Γεώργιος Κακής Κωνσταντινάτος: Αφιέρωμα στην Παγκόσμια Μέρα Θεάτρου

ΑΝ ΘΕΣ ΝΑ ΔΗΣ ΤΗΝ ΙΣΧΥ ΕΝΟΣ ΕΘΝΟΥΣ, ΔΕΣ ΤΙ ΘΕΑΤΡΟ ΕΧΕΙ 
ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΗΝ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΘΕΑΤΡΟΥ

Η 27η Μαρτίου εορτάζεται από το 1961 ως παγκόσμια ημέρα Θεάτρου.

υτό συνέβη διότι το Διεθνές Ινστιτούτο Θεάτρου που την όρισε, έλαβε υπ'όψιν του

το ότι η χρονική αυτή στιγμή συμπίπτει με την χρονική περίοδο των Μεγάλων Διονυσίων,
των μεγάλων δηλαδή Θεατρικών Αγώνων που ετελούντο ετησίως στην Αθήνα.

Άλλες μεγάλες θεατρικές εορτές είναι:
τα Μικρά (ή κατ'αγρούς) Διονύσια, τον μήνα Ποσειδεώνα/Δεκέμβριο•
τα Λήναια, τον μήνα Γαμηλιώνα/Ιανουάριο• τα Ανθεστήρια, τον μήνα Ανθεστηρίωνα/Φεβρουάριο.

Η μεγαλύτερη όλων, τα Μεγάλα (ή εν άστει) Διονύσια, αναπτυσσόταν σε συνολική διάρκεια 6 ημερών.
Η 1η, με πρόταξη τής θυσίας στον Ασκληπιό* και άλλες θρησκευτικές τελετουργίες
(*έναν θνητό που αξιώνεται να γίνη θεός, μιά αντιστοιχία με τόν σημερινό Άγιο),
έχει μέσα της τον Προάγωνα!
Είναι κάτι επίσης πρωτοποριακό• πρόκειται για μιά διαδικασία σε τύπο σημερινής συνέντευξης τύπου, που δίνουν στο παρακείμενο τού Διονυσιακού Θεάτρου, Ωδείο, οι συντελεστές τών παραστάσεων προκειμένου να ενημερώσουν το κοινό για το περιεχόμενο των έργων τους !

Η 2η, έχει την πομπή τής επιστροφής στην πόλη, τού ξύλινου αγάλματος τού θεού που την 1η μέρα
λιτανεύθηκε ως την Ακαδημία. Το έκαναν αυτό για να τονίσουν εκτός των άλλων, πως η λατρεία τού θεού τού Θεάτρου έχει την έδρα της στο κέντρο τής πόλης.
(Οι Τέχνες και η συνισταμένη τους το Θέατρο, είναι στο βαθμό που δημιουργούν ελεύθερους πολίτες, λειτουργίες επικίνδυνες. Γι'αυτό και συνήθως στοιχειοθετούνται πάνω σε μια βάση ακίνδυνη και διακοσμητική. Οι Έλληνες -μας γνωστοποιεί η Ιστορία Παγκοσμίου Θεάτρου-
τοποθετούν άφοβα -σε αντίθεση με άλλους λαούς- το κέντρο λειτουργείας τού θεού τής ελευθερίας και τού Θεάτρου στο κέντρο των πόλεων τους!)

Η 2η αυτή μέρα, έχει θυσίες ταύρων, διθυράμβους, χορούς, παρουσίαση στο κοινό τής δύναμης
που έχει η πόλη, τόσο έμψυχης όσο και υλικής, με επίδειξη του θησαυροφυλακίου τής πόλεως.
Όλα αυτά δε, συμβαίνουν μέσα στο Θέατρο. Ο χώρος πραγματικά είναι ο πιό κατάλληλος, αν λάβουμε υπ'όψιν τα λόγια τού Ουίνστον Τσώρτσιλ, Άγγλου πρωθυπουργού που φρόντισε όπως νόμιζε καλύτερα τα συμφέροντα τής χώρας του, ιδιαίτερα στον 2ο παγκόσμιο πόλεμο. Έλεγε:
''Αν θες να δης την Ισχύ ενός έθνους, δες τι Θέατρο έχει'' (!)

Μεγάλη σημασία στα δρώμενα στον χώρο τού Θεάτρου είχε ο Αγιασμός.
Αυτός ετελείτο με ραντισμό από τον Αρχιερέα με το αίμα τών θυσιασμένων ταύρων.
Ο θρόνος του, βρίσκεται ακόμα κ΄σήμερα σε θέση πρωτοκαθεδρίας μέσα στο Διονυσιακό Θέατρο.

Κάποτε κάθησε -πολύ σωστά- επάνω του ο Γιάννης Τσαρούχης, έχοντας την ταπεινή συνείδηση*
πως είναι κι αυτός ένας Αρχιερέας τής Τέχνης. (*Δεν είναι κακό να είσαι π.χ. καλός συγγραφέας
και να το ξέρης• το θέμα είναι πως το διαχειρίζεσαι και που το αποδίδεις.)

Οι Θεατρικές Παραστάσεις δίνονται λοιπόν προς χάριν τού Θεού• τού προσώπου δηλαδή αυτού
που ενσαρκώνει για την κοινωνία, στον υπέρτατο βαθμό την δυνατότητα δύναμης και ευεργεσίας. Είναι γνωστό ότι στην εποχή τής γέννεσης τού θεάτρου η θεατρική πράξη υπάγεται στην θρησκευτική τελετουργία• αυτό μάς παραδίδει η Ιστορία Θεάτρου.
Στους επίσημους αρχαιολογικούς χάρτες, οι θρησκευτικής χρήσεως χώροι
σημειώνονται με κόκκινο• οι πολιτικής -όπως η βουλή ή η πνύκα- με γαλάζιο
και οι κοινωνικής -όπως ο οικιστικός ιστός- με κίτρινο η καφέ.
Και ακριβώς σ'αυτούς τους χάρτες, τα Θέατρα παριστάνονται με κόκκινο. Όπως και οι ναοί.
Η υπαγωγή τής Θεατρικής Λειτουργίας σε κλίμακα τέτοιας ιερότητας δείχνει την σημασία
που αποδίδει η Ελληνική κοινωνία στο Θέατρο και τους λειτουργούς του, σε εύρωστες εποχές
τής ιστορίας της.

Η αναφορά στο θεικό λοιπόν -ή αν προτιμάτε σε μεγάλες καταστάσεις και τάξη προσωπικών
και κοινωνικών αρετών, τις οποίες η αναφορά αυτή συμβολοποιεί- είναι πρωταρχικής σημασίας στον Θεατρικό χώρο, τόσο σαν τύπος θεσμικής λειτουργίας όσο και σαν περιεχόμενο
των Τραγωδιών και Κωμωδιών που έπονται.

Αυτές εκτυλίσσονται την 3η, 4η κ΄5η μέρα.
Κάθε μιά απ'αυτές έχει από μιά τριλογία Τραγωδίας συν το Σατυρικό Δράμα.
Τα 4 αυτά έργα είναι από τον ίδιο συγγραφέα.
Δηλαδή ο Αισχύλος παραδείγματος χάριν, αφού μάς παραθέσει στην τριλογία τής ''Ορέστειας''
όλο τον αιματηρό Μυκηναικό κύκλο και τούς πρωταγωνιστές του, εν συνεχεία με τα ίδια αυτά πρόσωπα και το πλαίσιο δράσεως, στήνει ένα σατυρικό έργο, σαν για να ελαφρώσει λες,
την ζωή από την ίδια της την τραγικότητα.
Μετατρέπει δηλαδή τα αξιοδάκρυτα παθήματα τής ανθρωπότητας, σ'αυτό που ο λαός θα έλεγε ''γελάμε με τα χάλια μας...'' Αυτή είναι η σοφία τού Σατυρικού Δράματος!

Και η διαφορά του από το έργο τής Κωμωδίας πού ακολουθεί ως 5η παράσταση,
για κάθε μιά από τις 3 μέρες των Θεατρικών Αγώνων, είναι ότι το Σατυρικό Δράμα
καταπιάνεται με τις μεγάλες καταστάσεις των Τραγωδιών, ενώ η Κωμωδία με την καθημερινότητα• (κατάσταση όχι άμοιρη, των μεγάλων καταστάσεων μιάς πολλές φορές κρυμμένης τραγικότητας• που ο μέγας Κωμωδιογράφος Αριστοφάνης αναδεικνύει επιδέξια έχοντας σε πρώτο πλάνο
το κωμικό, με φόντο από κάτω το ανοικτό χάος τού τραγικού εμφύλιου σπαραγμού
τού Πελοποννησιακού Πολέμου, που σοβεί στις μέρες των μεγάλων Κωμωδιών του.)

Την 6η μέρα τέλος, γίνεται ο απολογισμός, μέρος τού οποίου είναι και οι βραβεύσεις.
Οι πηγές μάς παραδίδουν ότι έχουμε και συνδιασμό εκείνη την μέρα με την εορτή τών Πανδίων•
(εορτή προς τιμήν τού Διός). Οι Θεατρικοί Αγώνες φθάνουν στο τέλος τους.

Η μεγάλη, κραταιά, Αθηναική Δημοκρατία, μέσα από έναν συνδιασμό θρησκευτικών, πολιτικών,
κοινωνικών, πνευματικών και υλικών λειτουργιών, έχει διδάξει μέσω τής πολύπλευρης θεατρικής παραγωγής της τούς πολίτες της και την ανθρωπότητα, επιβεβαιώνοντας ταυτόχρονα
και την διαχρονική όπως θα αποδειχθεί δύναμή της.

Ξέρετε ποιός το ψυχανεμίζεται αυτό, αιώνες αργότερα ;
Όχι κάποιος σπουδασμένος• όχι κάποιος απαλλαγμένος από βάσανα•
Ο Νικηταράς !
Και ζητάει με επιστολή του, τής 25ης Νοεμβρίου τού 1823, από τον υπουργό Εσωτερικών Παπαφλέσσα στο Ναύπλιο, τα μέσα για να λειτουργήση Θέατρο !!!

«Επειδή και εις την ανθρωπότητα το πρώτον αγαθόν πράγμα είναι η παιδεία», «ίνα δοθώσιν εις την εξουσίαν μου, πρώτον το τζαμί του Αγάπασα μεθ' όλα τα περιεχόμενα εργαστήρια, ίνα χρησιμεύση δια θέατρον».

Αυτά λέει για το Θέατρο ο Νικήτας Σταματελόπουλος, ο άνθρωπος που βγαίνει μέσα από σκλαβιά και απαιδευσία αιώνων, ο άνθρωπος των μαχών, ο πολεμιστής, ο ''Τουρκοφάγος''.
Και τα λέει ενώ τίποτα δεν έχει ακόμα λήξει σε σχέση με την Ελληνική Επανάσταση•
η οποία όχι μόνον βρίσκεται στον τρίτο μόλις χρόνο της, αλλά και πάνω στην εξέλιξη
τής πρώτης από τις εμφύλιες συγκρούσεις που πρόκειται να ξεσπάσουν στην διαρκειά της. (!)
(Ειλικρινά! Μπορούμε αβίαστα να πούμε πως το ότι υπάρχουμε ακόμα είναι θαύμα!)

Αλλά ας παραθέσουμε ολόκληρη τή επιστολή του, διότι υπάρχει σ'αυτήν και κάτι ακόμα απίστευτο!

"Εξοχώτατε Υπουργέ των Εσωτερικών
Επειδή και εις την ανθρωπότητα το πρώτον αγαθόν πράγμα είναι η παιδεία,
καθώς προς τούτοις εις την ιδίαν Ιερώτατον και η υπεράσπισις των πτωχών ασθενών,
μάλιστα δε των στρατιωτών, ζητώ δια του παρόντος μου μέσον του υπουργείου τούτου
παρά της υπέρτατης Διοικήσεως, ίνα δοθώσιν εις την εξουσίαν μου
πρώτον το τζαμή του Αγάπασσα μεθ' όλα του τα περιεχόμενα εργαστήρια.
Ίνα χρησιμεύση δια Θέατρον.
Δεύτερον την μεγάλην οικίαν ευρισκομένην εις το πλάτωμα απέναντι του τζαμιού,
ίνα χρησιμεύση δια Σχολείον, μεθ' όλα... τα περιεχόμενα εργαστήρια,
και τρίτον, ένα οσπίτιον μεγάλον κατά τα πέντε Αδέλφια, ίνα χρησιμεύση δια Νοσοκομείον,
δια τα οποία και αφ'ου μου δοθή η άδεια, αφίνω επίτροπον δια να τα τελειώση,
περικαλώντας την υπερτάτην δια να ήθελεν διορήση έναν επιστάτην της ίνα μετά του εδικού μου λαμβάνη τα εισοδήματα, και κάμνωση τα έξωδα και χρονικώς δίδωσι λογαριασμόν.
Όθεν και να εχω, την απόκρισιν, προσκυνώ και μένω
Εκ Ναυπλίου τη 25 Νοεμβρίου 1823
Νικήτας Σταματελόπουλος"

Δηλαδή ο Νικηταράς, ανάμεσα στα Νοσοκομείο, Σχολείο, Θέατρο, ζητάει πρώτα Θέατρο(!)•
μετά Σχολείο και μετά Νοσοκομείο• μ'αυτήν την ιεραρχική σειρά• δίνοντας βάρος στην
πνευματική προτεραιότητα (Θέατρο, Σχολείο), και αποδεικνύοντας ότι διαθέτει μια ψυχή
βαθειά και αληθινά μορφωμένη• την ψυχή ενός Ποιητή-Πολεμιστή που δε θα ξεχάσουν
οι αιώνες.

Μπορούν να το ισχυρισθούν αυτό στην πλειοψηφία τους, οι σημερινοί κάθε είδους ''πολιτάρχες'';
Το αξίωμα αυτό -πέραν τού στρατιωτικού- έφερε τότε ο Νικηταράς στο Ναύπλιο: ''Πολιτάρχης τ'Αναπλιού''• και μ'αυτήν του την ιδιότητα φροντίζοντας για τα κοινά, απευθύνει την επιστολή.

Η επιστολή αυτή βρίσκεται στο Θεατρικό Μουσείο στην Αθήνα.
Αντίγραφό της έχει αναρτηθεί αριστερά τής εισόδου τής αίθουσας στην οποία αναβιώνουν
τα καμαρίνια τών Ιερών Τεράτων τής Ελληνικής Θεατρικής Σκηνής• Παξινού, Μινωτή,
Μ.Κάλλας, Ελένης Παπαδάκη, Μαρίκας Κοτοπούλη, Κυβέλης, Λαμπέτη, Χόρν, Μερκούρη κ.ά.
Τόσο η επιστολή, όσο και το αντιγραφό της, όσο και τα διαμορφωμένα καμαρίνια με τα προσωπικά θεατρικά αντικείμενα των μεγάλων αυτών ηθοποιών σήμερα αραχνιάζουν.
Διότι τόσο το Θεατρικό Μουσείο, όσο και η Θεατρική Βιβλιοθήκη (που τα 2 αυτά αποτελούν
το Κέντρο Μελέτης και Έρευνας τού Ελληνικού Θεάτρου) παραμένουν κλειστά απο το 2011,
στην παγκόσμια πατρίδα που γέννησε μεταξύ άλλων και το Θέατρο.

Σημαντική ζημιά σε πρακτικό επίπεδο έχει προκληθεί από την ανάσχεση τής προσβασιμότητας
σε θεατρικά κείμενα και έργα. (Νομίζουμε ότι πρέπει να τονισθή αυτό, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Θεάτρου). Αυτό έχει δυσκολέψει και την δυνατότητα να κατευθύνουμε
τους μαθητές μας προς ένα ευρύ σώμα θεατρικών βιβλίων καθώς και των επισκέψεων
που συνηθίζαμε να πραγματοποιούμε στο Θεατρικό Μουσείο μαζί τους• με προεξάρχουσες
-και, λόγω αποστάσεως- τις εκδρομές αυτές που είχαν πραγματοποιηθεί με μαθητές μας Θεάτρου,
2 Ευρωπαικών Προγραμμάτων για Επαγγελματική Εκπαίδευση Ηθοποιών από την Κεφαλλωνιά(!)
(σε συνδιασμό με επισκέψεις σε Αθηναικές Θεατρικές Σκηνές, Μουσεία, Εθνική Πινακοθήκη, Ηρώδειο και Επίδαυρο).

Η Τέχνη θέλει πριν απ'όλα ψυχή• ''παραλογισμό'' και θυσίες.
''Κάνουμε Θέατρο για την ψυχή μας'', ονόμασε το βιβλίο του για το Θέατρο ο Κάρολος Κούν.
Και η ψυχή είναι μέγεθος άϋλο, άπιαστο... ζητάει πράγματα σαν αυτά που ζητούσαν τα ωραία παιδιά τής Άνοιξης τον Μάρτιο τού '21• πού πρίν την επανάσταση των όπλων,
είχαν πραγματοποιήσει μέσα τους μιάν άλλη, ανίκητη επανάσταση:
αυτή πού κάνει το κρινάκι τής ψυχής τού καθενός βαθειά μέσα του•
πέραν τής ''λογικής'' και με τα μαθηματικά ηττημένα.

Πρίν 2 μέρες γιορτάσαμε τον ιερό παραλογισμό εκείνων.
Αναφερθήκαμε ήδη στο όμορφο μυαλό και την ωραία ψυχή ενός απ'αυτούς, τού Νικηταρά.
Θα τελειώσουμε με μια αναφορά στο πρόσωπο τού θείου του, τού Θεοδωράκη Κολοκοτρώνη.
Και η αναφορά θα είναι στο πρόσωπό του κυριολεκτικά, ως φορέα μιας αρχέγονης
θρησκευτικής-θεατρικής τελετής.
(Όπως διατυπώνει και ο Γιόσι Όιντα -ο Ιάπωνας μαθητής τού θεατρανθρώπου Πήτερ Μπρούκ-
''Η Θρησκεία είναι η κιβωτός του Θεάτρου και το Θέατρο η κιβωτός της Θρησκείας.''
[Γιόσι Όιντα''Ο Ακυβέρνητος Ηθοποιός'' Εκδόσεις ΚΟΑΝ, Αθήνα 2001.])

Μετά την παρέλαση λοιπόν τής 25ης Μαρτίου -όπου συνήθως την πρωτοκαθεδρία έχουν
οι κατ'ευθείαν απόγονοι τών (εκ συστήματος) διωκτών τού μυαλού και τής ψυχής των Αγωνιστών-
μένει κατ'εξαίρεσιν ανοικτό στην Παλαιά Βουλή, το Εθνικό Ιστορικό Μουσείο.
Εκεί βρίσκονται τα όπλα των αγωνιστών και μια πλειάδα σημαντικών ιστορικών τεκμηρίων.
Ανάμεσά τους ξεχωρίζει ένα αντικείμενο με τεράστια τελετουργική και θεατρική σημασία.
Αυτό είναι η νεκρική προσωπίδα τού Κολοκοτρώνη!

Η προσωπίδα είναι ένα αντικείμενο με ευθεία και οργανικά λειτουργική σχέση με την θεατρική πράξη. Η ανάπτυξη τού θέματος αποτελεί αντικείμενο διάλεξεως και δεν είναι τού παρόντος.
(Σε κάποια στοιχεία της αναφερθήκαμε στην διάλεξη αρχές Φεβρουαρίου στο Ίδρυμα Κοσμετάτου, μετά από πρόσκληση τής εταιρείας ''Ιόνιος'', κ΄θα δώσουμε περισσότερα σε μία επόμενη εκδήλωση)
Θα πούμε ωστόσο ακροθιγώς κάποια πράγματα.

Στις θρησκευτικές τελετουργίες, που συνδιάζονται επίσης με θεατρικές πρακτικές,
σημαντικώτατο ρόλο παίζει η προσωπίδα. Επειδή τα πράγματα μελετώνται κυρίως στα άκρα τους, ερχόμαστε να δούμε σε μιά ακραία στιγμή τής ζωής τού ανθρώπου, στον θάνατό του,
τα μέλη τής κοινότητας πριν τον βάλουν στο μνήμα, να φτειάχνουν και να τοποθετούν το ομοίωμα τού προσώπου του, την προσωπίδα του, πάνω στο νεκρό του πρόσωπο.
Η σημασία τού πράγματος έχει ερμηνείες όπως εκείνη τής υλοποίησης μιάς ελπίδας
πως ο άνθρωπος δεν χάθηκε όλοτελα, κάτι θα μείνει απ'αυτόν, το εκτύπωμα τού προσώπου του•
ή τής δοξασίας που λέει πως πρέπει να έχει το σώμα τού ανθρώπου άφθαρτη, επάνω
στο αφανισμένο πιά προσωπό του, την προσωπίδα του, ώστε η ψυχή όταν ξαναγυρίση
να αναγνωρίση το σωστό σώμα στο οποίο πρέπει να μπη. (!)

Αποτέλεσμα αυτών είναι οι διάσημες χρυσές προσωπίδες των Μυκηνών που βρέθηκαν
μέσα σε βασιλικούς τάφους. Για τον Λαό οι προσωπίδες είναι από άλλα υλικά.
Εξέλιξη αυτής τής τελετουργίας είναι τα επίσης περίφημα Φαγιούμ• όπου πρόκειται
για ζωγραφικές απεικονείσεις τού προσώπου των ανθρώπων που εν είδει προσωπίδας τοποθετούνται στην Ελληνιστική εποχή στα νεκρά τους προσωπά.
(Φαγιούμ, ονομάσθηκαν από την ομώνυμη όαση νότια τού Καίρου στην οποία ανακαλύφθηκαν
τα πρώτα δείγματά τους.)

Για να δώσουμε και ένα, δυό στοιχεία τελετουργικής θεατρικής χρήσης τής προαναφερθείσας -οιοδήποτε τύπου- θρησκευτικής προσωπίδας, να πούμε πως φορώντας αντίγραφό της,
ο γιός τού νεκρού πατέρα, προβαίνει σε δρώμενα• κίνησης, χορού, λεγομένων και αδομένων
(που παραπέμπουν ευθέως σε θεατρικό πυρήνα), και με σκοπό προσκτώντας μέσω τής προσωπίδας,
(σαν προσωπίδα ρόλου• υλική ή άϋλη) τις ιδιότητες σοφίας και δύναμης τού νεκρού πατέρα του,
να προκαλέσει την γονιμότητα τής γης πάνω στην οποία τελεί το δρώμενο του.
Παράλληλα ισχύει και η προσέγγιση τού: όπως στήνω μέσω τής προσωπίδας του,
ζωντανό τον πατέρα μου, έτσι να στήθουν ζωντανά τα στάχυα τής γής μου•
(καθώς και άλλες παράμετροι τις οποίες δεν προσεγγίζουμε εδώ).

Στο Εθνικό Ιστορικό Μουσείο, βρίσκεται λοιπόν ως συνέχεια αυτής τής αρχέγονης τελετουργίας στον Ελληνικό χώρο, η νεκρική προσωπίδα τού Κολοκοτρώνη.
Είναι συγκλονιστικό να βλέπης, ανάμεσα στα όπλα του, πάνω στο ορειχάλκινο εκτύπωμα
τα στοιχεία τής προσωπικότητας του• σαν ένα όπλο ανώτερο, σαν μιά μάσκα ρόλου που έπρεπε
να φορέση για να πνίξη τον πόνο, να μην πάρη εκδίκηση(!), και να συνεχίση τον Αγώνα,
όταν π.χ, από μικρότητα τού σκοτώσαμε μεσ'τον εμφύλιο σπαραγμό στις 25 Νοεμβρίου τού 1824, τον Πάνο, πρωτότοκο γιό δικό του και τής Αικατερίνας Καρούσσου.

Βλέπετε η Θεατρική Λειτουργία, όπως και όλη η Λειτουργία τής πραγματικής Τέχνης και Ζωής,
βρίσκεται στην πραγματικότητα απλωμένη παντού, και με φορείς της πολλές φορές πρόσωπα
που δεν είχε κανείς υπολογίσει.
Όπως διατύπωσε και ο επιφορτισμένος να το πράξη για τον εφετεινό εορτασμό Πολωνός σκηνοθέτης Κζίστοφ Βαρλικόφσκι, στο μηνυμά του (που διαβάστηκε χθες στα θέατρα
πριν τις παραστάσεις):

''Οι αληθινοί δάσκαλοι του θεάτρου συχνά απαντώνται εκτός σκηνής.
Και γενικώς δεν δείχνουν κανένα ενδιαφέρον για το θέατρο ως μηχανισμό αντιγραφής συμβάσεων
ή αναπαραγωγής κοινοτυπιών.
Επικεντρώνονται περισσότερο στην πηγή της παρόρμησης,
τα πραγματικά ζωογόνα ρεύματα που τείνουν να υπερβούν τις θεατρικές αίθουσες
και τα πλήθη που είναι διατεθειμένα να αντιγράψουν έναν οποιοδήποτε κόσμο.
Αντιγράφουμε αντί να δημιουργούμε
κόσμους που να εστιάζουν ή και να εξαρτώνται από τον διάλογο με το κοινό
και τα υποδόρια συναισθήματά του.''

Γεώργιος Κακής Κωνσταντινάτος
Ηθοποιός Σκηνοθέτης Εικαστικός
Σχολής Καλών Τεχνών -Τμήματος Θεάτρου-
Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης