Το ΡΕΙΘΡΟ Της ομηρικής Ιθακης .Ταξιδι στο μακρυ ενδοξο παρελθον μας

Η ιθάκη από Μάκη Μεταξα.

(Τι να μας πει και ο Τσίπρας?) Σχολιασμός   λόγο ημερών porosnews

Makis Metaxas

Φωτορεαλιστική προσαρμογή της εικόνας των εκβολών του Βόχυνα στο περιβάλλον των αρχαίων χρόνων από τον καλλιτέχνη Αβραάμ Παναγάτο. Την ίδια περίπου εικόνα θα δούμε εάν παρατηρήσουμε προσεκτικά την γκραβούρα του H.L.Allen που χρονολογείται το 1832.

μερικες ακομη φωτο Αβρααμ Παναγατου ,, που μας ταξιδευουν στο ομορφο , ιστορικο και αρχαιο  μεγαλο παρελθον του τοπου μας!!

Οι Ομιλούσες εικόνες της Ομηρικής τοπογραφίας. (Νο 3)

ΤΟ ΛΙΜΑΝΙ ΤΟΥ ΡΕΙΘΡΟΥ ΤΗΣ ΟΜΗΡΙΚΗΣ ΙΘΑΚΗΣ 

Η εικόνα του σημερινού Πόρου συγκρινόμενη με την εικόνα του Πόρου (Ρωγού) της "υπονηίου Ιθάκης" με το περίφημο "Λιμάνι του Ρείθρου" (ποτάμιο λιμάνι) στην εποχή του Οδυσσέα. Φωτορεαλιστική προσαρμογή μέσω ΑΙ. 

νηῦς δέ μοι ἥδ' ἕστηκεν ἐπ' ἀγροῦ νόσφι πόληος,

ἐν λιμένι Ῥείθρῳ, ὑπὸ Νηΐῳ ὑλήεντι. (Οδ. α, 186-187)

Το πλοίο μου το έχω αράξει στον αγρό έξω από την πόλη στο λιμάνι του ρείθρου κάτω στο δασωμένο νήιον (καραβοστάσι)

My ship lies moored in the fields outside the city in the harbor of Rheithron, at the forest-covered dockyard                                       (Odyssey 1. 186–187)

Σημείωση: 

ἡμεῖς ἐξ Ἰθάκης ὑπονηίου εἰλήλουθμεν  (Οδ.γ 81))

Εμείς έχουμε έλθει από την υπονήιον Ιθάκη [από το επίνειον της Ιθάκης (;)]

[υπονήϊον  > επινήϊον > επίνειον [ΕΤΜ.< αρχ.επίνειον < επί-+-νειον/-νηιον < ναύς «πλοίο»]

Με τον όρο "επίνειο" χαρακτηρίζονται οι παρόχθιες πόλεις όπως και πόλεις ποταμών και λιμνών απ΄ όπου εκτελούνται συγκοινωνίες εξυπηρετώντας ενδότερες περιοχές.

George Diamantatos

Μάκη πρέπει να την μαζέψεις μέχρι το κοινοτικό ....οι προσχώσεις του βόχυνα πρέπει να φύγουν....το υπέδαφος σε οδηγεί....εν τω μεταξύ τι νομίζεις το γεωλογικό άνοιγμα του φαραγγιού και η αποστράγγιση του Ηρακλείου πεδίου μέχρι τον αιγιαλό του τάφου και την κατασκευή του....σύμφωνα με τους γεωλόγους έχουν ένα χρονικό διάστημα 1000 ετών....

• 
  

Makis Metaxas

George Diamantatos καπετάνιε μου χαίρομαι που σε προβληματίζει αυτό το ζήτημα και όντως είναι μια υπόθεση που θέλει την επιστημονική της διερεύνηση έχοντας πάντα ανοικτό και το ζήτημα του τοπίου της Δράκαινας. Αυτή την προσομοίωση δεν ΄την έκανα τυχαία. Πριν φύγει από τη ζωή ο αείμνηστος καθηγητής της Γεωλογίας Γεώργιος Μηλιαρέσης είχαμε συνεργαστεί για να δοθούν απαντήσεις πάνω στο ζήτημα της οριοθέτησης των ακτογραμμών και των προσχώσεων που έχει επιφέρει στο τοπίο το ποτάμι του Βόχυνα. Το γεγονός οτι οι σεισμικότητα του νησιού μας έχει δημιουργήσει μεγάλες ανυψώσεις (βλέπε τα ίχνη των ανυψώσεων που έχουν αφήσει οι σεισμοί στα βράχια της παραλίας) καθιστούσε το ζήτημα ακόμη πιο περίπλοκο. Εάν λάβουμε υπόψη μας οτι το βάθος της θάλασσας στην εποχή του Οδυσσέα ήταν περίπου - 3 μέτρα σε σχέση με το σήμερα καταλαβαίνεις οτι από την μια πλευρά το ποτάμι μπάζωνε και από την άλλη πλευρά η θάλασσα ανερχόταν αλλά οι σεισμικότητα της περιοχής ανέβαζε ταυτόχρονα και τις γήινες πλάκες. Δηλαδή ένα γεωλογικό κομφούζιο! Την λύση θα την έδιναν γεωτρήσεις με καρότα γης. Αυτό δεν έγινε λόγω κόστους (έγινε μόνο στο φαράγγι του Πόρου για να υπολογιστεί η θεμελίωση της νέας Γέφυρας όταν και όποτε φτιαχτεί και υπάρχουν σημαντικές απαντήσεις). Εκείνο όμως που έγινε και τώρα ξέρουμε ήταν να παρακολουθήσουμε τις εκσκαφές που έγιναν για τα δίκτυα του βιολογικού καθαρισμού όπου εκεί είχαμε την ευκαιρία να δούμε τις φάσεις των επιχώσεων όπως και το που ήταν οι αδιατάραχτες στρωματογραφίες του εδάφους. Το αποτέλεσμα είναι πως βρήκαμε ότι υπάρχει αδιατάρακτη στρωματογραφία σε μεγάλο τμήμα του σημερινού επίπεδου τμήματος στις λεγόμενες "Σταφίδες¨. Εάν εξαιρέσει κανείς ένα αρκετά μεγάλο δέλτα με φερτά υλικά που ξεκινά από τη θέση που βρίσκεται η στρατιωτική γέφυρα που φτάνει από την μια πλευρά μέχρι τα πλατανάκια και από την άλλη πλευρά μέχρι το εστιατόριο του Παντελή το υπόλοιπο τμήμα είναι στρωματογραφία με φυσικό έδαφος. Συνεπώς λαμβάνοντας όλα αυτά υπόψη φαίνεται οτι το τοπίο στην εποχή του Οδυσσέα λίγο πολύ ως προς τις ακτογραμμές έφτανε μέχρι εκεί που είναι σήμερα ο κεντρικός δρόμος (οχι η πλατεία) έχοντας μια ποτάμια λεκάνη η οποία έκανε ένα δέλτα όπου η κεντρική του έξοδος είναι αυτή που είναι και σήμερα έχοντας μια ακόμη έξοδο όταν υπήρχε μεγάλη ροή του ποταμού με ισχυρό γραίγο που ξεμπούκαραν τα νερά στα πλατανάκια. Τώρα θα μπορούσαμε να δίναμε τις κατάλληλες εντολές στην ΑΙ να το φτιάξει και αυτό, αλλά ο σκοπός ήταν να καταλάβει ο πολύ κόσμος το αυτονόητο σε σχέση με την σημερινή εικόνα του Πόρου. Σε επόμενη φάση θα φτιάξουμε και τις λεπτομέρειες.

• 
  

George Diamantatos

Makis Metaxas Τόμοι γραμμένοι για την Ιθάκη...μόνο η ΑΙ....θα μπορέσει να βρει άκρη και αν...η επιστήμη της αρχαιολογίας καλπάζει κάποια στιγμή θα μάθουμε...τώρα η περιοχή από τα πλατάνια μέχρι τις εκβολές ελος ήταν με πολύ κόπο και αγώνα έγινε καλλιεργίσημο...εκεί στον πλάτανο σε μια λιμνούλα ελλιμένισε ο πατέρας μου ένα πριάρι το οποίο έφτιαξε στον αφραγιά το φόρτωσε στο γάιδαρο και το έφερε στον Πόρο....οι ψαράδες την τράτα τους για να την φυλλάξουν την έπλενα με γλυκό νερό στο κοινοτικό ....οι κέφαλοι έφθαναν μέχρι το φαράγγι...ξέρεις και τα ψάρια ακολουθούν πορείες που ακολουθούσαν αιώνες....και άλλα πολλά για τα οποία θα έγραφα ώρες...πάντως συνέχισε με την Αι και την σλυχρονη επιστήμη της Αρχαιολογίας και κάποια στιγμή θα βρούμε την πραγματική Ιθάκη !!!

• 
  

Makis Metaxas

George Diamantatos Ετσι είναι καπετάνιε μου, μνήμες των ανθρώπων μας που εάν δεν καταγραφούν σε λίγο δεν θα ξέρουμε ποιοι είμαστε και από που ερχόμαστε. Τουλάχιστον εμείς μέσω των γονέων μας κάτι πληροφορηθήκαμε για να έχουμε έναν μπούσουλα πως ήταν το σημερινό τοπίο του Πόρου. Σε λίγα χρόνια τα νέα παιδιά που για πολλά από αυτά δεν έχουν γεννηθεί εδώ οι γονείς τους εάν δεν κάνουμε κάτι για αυτό θα βρίσκονται σε πλήρη συσκότιση.

• 
  

George Diamantatos

Makis Metaxas Ε !!!!....σκέψου το τοπίο της Δράκαινας....σκέψου τα νερά του Ηρακλείου πεδίου υπό μορφή καταρράκτη και εν μέσω μιας οργιώδους βλάστησης από κέρδους,αριές,πλατάνια,βελανιδιές να χύνεται στη θάλασσα...πέρα από τα τεκταινόμενα του Σπηλαίου....

Το φαράγγι του Πόρου και ο λιμενικός χώρος στις εκβολές του χειμάρρου Βόχυνας.
(Engraving of H.L.Allen,. 1832). Collection of Fotis Kremmydas

Πίνακας των εκβολών του ποταμού Βόχυνα στο φαράγγι του Πόρου του Edward Lear, 1863. Εάν δεν κάνω λάθος είναι ο δεύτερος πίνακας που έχουμε δει μέχρι τώρα που καταγράφει την εικόνα του φαραγγιού του Πόρου από τον 19ο αιώνα. Η αναφορά Alternaria (?) στο κάτω δεξί μέρος του πίνακα ενδεχομένως να έχει να κάνει με την ανθυγιεινή για τους κατοίκους παρουσία στάσιμων νερών και φυτοπαθογόνων μυκήτων που ήταν και η κύρια αιτία για την αποφυγή δημιουργίας οικισμού μέχρι το 1936 όποτε και πάρθηκε η απόφαση για την πρόσχωση της κοίτης του ποταμού και της εγκατάστασης εκεί μετά τους σεισμούς του 1953 του νέου οικισμού του Πόρου. 

Γιωργος Γκιαφης

Νομίζω στην πολύ όμορφη παλιά φωτό ,πρέπει να προστεθεί το παλιό δέλτα που υπήρχε πριν σεισμούς 1953, και πριν την δημιουργία του προστατευτικού οχθου και γέφυρας μπελευ ,όπου η μία έξοδος ήταν τα Πλατανάκια, και η δεύτερη σε πλατεία.Πλατανακια

Makis Metaxas

Γιωργος Γκιαφης Πολύ σωστή η τοποθέτησή σου Γιώργο .Θα το κάνουμε !

συνεχεια στην ερωτηση..

Αγαπητοί φίλοι η προσαρμογή έγινε με βάση την αεροφωτογραφία του 1945 όταν ήδη είχε γίνει η πρώτη ενίσχυση με σαρτζανέτ των πρανών του ποταμού από τον τότε κυβερνήτη Ι. Μεταξά. Η τότε εικόνα είναι ακριβώς αυτή που βλέπετε. (βλέπε σχετική αεροφωτογραφία) Η αλήθεια είναι πως τότε το 1936 διέκοψαν την δευτερεύσα έξοδο των νερών του ποταμού που συνήθως υπήρχε όταν είχε τεράστια φουσκοθαλασσιά με γραίγο και ταυτόχρονη μεγάλη ροή του ποταμού με αποτέλεσμα να νερά να εκτρέπονται και προς τη κατεύθυνση που βρίσκονται τα σημερινά πλατανάκια (Άγιος Γρηγόριος) δημιουργώντας προσωρινά ένα Δέλτα. Αυτό το έχω τσεκάρει με πληροφορίες από τους συχωρεμένους Φώτη Γκιάφη και καπετάν Θέμη Μπατιστάτο. Πριν τις ενισχύσεις των πρανών ο χώρος ελλιμενισμού γινόταν εκεί που είναι σήμερα το κοινοτικό κατάστημα και το καρνάγιο ήταν στα πλατανάκια. Σε μια επόμενη και πλέον λεπτομερή ανάλυση θα μπορούσαμε να προσθέταμε και αυτήν την πληροφορία χωρίς να ξέρουμε εάν στην εποχή του Οδυσσέα θα ήταν ακριβώς ή ίδια εικόνα όπως την βλέπουμε σε γκραβούρες και φωτογραφίες από τον 19-20 αιώνα. Μελετώντας όμως με τον συχωρεμένο συγχωριανό μας καθηγητή Γεωλογίας Γεώργιο Μηλιαρέση τις γκραβούρες σε συνδυασμό με τις πιθανολογούμενες προσχώσεις, την ανύψωση της στάθμης της θάλασσας αλλά και την ανύψωση του νησιού στα ανατολικά λόγω των σεισμών ως πιθανόν ισοζύγιο θα είχαμε σε γενικές γραμμές περίπου αυτή την εικόνα της ακτογραμμής που βλέπετε (ενδεχομένως μέχρι τα πρώτα σπίτια της πλατείας, δηλαδή η πλατεία να ήταν θάλασσα) . Αυτό ήλθαν να το ενισχύσουν οι πληροφορίες που πήραμε από τις εκσκαφές για τα δίκτυα της αποχέτευσης όπου συναντήσαμε αδιατάρακτη στρωματογραφία με κεραμική του 4ου αιώνα π.Χ εκεί που είναι σήμερα το φαρμακείο και ανατολικότερα. Τώρα ως προς το αποτέλεσμα των εικόνων ΑΙ. Οι πλατφόρμες ΑΙ εάν γνωρίζεις πως λειτουργούν σε μεγάλο βαθμό εκτελούν τις εντολές που τους δίνεις. Αυτές τις εντολές λίγο πολύ του έδωσα με βάση το σημερινό υπόβαθρο και αυτό μου έδωσε. θα μπορούσε σαφώς να ήταν ακόμη καλύτερο αλλά σε αυτή την φάση την γενική εικόνα θέλαμε να αποτυπώσουμε.