Οι άστεγοι του Σεπτέμβρη

Οι άστεγοι του Σεπτέμβρη

Ηλίας Τουμασάτος
Θα τους δεις σε όλους τους τουριστικούς προορισμούς στις αρχές του Σεπτέμβρη, όταν το
μεγάλο πόπολο έχει φύγει. Αυτοί τότε έρχονται. Σαν πρόσφυγες κουβαλούν βαλίτσες με
ρούχα, βιβλία, τα απολύτως απαραίτητα κουζινικά, το λαπτοπάκι τους. Είναι οι άστεγοι του
Σεπτέμβρη. Έχουν ήδη ψάξει στο διαδίκτυο, σε μεσιτικά, τηλεφωνώντας και δεν έχουν βρει
τίποτα. Γυρίζουν με τ’ αμάξι, με το παπί, ή με τα πόδια από κολώνα σε κολώνα ψάχνοντας
εκείνες τις κίτρινες χάρτινες πινακίδες με τα κόκκινα γράμματα «Ενοικιάζεται». Θα πάρουν
τηλέφωνα. Θα χτυπήσουν πόρτες. Οι πόρτες θα κλείσουν στα μούτρα τους. Δεν βρίσκουν
τίποτα. Το σπίτι είναι κλεισμένο όλο τον Σεπτέμβρη, με βραχυχρόνιες μισθώσεις (βλέπε
airbnb, booking και δεν συμμαζεύεται). Ίσως και πρώτες μέρες του Οκτώβρη να μην
μπορούμε. Α, και δεν νοικιάζουμε ολοχρονικά. Ιούνιο θα φύγετε. Όχι Ιούνιο, Μάιο. Έχει
ανοίξει η σεζόν και μας το ζητάνε στο ίντερνετ από νωρίς. Αλλά… καλύτερα όχι, όχι. Δεν το
νοικιάζω. Τέσσερις μήνες το καλοκαίρι βγάζω τα λεφτά του χρόνου, αν θέλετε, τώρα που το
σκέφτομαι, μπορείτε να το νοικιάσετε με τη μέρα.

Είναι οι άστεγοι του Σεπτέμβρη. Είναι αναπληρωτές δάσκαλοι και καθηγητές, που φέτος το
μπαλάκι της ρουλέτας τους έστειλε στο νησί μας. Πέρυσι μπορεί να ήταν στη Θράκη, του
χρόνου στην Κρήτη, τον επόμενο σε κάποιο δυσπρόσιτο σχολείο του Αιγαίου… Με την
ελπίδα ότι κάποτε θα γίνουν μόνιμοι. Κι όμως, στα βαριά τους σακίδια έχουν στριμώξει και
τις γνώσεις και την αγάπη και τον ενθουσιασμό τους να προσφέρουν στα παιδιά του
νησιού.
Είναι και φοιτητές, που πάλεψαν στις Πανελλήνιες και πέρασαν στο νησί μας, κάνοντας
όνειρα να φοιτήσουν σε μια σχολή που κάποτε θα γίνει και Πανεπιστήμιο. Που έρχονται για
να περάσουν τέσσερα τουλάχιστον χρόνια από τη ζωή τους σ’ ένα μικρό νησί, με
τουριστικές τιμές ολοχρονικά, με λίγες ευκαιρίες για τους νέους.
Είναι γιατροί, αστυνόμοι, πυροσβέστες, λιμενικοί, δημόσιοι υπάλληλοι που κάποια
αόρατος χειρ τους έστειλε στο νησί μας και σ’ όλα τα παρόμοια νησιά. Που κι αυτοί, με τον
δικό τους τρόπο, ήρθαν για προσφέρουν τις υπηρεσίες τους στον τόπο. Ήρθαν για να
μείνουν.
Αλλά, όχι, αυτοί που ήρθαν για να μείνουν δεν μπορούν να βρουν σπίτι. Γυρίζουν από
στενό σε στενό φορτωμένοι, κάθονται απελπισμένοι στα σκαλοπάτια, πού θα κοιμηθώ
απόψε, στο παγκάκι ή στο αυτοκίνητο; Και αύριο, πού να πάω να ψάξω;
Όχι, αυτοί οι άνθρωποι θα φτύσουν αίμα για να βρουν σπίτι. Αυτοί που ήρθαν για να
προσφέρουν. Τα νιάτα, τη δουλειά τους (αντί πινακίου φακής) στον τόπο αυτό. Ή να
λάβουν τα φώτα της γνώσης και να δώσουν λόγο ύπαρξης στις ανώτατες σχολές που
υπάρχουν στον τόπο μας και με τα δόντια προσπαθούμε να κρατήσουμε. Που με τα λιγοστά
τους χρήματα θα τροφοδοτούν όλο το χρόνο τις επιχειρήσεις του νησιού .
Όχι, δεν μας νοιάζει αν αυτοί οι άνθρωποι θα βρουν σπίτι. Γιατί εμείς έχουμε δέσει τον
γάιδαρό μας. Έχουμε τους τουρίστες των βραχυχρόνιων μισθώσεων. Αυτούς που δεν ήρθαν
για να μείνουν, αλλά για να κάνουν διακοπές και να φύγουν. Που μέσα σε μια βδομάδα θα

μας δώσουν όσα ο φοιτητάκος και ο αναπληρωτάκος θα μας δώσουν σ’ ένα μήνα. Αλλά δεν
μας νοιάζει. Γιατί τα ευρώπουλα πέφτουν ντάνγκα ντάνγκα και εμείς είμαστε ήσυχοι.
Βρήκαμε, κυριολεκτικά, το μήνα που θρέφει τους έντεκα.
Και τι θα γίνουν ο φοιτητάκος και ο αναπληρωτάκος; Να κατασκηνώσουν έξω από το ΤΕΙ ή
μέσα στα σχολεία τους; Ο γιατράκος; Να πιάσει κανένα ράντζο στο νοσοκομείο και να
κοιμάται εκεί; Δεν μας νοιάζει.
Κάποια στιγμή ο φοιτητάκος θα βαρεθεί να παρακαλάει και δεν θα ξαναπατήσει στα
ανώτατα ιδρύματά μας. Κι εμείς υποκριτικά θα διαρρηγνύουμε τα ιμάτιά μας για τη
σωτηρία τους. Εμείς που «δεν νοικιάζουμε σε φοιτητές».
Ο αναπληρωτάκος όμως; Αυτός θα συνεχίσει να περιφέρεται με τα σακ βουαγιάζ και τη
θέλησή του να μπει στην αίθουσα και να διδάξει. Γιατί αν αρνηθεί και φύγει, θα τον
πετάξουν για δύο χρόνια από τις λίστες. Μπορεί κάποιος να τον φιλοξενήσει για λίγες
μέρες, κάποιος άλλος να του φυλάξει τα πράγματα σπίτι του, ακόμα και στο σχολείο
(ναι!!!). Αλλά τα όνειρά του, στριμωγμένα ανάμεσα σε κάλτσες και βιβλία, θα είναι εκεί.
Αλλά εμάς δεν μας νοιάζει. Θα κάνουμε και καταλήψεις για το χαμηλό επίπεδο των
σπουδών και το σύστημα εκπαίδευσης. Και θα πληρώνουμε τα ωραία μας λεφτά στις
τοπικές φίρμες που κάνουν φροντιστήριο. Δε βαριέσαι, θα τα βγάλουμε από τον φοιτητάκο
και τον αναπληρωτάκο.
Και, στα πολιτισμένα νησιά της χώρας ετούτης, η ύψιστη αξία είναι πόσα θα εισπράξουμε,
Άσπρα και μαύρα. Τα τουριστόπουλα έχουν χρήμα – και εμείς θα σώσουμε τον κόσμο;
Εξάλλου, αυτό είναι το μέλλον. Τα τουριστόπουλα. Η βραχυχρόνια μίσθωση. Ο Ξένιος Ζευς.
Σαν στο σπίτι σου, τουριστόπουλο. Εσύ, αναπληρωτάκο, φοιτητάκο, γιατράκο, αντιθέτως,
τράβα στο σπίτι σου, είμεθα ρεζερβέ.
Και, μπορεί να είμαστε πατριώτες και να υψώνουμε λάβαρα επαναστάσεως για τον
προαιώνιο ελληνικό πολιτισμό, ωστόσο εκείνους τους έρμους Έλληνες που ήρθαν για να
τον διδάξουν στα παιδιά μας, κι εκείνα τα έρμα Ελληνόπουλα που ήρθαν για να τον
διδαχθούν στον τόπο μας, τους κρατάμε απέξω, σε λίστα αναμονής. Περίμενε μάτια μου να
φύγει το τουριστόπουλο και μετά βλέπουμε. Μετά κι εσένα κάπου θα σε βολέψω
κακομοίρη. Αλλά μην παίρνεις και πολλά θάρρητα, γιατί Μάιο – Ιούνιο, τα μπογαλάκια σου
και δρόμο. Τι; Δεν έχει τελειώσει το σχολείο; Έλα μωρέ, Μάη μήνα θα τα μάθουνε όλα τα
παιδιά;
Κάθε φορά που βλέπω τους άστεγους του Σεπτέμβρη, στο μυαλό μου έρχεται μονάχα μία
φράση:
Η Ελλάδα δεν τρώει απλώς τα παιδιά της, τώρα πια, στα νησιά του Ξενίου Διός τους κλείνει
και την πόρτα στα μούτρα!
(Ο Η.Τ. είναι μόνιμος εκπαιδευτικός ΠΕ 78, υπηρετεί στην Κεφαλονιά)