Τα έθιμα και οι παραδόσεις τους, που μεταφέρονται από γενιά σε γενιά, έχουν επηρεαστεί από τη ζωή και την κουλτούρα των Επτανησίων.
Στην Κεφαλονιά, κατά το έθιμο που έχει διασωθεί από την αρχαιότητα, τις τρεις τελευταίες μέρες του χρόνου, οι ντόπιοι βγαίνουν στην εξοχή για να ξεριζώσουν αγιοβασιλίτσες. Είναι ένα φυτό με καφέ βολβό και πράσινα φύλλα, που συμβολίζει την αναγέννηση του χρόνου, γιατί ξεραίνεται τον Μάρτη και ξαναγεννιέται τον Οκτώβρη. Το όνομα του φυτού οφείλεται στον εορτάζοντα της Πρωτοχρονιάς Άγιο Βασίλειο, ενώ είναι γνωστό και σαν ασκυνοκάρα.
Παράλληλα, τα παιδιά που λένε τα κάλαντα προσφέρουν το φυτό αυτό για να εισπράξουν φιλοδώρημα, ενώ όλοι φροντίζουν να το κρεμάσουν στο σπίτι, την επιχείρηση ή το μαγαζί τους, για να φέρει καλή τύχη όλο το χρόνο.
Την τελευταία ημέρα του χρόνου, από νωρίς το πρωί, παρέες κάθε ηλικίας, με μαντολίνα βιολιά και ακορντεόν, ψάλλουν στις γειτονιές και τους δρόμους τα παραδοσιακά κεφαλονίτικα κάλαντα.
Στο Αργοστόλι, το μεσημέρι όλοι ξεκουράζονται για να είναι έτοιμοι για τη μεγάλη "μάχη", που αρχίζει στο Λιθόστρωτο μόλις σκοτεινιάσει.
Μέσα σε μια εορταστική ατμόσφαιρα που δημιουργούν οι μπάντες και οι χορωδίες μικροί και μεγάλοι αρχίζουν το «κατάβρεγμα». Ο καθένας έχει μικρά δοχεία «ψεκαστήρες» με αρωματισμένο νερό και προσπαθεί να βρέξει τον διπλανό του.
Σύμφωνα με το έθιμο, όλοι όσοι βρίσκονται στο Λιθόστρωτο πρέπει να γυρίσουν στο σπίτι βρεγμένοι, με αποτέλεσμα να μην γλιτώνει κανείς. Μάλιστα, στην πλατεία στήνεται και ένα βαρέλι με αρωματισμένο νερό για να υπάρχει επάρκεια.
Κατά τις δέκα το βράδυ, η γιορτή τελειώνει καθώς όλοι επιστρέφουν στα σπίτια τους για να υποδεχτούν το νέο έτος, σπάζοντας ένα ρόδι στην είσοδο και κάνοντας τόσες ευχές όσοι είναι και οι σπόροι που απελευθερώνονται.
Στη Λευκάδα, προτού ξημερώσει η πρώτη ημέρα του καινούργιου χρόνου, παρέες νεαρών, μαζί με ομάδες μουσικών, τριγυρίζουν στις γειτονιές, τραγουδώντας χαρούμενα κομμάτια και ως "καλικάντζαροι" κάνουν σκανδαλιές.
Τίποτα δεν είναι προγραμματισμένο, αλλά σχεδιάζεται την ώρα της συνάντησης. Για παράδειγμα, πέρυσι τράβηξαν από το λιμάνι μια βάρκα και την πήγαν, τραγουδώντας, στην αγορά.
Με το πρώτο φως της ημέρας αναβιώνει το έθιμο της «Διάνας», το οποίο εκτιμάται ότι έρχεται από την Ενετοκρατία.
«Διάνα» σημαίνει «Εωθινός», πρωινός ύμνος, τον οποίο παιανίζει μαζί με άλλα χαρμόσυνα κομμάτια η Φιλαρμονική της Λευκάδας σε όλες τις γειτονιές της πόλης. Μαζί με την μπάντα, περιδιαβαίνουν στους δρόμους μικροί και μεγάλοι, ανταλλάσοντας ευχές για το νέο έτος.
Την παραμονή της Πρωτοχρονιάς, οι ντόπιοι φροντίζουν να κρεμάσουν στα σπίτια τους για γούρι τις «κουτσούνες», που είναι αγριοκρεμμύδες, ενώ οι γυναίκες φτιάχνουν την παραδοσιακή βασιλόπιτα, που είναι λαδόπιτα με αλεύρι, μέλι και λάδι, που κόβεται με την αλλαγή του χρόνου.
Στην Κέρκυρα και τη Ζάκυνθο, το γιορτινό χρώμα δίνουν οι φιλαρμονικές και οι κανταδόροι. Και στα δύο νησιά, την παραμονή, στους δρόμους της αγοράς και τις πλατείες ηχούν παραδοσιακά κάλαντα. Ανήμερα, στη Ζάκυνθο, η Φιλαρμονική περιφέρεται από νωρίς το πρωί στην πόλη και καταλήγει στον Μητροπολιτικό Ναό.
Σε όλα τα Ιόνια Νησιά είναι έθιμο να στολίζουν τα σπίτια με κλαδιά αγριοκουμαριάςμ που είναι φορτωμένα με κόκκινους καρπούς και μυρτιές.
Στα χωριά, το βράδυ της παραμονής, οι νοικοκυρές φτιάχνουν «τηγανίτες» από νερό, αλεύρι και μαγιά. Οι τηγανίτες συμπληρώνουν το πρωτοχρονιάτικο κέρασμα και σερβίρονται με μέλι και καρύδια.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου