουν αυτό το κλισέ ιστορικό δεδομένο.
Στο νησί όμως ήδη από το 1970-’71 επικρατούσε εμφυλιοπολεμικό κλίμα. Μετά την απόπειρα Παναγούλη κατά του Παπαδόπουλου, της οποίας την οργάνωση το στρατιωτικό καθεστώς των Αθηνών την απέδωσε στον Μακάριο, αυτό με την σειρά του οργάνωσε σειρά άλλων απόπειρων κατά του προέδρου Μακαρίου, όπως αυτή που ανέλαβε η ΕΟΚΑ Β’, η οποία και κατέρριψε το ελικόπτερο του Μακαρίου, ο οποίος όμως από την πτώση δεν υπέστη σχεδόν ούτε αμυχή!
Ολόκληρες οικογένειες διαιρούνται γνωρίζοντας τις συνέπειες της πόλωσης, ενώ ξεκινούν εκατέρωθεν διώξεις, τρομοκρατικές ενέργειες της ΕΟΚΑ Β’, εξευτελισμοί, προπηλακισμοί και παρακολουθήσεις Ελλήνων αξιωματικών με το που εγκατέλειπαν τα στρατόπεδα από το φιλομακαρειακό εφεδρικό σώμα, την αστυνομία και την ΚΥΠ, ενώ με την σειρά τους οι Ελλαδίτες, περισσότεροι φιλοχουντικοί αξιωματικοί, προέβαιναν εντός στρατοπέδου σε αχαλίνωτη προπαγάνδα κατά του Μακαρίου, υποθάλποντας τις ανατρεπτικές συμπεριφορές ανδρών, οι οποίοι πρόσκειντο στην ΕΟΚΑ Β’ ιδεολογικά. Παράλληλα, οι αξιωματικοί αυτοί κάποιοι οργάνωσαν, ενώ άλλοι ανέχθηκαν τις αθρόες «κλοπές» οπλισμού από στρατόπεδα της Ε.Φ.
Ο Μακάριος πλέον μη εμπιστευόμενος την από την χούντα των Αθηνών διαβρωμένη Ε.Φ. αποφάσισε προκαλώντας ανοιχτά πλέον την ελληνική χούντα να οργανώσει ένα σώμα με υπερσύγχρονο οπλισμό (τσεχικής και σοβιετικής προέλευσης) πιστών σε αυτόν μαχητών, την ίδια ώρα που η Ε.Φ. θα παρέμενε μέχρι και την εισβολή με απαρχαιωμένο οπλισμό του Β’ ΠΠ να αντιμετωπίσει τους Τούρκους εισβολείς. Ο σκοπός αυτών των σωμάτων ήταν να καταπολεμηθεί η δράση της ΕΟΚΑ Β΄, την οποία την συνέδραμαν οι αξιωματικοί της Ε.Φ., κάτι το οποίο σχεδόν ολοκληρωτικά επετεύχθη μετά το θάνατο του Γρίβα, την Άνοιξη του ’74.
Όμως τίποτα δεν είχε κριθεί, καθώς τα βαριά όπλα όπως άρματα, πυροβολικό, αλλά και οι Ειδικές Δυνάμεις παρέμεναν οργανωμένες και διοικούμενες από Ελλαδίτες αξιωματικούς, οι οποίοι εν τέλει οργάνωσαν και εξαπέλυσαν το πραξικόπημα.
ΤΟ ΠΡΑΞΙΚΟΠΗΜΑ-ΠΑΡΩΔΙΑ
Τα ξημερώματα της 15ης Ιουλίου έληξαν, όπως και κάθε ημέρα, μια φριχτή ρουτίνα διχόνοιας, τα μέτρα ασφαλείας που είχε επιβάλει ο Μακάριος έξω από τα στρατόπεδα της Ε.Φ. με αστυνομικούς και άντρες του εφεδρικού σώματος να εποπτέυουν για όλη την νύχτα κάθε πιθανή κίνηση ανατροπής από την Ε.Φ. του νόμιμα εκλεγέντος προέδρου Μακαρίου.
Άλλωστε όλοι γνώριζαν ότι τα πραξικοπήματα γινόντουσαν πάντα νύχτα…Όχι όμως το συγκεκριμένο. Παρακάμπτοντας την πεπατημένη και εν γνώσει των παραπάνω, το πραξικόπημα ξεκίνησε στις 8:00 το πρωί. Η μάχη άνιση για τους Μακαριακούς. Καλύτερα οπλισμένοι σε ελαφρύ οπλισμό, τυφέκια και αντιαρματικά από την Τσεχοσλοβακία και την Σοβιετική Ένωση, κάτι που είχε εξοργίσει την φιλοαμερικανική χούντα των Αθηνών, όσο και τους ίδιους τους Αμερικανούς, αλλά χωρίς άρματα και πυροβολικό.αναγκάστηκαν να υποχωρήσουν ή να παραδοθούν καθώς η Ε.Φ. διέθετε κάποια απαρχαιωμένα σοβιετικής κατασκευής άρματα Τ-34, τα οποία και τελικά έγειραν την πλάστιγκα στην εμφύλια ανθρωποσφαγή εκείνο το μοιραίο πρωινό.
Αξίζει ενδεικτικά να αναφερθεί πως στον μίνι εμφύλιο που εξακολούθησε στην Πάφο μέχρι και τα ξημερώματα της 20ης Ιουλίου, ημέρα της τουρκικής εισβολής, η 31η Μοίρα Καταδρομών υπέστη πολλαπλάσιες απώλειες στον εμφύλιο, άνω των 30 νεκρών και τραυματιών, έναντι μόλις ενός νεκρού κατά την τουρκική εισβολή…, παρόλο που πολέμησε, λυσαλλέα κατά των εισβολέων. Με παλαιό οπλισμό, βαθιά διαιρεμένη και με κατάκοπες απ’ τον εμφύλιο δυνάμεις η Κύπρος κατάφερε και σήκωσε το ανάστημα της και κατά των Τούρκων εισβολέων, αναμένοντας μια χείρα βοηθείας από την μητέρα πατρίδα, η οποία δεν ήρθε ποτέ...
Οι ευθύνες της Χούντας τεράστιες. Μετά το πραξικόπημα, με τον εκλεκτό της Χούντας πρώην μαχητή της ΕΟΚΑ Σαμψών να δηλώνει πως το πραξικόπημα ήταν εντελώς μια εσωτερική υπόθεση των Ε/κ, η ελληνική πλευρά δεν στέλνει ούτε 1 άντρα, ούτε 1 φυσίγγιο στην Ε.Φ. προκειμένου να αποδείξει διεθνώς ότι όντως πρόκειται για σεωτερική υπόθεση των Ε/κ και για να μην προκληθεί η Τουρκία.
Πέτυχαν ακριβώς τα αντίθετα αποτελέσματα, καθώς ο Μακάριος, αφού γλίτωσε από τα δολοφονικά πλάνα των πραξικοπηματιών, έφτασε με βρετανική συνδρομή στην έδρα του ΟΗΕ, όπου και εκφώνησε τον αμφιλεγόμενο λόγο του, στον οποίο κάλεσε όλες τις εγγυήτριες δυνάμεις πλην Ελλάδος, να συνδράμουν στην αποκατάσταση της πολιτικής ομαλότητας στο νησί. Οι Βρετανοί είτε δεν μπόρεσαν, είτε δεν θέλησαν, είτε απλά δεν συνέφερε την εξωτερική τους πολιτική και αγνόησαν τον Μακάριο, όμως για την Τουρκία όλα τα γεγονότα των προηγούμενων ημερών απετέλεσαν την τέλεια αφορμή να θέσουν σε εφαρμογή τα ιμεπριαλιστικά τους σχέδια που απεγάζονταν από το 1964…, αλλά μέχρι στιγμής δεν τους είχαν βγεί.
Η τύχη ευνοεί τους τολμηρούς, αλλά ακόμα πέρισσότερο τους καλά προετοιμασμένους. Οι Τούρκοι εφάρμοσαν κατά γράμμα σχέδια που είχαν εκπονήσει και δοκιμάσει από παλιά, ενώ η χουντική κυβέρνηση των Αθηνών πολιτικοδιπλωματικά απομονωμένη απ’ όλη την διεθνή κοινότητα, ενώ είχε σχέδια αντιμετώπισης της Τουρκικής εισβολής, π.χ. το «Σχέδιο Κ», απλά ανακοίνωσε ότι η Κύπρος κείται μακράν και ένιψε τας χείρας της απογοητεύοντας τον μαχόμενο ελληνισμό της Κύπρου και κατά τον Αττίλα Α’. Κατά τον Αττίλα Β το ίδιο σκηνικό εγκατάλειψης επαναλήφθη από την νέα δημοκρατική κυβέρνηση Κων/νου Καραμανλή.
Μόνη ενίσχυση η Ελλαδική Α’ Μοίρα Καταδρομών και τμήμα της Γ’ Μοίρας που σε μια αποστολή αυτοκτονίας φορτώθηκαν στα παροπλισμένα και σε αποθήκευση προβληματικά μεταγωγικά αεροπλάνα Noratlas. Η συνδρομή τους υπήρξε κεφαλαιώδους σημασίας, καθώς έσωσαν με μάχη το αεοροδρόμιο Λευκωσίας, έναν στόχο με μεγάλη συμβολική αξία για τους Τούρκους εισβολείς.
Τα ιστορικά δεδομένα έκτοτε λίγο – πολύ γνωστά. Ντε φάκτο διχοτόμηση, αλλά και κοινωνικο-πολιτικός μαρασμός των ιδίων των Τ/κ που στην αρχή είχαν επικροτήσει την εισβολή, που θα τους έσωζε η οποία έχει μετατραπεί σε βραχνά. Η ελεύθερη Κύπρος με μεγάλο πόνο και χωρίς οι παλιές πολιτικές προστριβές να έχουν πλήρως αμβλυνθεί ξεκίνησε ένα τιτάνιο έργο οικονομικής και πολιτικής ανόρθωσης που έφτασε στα όρια του θαύματος.
Δυστυχώς όμως ακόμα και σήμερα, τα αποτελέσματα εκείνου του μοιραίου πρωινού της 15ης Ιουλίου φαίνεται σαν να έχει παγώσει τον χρόνο για την Κύπρο, καθώς το Κυπριακό παραμένει ένα από τα πλέον χρονίζοντα και περίπλοκα προβλήματα μια διεθνούς κοινότητας που και αυτή έχει προ πολλού νίψει τας χείρας της...
Σωκράτης Κωσταρόπουλος
MSc International Relations, B.A. History
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου