Η ΟΜΗΡΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΦΤΑΝΕΙ ΑΙΓΥΠΤΟ

 

Ο βασιλιάς Merneptah (βασιλεία. 1213-1203 π.Χ.), δέκατος γιος και διάδοχος του Ramesses II, από τον ιερό του ναό στη Θήβα. Τώρα στο Αιγυπτιακό Μουσείο, Κάιρο.

Νικόλαος Καμπάνης

Ομηρική Ιθάκη, Μυκηναϊκά και Μινωικά θέματα.

Είναι ο Φαραώ που αναφέρουμε στην έρευνά μας πολλές φορές, εκτός του Ραμσή ΙΙΙ και της σύγκρουσης του 1186 στο Δέλτα του Νείλου.

Μιλάμε αυτή τη στιγμή για μια γενιά πριν, όπου ο Μερνεφθά αντιμετωπίζει τους ΛΑΟΥΣ ΤΗΣ ΘΑΛΑΣΣΑΣ για πρώτη φορά, ως πρίγκιπας και διάδοχος του μεγάλου Ραμσή ΙΙ το 1219, λίγο πριν γίνει ο ίδιος Φαραώ της Αιγύπτου.

Μια χαρακτηριστική σκηνή και τα όσα έγραψε ο ίδιος για τον θρίαμβό του εναντίον του βασιλιά της Λιβύης Μερερί, έβαλε ο Όμηρος στο στόμα του Οδυσσέα, σε ένα από τα παραμύθια που είπε νύχτα στον Εύμαιο. Η ιστορικότητα του Ομήρου είναι σαφής, όπως και ότι η Οδύσσεια δημιουργήθηκε κάπως μετά, περίπου έναν αιώνα.

Ποιά είναι η περιγραφή του Οδυσσέα ως πρίγκιπας της Κρήτης σε επίθεση εναντίον της Αιγύπτου;

... Σε μια στιγμή απίθωσα την περικεφαλαία την καλλίμορφη

και την ασπίδα απ’ τους ώμους, και πέταξα το δόρυ απ’ το χέρι μακριά·

ύστερα εγώ βγήκα μπροστά από τους ίππους του βασιλέα

και παίρνοντας εφίλησα τα γόνατα· κι αυτός ετράβηξε και μ’ έσωσε, ...

Ομήρου Οδύσσεια, ραψωδία ξ΄ 276-279

Τι περιγράφει η Τζίνα Καλυβιώτου για εκείνον τον πόλεμο;

H επίθεση κατά της Aιγύπτου

Το βασίλειο των φαραώ αποτελούσε ανέκαθεν στόχο διαφόρων επίδοξων επιδρομέων που επιθυμούσαν να εγκατασταθούν στη χώρα των λωτών, της πολυτέλειας και της ασφάλειας. Τέσσερις περίπου δεκαετίες πριν την αναμέτρηση του Ραμσή Γ’ με τους λαούς της Θάλασσας η Αίγυπτος, επί βασιλείας του φαραώ Μερνεφθά, βρέθηκε αντιμέτωπη με μια άλλη σοβαρότατη απειλή: τη μαζική επίθεση των Λιβύων που έρχονταν από τη δυτική έρημο και των συμμάχων τους από τον Βορρά. Ο Μεριρί, ο Λίβυος βασιλιάς, κουβαλούσε μαζί του ολόκληρη την οικογένειά του, τον θησαυρό και τα ζώα του, γιατί δεν επρόκειτο για λαφυραγώγηση αλλά για εισβολή, με στόχο τη μόνιμη εγκατάσταση στη χώρα του Νείλου.

Μαζί με τους Λίβυους έρχονταν και οι βόρειοι σύμμαχοί τους: οι Σερντέν ή Σαρντάνα, οι Λούκα, οι Εκβές, οι Τερές και οι Σεκελές. Οι Σαρντάνα, ένας λαός χωρίς καμιά ένδειξη για την κοιτίδα του, αναφέρονται συχνά στις πηγές να πολεμούν, ως μισθοφόροι, τόσο υπέρ, όσο και εναντίον των Αιγυπτίων. Επιγραφές στο Καρνάκ τους αναφέρουν ως στρατιώτες ιδιαίτερης σημασίας για τον αιγυπτιακό στρατό. Aποτελούσαν συχνά ένα είδος σωματοφυλακής του φαραώ. Οι Λούκα είναι οι γνωστοί επικίνδυνοι πειρατές από τη νοτιοδυτική Mικρά Aσία, διαβόητοι ήδη από τις αρχές της δεύτερης χιλιετίας, οι «Κάρες πειρατές» των αρχαίων Ελλήνων ιστορικών. Ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα ομάδα, μεταξύ των βορείων συμμάχων των Λιβύων, ήταν οι Εκβές, οι οποίοι έχουν συνδεθεί με τους Αχιγιάβα των χιττιτικών κειμένων και κατά συνέπεια, με τους ομηρικούς Αχαιούς. Είναι σαφές ότι ο λαός των Αχιγιάβα ήταν ισχυρός λαός θαλασσοπόρων, ο οποίος κάποια εποχή διεκδικούσε ισότητα ισχύος με τον Χετταίο βασιλιά και παρενέβαινε συχνά στα παράλια της Mικράς Aσίας. Οι Τερές, οι οποίοι συμμετείχαν στην επίθεση εναντίον του Μερνεφθά, ταυτίζονται με τους Τυρσηνούς ή Τυρρηνούς των ελληνικών κειμένων, έναν λαό με κοιτίδα την Κεντρική Mικρά Aσία, απ’ όπου σύμφωνα με τον Ηρόδοτο μετανάστευσαν στην Ιταλία, και ήταν οι πρόγονοι των Ετρούσκων. Τον κατάλογο των βορείων συμμάχων του Μερερί κλείνουν οι Σικάλα ή Σεκελές, ένας λαός, ο οποίος μετά την συντριβή της συνομοσπονδίας Λιβύων και βορείων από τον Μερνεφθά διασκορπίστηκε στην Ανατολική Μεσόγειο, καταλήγοντας στις ακτές της Σικελίας, όπως δείχνει η σύνδεση των ονομάτων.

Η λιβυκή επίθεση απέτυχε και μετά από σκληρή μάχη έξι ωρών στην έρημο, το 1220, ο Μερνεφθά κατατρόπωσε τον Λίβυο ηγεμόνα και τους βόρειους συμμάχους τους. Μετά τη νίκη του, ο φαραώ καυχιόταν : «Ο δυστυχής αρχηγός της Λιβύης! H καρδιά του παρέλυσε από φόβο, σταμάτησε και γονάτισε, αφήνοντας το τόξο του, τη φαρέτρα του και τα σανδάλια στο έδαφος πίσω του».

• Νικόλαος Καμπάνης

  Διαχειριστής

  

  +2

  Κάνε κάτι λοιπόν να φύγει... το χάος

  τραίνο λέει, ποιητές θα γίνουμε και μας βλέπει κι η γιαγιά από πάνω και αναφωνεί:

  -Ποιητής εκ του προχείρου έχει τη μορφή του χοίρου

  

  1

  • 
    
• Ενεργός

  Γιωργος Γκιαφης

  Ποιητής από το Πόρο,, εριξε τον ομηρικο τον σπόρο,, και ενας αλλος από Ληξουρι, ολο γκαριζει σαν γαιδουρι!, Ενας τριτος απο την Ασσο, καθε τοσο παει πασο, και υπαρχει και  Φισκάρδο, που το βαλαμε σε καδρο