Ο ΑΒΡΑΑΜ ,ΜΑς ΑΝΑΛΥΕΙ ΤΟ ΚΡΑΣΑΤΟ ΠΕΛΑΓΟΣ

Νικόλαος Καμπάνης ...
...Και ξαφνικά πέφτει το μάτι μας στην Κρήτη που αναφέρεται στη ραψωδία τ' της Οδύσσειας, στίχοι 172-174:
"...Κρήτη τις γαῖ’ ἔστι μέσῳ ἐνὶ οἴνοπι πόντῳ,
καλὴ καὶ πίειρα, περίρρυτος· ἐν δ’ ἄνθρωποι
πολλοὶ, ἀπειρέσιοι, καὶ ἐννήκοντα πόληες..."
...Κρήτη είναι κάποια γη εν μέσω πόντου αφρισμένου,
καλή κι ωραία κι εύφορη, με γύρω-γύρω ακτές· και όπου άνθρωποι
πολλοί, απειροστοί, και πόλεις ενενήντα....

... Η οποία Κρήτη δεν αναφέρεται ως νησί, αλλά ως γαία, όπως ακριβώς και η Σχερία των Φαιάκων στο στίχο ε' 280 της Οδύσσειας:
"...Ὄρεα σκιόεντα γαίης Φαιήκων,.."
...Τα σκιερά βουνά (Σχερίας) γης των Φαιάκων,...

... Και μάλιστα η Κρήτη, στη μέση της θαλάσσης, όπως περίπου και το νησί του Άτλαντα και της Καλυψούς. Οδύσσεια, ραψωδία α' στίχος 50:
"... νήσῳ ἐν ἀμφιρύτῃ, ὅθι τ᾿ ὀμφαλός ἐστι θαλάσσης.
νῆσος δενδρήεσσα, θεὰ δ᾿ ἐν δώματα ναίει,
Ἄτλαντος θυγάτηρ ὀλοόφρονος..."
...σ' ένα ανφίκυρτο νησί, στη μέση της θαλάσσης
νησί με δένδρα, που θεά μένει μες στα παλάτια,
του αλλόθρησκου του Άτλαντα η κόρη,...

Αφού λοιπόν η Κρήτη δεν είναι στον Ατλαντικό, γιατί πρέπει αυθαίρετα να τοποθετείται η Ωγυγία της Καλυψούς έξω από τη Μεσόγειο θάλασσα;

Γιωργος Γκιαφης

ΔΥΟ  ΕΚΣΤΡΑΤΙΕΣ     ΧΡΟΝΙΚΑ ΠΟΛΥ ΚΟΝΤΑ,,ΙΣΩς ΟΧΙ ΤΥΧΑΙΑ

Νομιζω και επιδη οι δυο εκστρατιες ηταν χρονικα κοντα και πιθανον και η μια ακολουθησρ την επομενη να εχουμε και αρκετα κοινα στο θεμα.η εναλακτικη πορεια μεσω ποτσμιου ειναι και αυτη επισης θεμα.πχ η επιλογη του οδυσσεα αν θα παει απο τις ςυμπληγαδες - ελλησποντος -  η την σκυλα και χαρυβδη

http://porosvress.blogspot.com/2018/03/blog-post_1.html

αργοναυτικη εκστρατεια

kefalonia,κεφαλονια,πορος,επαγγελματα,αρχαια,ομηρικη ιθακη

POROSVRESS.BLOGSPOT.COM

Συνηθροιζετο δε ο στρατος εν αυλιδη
Οι δε Στρατευσαντες επι Τροιαν ησαν οιδε
Κεφαλληνων Οδυσσευς ,Λαερτου κ Αντικλειας

http://porosnews.blogspot.com/2016/10/blog-post_781.html

ΚΕΦΑΛΟΝΙΑ ΕΝΑΣ ΠΑΡΑΔΕΙΣΟς ΣΤΟ ΙΟΝΙΟ,, ΚΑΙ ΟΧΙ ΜΟΝΟ

ΝΕΑ ΚΕΦΑΛΟΝΙΑΣ ΑΠΟ ΠΟΡΟ ΜΕ ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΜΕ ΑΡΧΑΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΟΜΗΡΙΚΗ ΙΘΑΚΗ

POROSNEWS.BLOGSPOT.COM

POROSNEWS:

ΩΡΑΙΟς ΚΑΙ ΑΝΑΛΥΤΙΚΟς ΔΙΑΛΟΓΟ ΣΤΑ ΣΧΟΛΙΑ! ΟΧΙ ΒΕΒΑΙΑ ΟΤΙ ΕΒΓΑΛΑ ΠΟΛΥ ΑΚΡΗ,, ΠΙΘΑΝΟΝ ΝΑ ΕΝΟΕΙ ΠΑΝΤΟΣ ΤΟ ΚΡΗΤΙΚΟ ΠΕΛΑΓΟΣ ΛΟΓΟ ΤΗΣ ΣΑΧΑΡΑΣ ΟΤΙ ΠΑΙΡΝΕΙ ΕΝΑ ΧΡΩΜΑ Η ΘΑΛΑΣΣΑ ΠΟΥ ΜΟΙΑΖΕΙ ΜΕ ΤΟ ΧΡΩΜΑ ΤΟΥ ΚΡΑΣΙΟΥ

ΣΗΜΕΡΑ  ΜΕ ΤΗΝ ΚΑΚΟΚΑΙΡΙΑ ,,Η ΘΑΛΑΣΣΑ ΣΤΟ ΧΩΡΙΟ ΜΟΥ  ΕΧΕΙ 4 ΧΡΩΜΜΑΤΑ.

ΚΑΦΕ ΣΤΑ ΡΗΧΑ ΣΤΑΧΤΥ ΠΙΟ ΜΕΣΑ, ΤΟ ΟΠΟΙΟ ΜΕΤΑΤΡΕΠΕΤΕ ΣΕ ΘΑΛΑΣΣΙ, ΚΑΙ ΣΤΟ ΒΑΘΟΣ ΤΟ ΜΠΛΕ ΣΚΟΥΡΟ.

(ΜΕ ΠΟΛΛΑ ΠΡΟΒΑΤΑΚΙΑ ΤΟΥ ΑΣΠΡΟΥ ΛΟΓΟ ΓΡΑΙΟΥ)

O  ΧΡΩΜΑΤΙΣΜΟΣ  ΤΗς ΘΑΛΑΣΣΑΣ ΕΞΑΡΤΑΤΕ ΚΑΤΑΡΧΗΝ ΑΠΟ ΤΟ  ΧΡΩΜΑ ΤΟΥ ΟΥΡΑΝΟΥ, ΓΙ ΑΥΤΟ ΚΑΙ  ΣΤΙς ΕΛΛΗΝΙΚΕς ΘΑΛΑΣΣΕς ΕΧΟΥΜΕ ΤΟ ΕΝΤΟΝΟ ΓΑΛΑΖΙΟ, ΛΟΓΟ  ΤΗς ΗΛΙΟΦΑΝΙΑΣ,ΕΠΙΣΗς ΕΞΑΡΤΑΤΕ ΑΠΟ ΠΟΤΑΜΙΑ ,,ΟΠΩς ΤΟ ΚΑΦΕΤΙ ΣΗΜΕΡΑ ΣΕ ΠΟΡΟ,, ΚΑΙ ΑΠΟ ΔΙΑΦΟΡΟΥς ΑΚΟΜΗ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕς (ΠΙΘΑΝΟΝ ΚΑΙ ΒΑΘΟΣ ΤΗς ΘΑΛΑΣΣΑΣ,ΟΠΩς ΚΑΙ ΚΑΙΡΙΚΕς ΣΥΝΘΗΚΕς-ΣΥΝΕΦΙΑ)

ΜΕ ΠΗΓΗ ΤΗΝ ΛΕΣΧΗ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ:

 Οίνωψ Πόντος: Τι εννοεί ο ποιητής;

Έχω χρόνια, μια απορία περί του οίνοπος πόντου.

(σσ: Αν υπάρχει ήδη κάποιος νημάτιο με το θέμα, και μου διέφυγε, παρακαλώ, αν είναι εύκολο, να συγχωνευτεί).

Η φράση είναι από την Α ραψωδία της Οδύσσειας του Ομήρου, στίχ. 183 – 184 και στο πρωτότυπο έχει ως εξής:

πλέων ἐπὶ οἴνοπα πόντον ἐπ' ἀλλοθρόους ἀνθρώπους,
ἐς Τεμέσην μετὰ χαλκόν, ἄγω δ' αἴθωνα σίδηρον.

Αυτοί οι στίχοι στην μετάφραση Καζαντζάκη – Κακριδή έχουν ως εξής:

Ταξιδεύω για τόπο αλλόγλωσσο, την Τέμεσα, στο πέλαο το κρασάτο,
στραφταλιστό να δώσω σίδερο, χαλκό να πάρω πίσω.

Συμπέρασμα: Οίνωψ Πόντος = κρασάτο πέλαγος. 

Αυτός ο συγκεκριμένος επιθετικός προσδιορισμός με έχει μπερδέψει πολύ. Το κρασί δεν είναι επουδενί γαλάζιο. Ποια εικόνα θέλει να μας δώσει ο Όμηρος επιλέγοντας τη λέξη οίνωψ; Είναι κάποιο χρώμα; Είναι μια μεταφορά της ταραγμένης θάλασσας που μοιάζει μεθυσμένη; Πάντως, επειδή είχα ζήσει για κάμποσα χρόνια δίπλα σε λιμάνι, όταν ερχόταν το σύννεφο της σκόνης από τη Σαχάρα, η θάλασσα, αντανακλούσε το κιτρινωπό χρώμα του ουρανού, συγκεκριμένα είχε μια γκριζοκίτρινη απόχρωση. Υπάρχει κάποιος που να μπορεί να μου λύσει την απορία;

ΑΚΟΛΟΥΘΟΥΝ ΟΙ ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΙ  ΤΗς ΕΡΩΤΗΣΗ,, ΚΑΙ ΕΝΑ ΑΚΟΜΑ ΛΙΝΚ

http://www.abc.net.au/…/programs/bodysphere/features/5267698

Were the ancient Greeks and Romans colour blind?

Homer left historians with the impression that the ancient Greeks and Romans had an underdeveloped appreciation of colour. The ancients, in fact, were a shade more sophisticated than that and understood colour in a completely different way to us,…

ABC.NET.AU

ΟΠΩς; ΜΑς ΛΕΕΙ ΣΤΑ ΑΓΓΛΙΚΑ Η ΑΝΩ ΑΝΑΡΤΗΣΗ, ΚΑΙ ΤΟ ΗΧΗΤΙΚΟ,,

ΠΙΘΑΝΟΝ ΟΙ ΑΡΧΑΙΟΙ ΔΕΝ ΕΒΛΕΠΑΝ ΑΚΡΙΒΩς ΟΠΩς ΕΜΕΙς .ΕΝΑΣ ΤΥΠΟΣ "ΑΧΡΩΜΑΤΟΨΙΑΣ"

Οι άνθρωποι σε αρχαίους πολιτισμούς είδε το χρώμα σε ένα εντελώς διαφορετικό τρόπο από εσάς και εμένα. Η πιο διάσημη αμηχανία περιγραφή του χρώματος στην αρχαία Μεσόγειο κόσμο είναι το «κρασί σκοτεινή θάλασσα» στην Ιλιάδα και την Οδύσσεια. Έχετε ποτέ κοίταξε τη θάλασσα και πιστεύεται ότι ήταν το χρώμα του μπορντό;

ΑΚΟΛΟΥΘΟΥΝ ΤΑ ΣΧΟΛΙΑ ΑΠΟΕ Δ Ω

ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΙ:

Νικολέτα διαβάζεις Όμηρο και από πρωτότυπο; (μακάρι να μπορούσα

και εγώ. Μου αρέσει τόσο πολύ ο Όμηρος... )

Επίσης στη μετάφραση Μαρωνίτη μεταφράζεται έτσι:

εδώ μ' ένα καράβι και συντρόφους έφτασα, έτοιμος

να ανοιχτώ στο μπλάβο πέλαγος*, πηγαίνοντας σ' 

αλλόγλωσσους

ανθρώπους, στην Tεμέσα· γυρεύω ν' ανταλλάξω σίδηρο

γυαλιστερό

που φέρνω, με χαλκό· κι όσο για το καράβι μου, με περιμένει.

*βαθυγάλαζο πέλαγος, που έχει δηλαδή σκούρο μπλε χρώμα. (Σχολικό βιβλίο)

Στη μετάφραση του Σιδέρη το επίθετο οἴνωψ δεν αναφέρεται καθόλου... 

τώρα, και πάω σ’ αλλόγλωσσους ανθρώπους, στην Τεμέση,

τη θάλασσα αρμενίζοντας, χαλκό να πάρω εκείθε.

Ούτε στη μετάφραση του Εφταλιώτη δεν αναφέρεται

(μάλλον το αποφεύγουν κάποιοι μεταφραστές για την

αμφιλεγόμενη μετάφραση του...) 

τα πέλαγ' αρμενίζοντας προς τους ξενογλωσσίτες

τής Τέμεσης, με σίδερο, χαλκό απ' αυτούς να πάρω.

Τελευταία επεξεργασία από Πολύτλας Οδυσσεύς : 21-06-13 στις 17:19

ΝΙΚΟΛΕΤΑ

  Οδυσσέα: Όχι η αδερφή μου, που είναι απόφοιτη φιλολογίας, 

είχε διδαχτεί Όμηρο και μου είχε δείξει κάποια βασικά γραμματικά

και λεξιλογικά στοιχεία, αλλά δεν μπορώ να διαβάσω από το πρωτότυπο, 

χωρίς να έχω δίπλα κάποια μετάφραση στα νέα ελληνικά. 

Αυτή η φράση περί του οίνοπος πόντου, για κάποιο λόγο, 

έχει προκαλέσει έναν ευρύτερο προβληματισμό σε έναν 

σεβαστό αριθμό ανθρώπων, σχετικά με την ερμηνεία και το νόημά της

 Αν δεν κάνω λάθος στην Φρανκφούρτη υπάρχει μια γέφυρα, όπου 

επάνω υπάρχει γραμμένη η φράση: πλέων ἐπὶ οἴνοπα πόντον ἐπ' 

ἀλλοθρόους ἀνθρώπους. Στον Οδυσσέα του Τζόις υπάρχει κι εκεί η αναφορά 

της φράσης σε ένα σημείο που γίνεται λόγος για την θάλασσα.

 Ακόμα και η χρήση της αγγλικής μετάφρασης (wine dark sea)

 από κάποιον ξένο πολιτικό, κάποτε είχε σηκώσει θύελλα σχολίων. 

Γενικά, έχω την εντύπωση πως χιλιάδες χρόνια μετά από την σύλληψη

 και την καταγραφή της, αυτή η φράση, δημιουργεί, ακόμα, θαλασσοταραχές

ΟΔΥΣΣΕΑΣ, (ΓΙΑ ΤΗΝ ΓΕΦΥΡΑ ΣΤΗΝ ΦΩΤΟ ΤΗς ΑΝΑΡΤΗΣΗΣ)

Πάντως η μετάφραση του Μαρωνίτη (που έχω παραθέσει στην ανάρτηση #5) 

σε αυτούς τους στίχους δεν είναι και τόσο ακριβής...

[Νικολέτα, αυτή είναι η γέφυρα;]

ΦΑΡΟΦΥΛΑΚΑΣ

εγώ θα έκλινα να πιστέψω πως παρομοιάζει την θάλασσα με το κρασί γιατί καί τα δυο 

σε ζαλίζουν και ξερνάς (  ) αλλά με μια ματιά η λ. μοιάζει να έχει β' συνθετικό 

την όψη και άρα θα συμπέραινε κανείς πως η παρομοίωση αφορά την εικόνα της 

θάλασσας και του κρασιού και όχι τις ιδιότητές τους. Αλλά όπως είπα, πρόχειρες 

σκέψεις μου δίχως να το ψάξω καθόλου.

ΑΝΤΕΡΩΤΑΣ

εγώ θα έκλινα να πιστέψω πως παρομοιάζει την θάλασσα με το κρασί γιατί καί τα

 δυο σε ζαλίζουν και ξερνάς (  ) αλλά με μια ματιά η λ. μοιάζει να έχει β' συνθετικό την

 όψη και άρα θα συμπέραινε κανείς πως η παρομοίωση αφορά την εικόνα της θάλασσας 

και του κρασιού και όχι τις ιδιότητές τους. Αλλά όπως είπα, πρόχειρες σκέψεις μου 

δίχως να το ψάξω καθόλου.

Κι εγώ στην αρχή είχα σκεφτεί αυτό που λέει ο Σάντσο, οτι δηλαδή η τρικυμια

 σε ζαλιζει και είσαι σαν μεθυσμένος. Αλλά το -ωψ δείχνει οτι η παρομοίωση είναι οπτική.

Θα έλεγα οτι πρέπει να μας φέρει στο νου το σκουρο (αν όχι βιολετί) κρασί, 

και τη θαλασσα να τη φανταστουμε σκουρόχρωμη και συμπαγή.

ΜΗΤΙς:
Οι παραδοσιακοί μελετητές του Ομήρου το αποδίδουν ως θάλασσα στο χρώμα του κρασιού. Αν και ο όρος δεν εμπνέει ιδιαίτερη εμπιστοσύνη στους σύγχρονους επιστήμονες, είναι ίσως ο πιο πειστικός. Ούτε εμένα με ικανοποιεί η ερμηνεία με το κρασί, ειδικά αν σκεφτούμε πως το επίθετο συναντάται άλλες δύο φορές στην Ιλιάδα και την Οδύσσεια για να χαρακτηρίσει τα... βόδια. Στο ν32 της Οδύσσειας και στο Ν703 της Ιλιάδας αναφέρεται το βόε οἴνοπε το οποίο είναι μάλλον προομηρικό (Fοινοπ- με δίγαμμα), για να μην πω πως έχει ρίζες από το γραμμική Β αφού σε πινακίδα γραμμικής έχει χρησιμοποιηθεί ένας παλαιότερος τύπος του οἴνοπε το wo-no-qo-so. Κατά την άποψή μου η λέξη είχε εντελώς διαφορετική σημασία από τον οίνο προομηρικά (ο Heubeck λέει πως ίσως το είχαν συνδυάσει με το βόε σε παρομοιώσεις) αλλά κανείς δε μπορεί να πει με σιγουριά τι σημαίνει, οπότε καταφεύγουμε στην ευκολότερη ερμηνεία. Ελπίζω να μη σας κούρασα με τα αμιγώς φιλολογικά!

ΝΙΚΟΛΕΤΑ:
Βρήκα και τις εξής κειμενικές αναφορές στο λεξικό των Liddell – Scott: 

(Παρακαλώ ελέγξτε τες κι εσείς, οι υπόλοιποι, μπας κι έχω κάνει καμία πατάτα, διότι το CD με το TLG μου, δεν το παίζει το μπαουλοντίβανο, ο υπολογιστής μου) 

Για οἰν-ώψ , ῶπος, ὁ, ἡ,: 

από: Σοφοκλέους, Οιδίπους επί Κολωνώ, στίχ. στίχος 674 (στο χορικό):

θαμίζουσα μάλιστ᾽ ἀηδὼν 
χλωραῖς ὑπὸ βάσσαις, 
τὸν οἰνωπὸν ἔχουσα κισσὸν 
καὶ τὰν ἄβατον θεοῦ
φυλλάδα μυριόκαρπον ἀνήλιον
ἀνήνεμόν τε πάντων 
χειμώνων

το οποίο μεταφράζεται ως εξής (μτφρ: Ηλία Π. Βουτιερίδου) 

το γλυκόλαλο αηδόνι κελαδάει
συχνάζοντας στα δροσερά φαράγγια,
πάνω στο μαύρο τον κισσό πετώντας
και στου θεού τ' απάτητο το δάσος,
που κάνει πλήθος τους καρπούς κι' ούτ' ήλιος
ούτε κανένας άνεμος το πιάνει

Από τον Οιδίποδα Τύραννο του Σοφοκλή, στίχ. 211:

οἰνῶπα Βάκχον εὔιον,
Μαινάδων ὁμόστολον

Και σε μετάφραση του Γ. Θεμελη:

Τον φλογερό εύιο Βάκχο
των μαινάδων τον σύντροφο. 

Στις Βάκχες του Ευριπίδη στίχ. 236:

λέγουσι δ᾽ ὥς τις εἰσελήλυθε ξένος,
γόης ἐπῳδὸς Λυδίας ἀπὸ χθονός,
ξανθοῖσι βοστρύχοισιν εὐοσμῶν κόμην, 
οἰνῶπας ὄσσοις χάριτας Ἀφροδίτης ἔχων,
ὃς ἡμέρας τε κεὐφρόνας συγγίγνεται
τελετὰς προτείνων εὐίους νεάνισιν.

Και σε μετάφραση του Παντελή Πρεβελάκη:

Λεν ακόμα πώς ήρθε κάποιος ξένος
μάγος και ξορκιστής απ' τη Λυδία
με μυρωμένα τα ξανθά σγουρά του,
στην όψη κρασωπός, πού 'χει στα μάτια
της ερωτιάς τις χάρες και που σμίγει
με κορασιές τη μέρα και τη νύχτα,
καλώντας τις σε βακχικά γιορτάσια


Για το οἶνοψ , οπος, ὁ, (ὄψ) υπάρχουν οι εξής αναφορές. 

Ιλιάδα Ομήρου, ραψωδία Ψ στίχ. 316:

μήτι τοι δρυτόμος μέγ᾽ ἀμείνων ἠὲ βίηφι:
μήτι δ᾽ αὖτε κυβερνήτης ἐνὶ οἴνοπι πόντῳ
νῆα θοὴν ἰθύνει ἐρεχθομένην ἀνέμοισι:
μήτι δ᾽ ἡνίοχος περιγίγνεται ἡνιόχοιο.

Μετάφραση Κακριδή – Καζαντζάκη:

Ο νους τον κάνει, κι όχι η δύναμη, τον άξιο το λοτόμο᾿ 
ο νους τον καπετάνιο το άρμενο στο πέλαο το κρασάτο 
να κουμαντάρει, σύντας οι άνεμοι το δέρνουν πέρα δώθε. 
ο νους και τον που τρέχει στ᾿ άλογα βοηθά και πρώτος φτάνει.

Οδύσσεια Ομήρου, ραψωδία Ε, στίχ. 132:

τὸν μὲν ἐγὼν ἐσάωσα περὶ τρόπιος βεβαῶτα 
οἶον, ἐπεί οἱ νῆα θοὴν ἀργῆτι κεραυνῷ
Ζεὺς ἐλάσας ἐκέασσε μέσῳ ἐνὶ οἴνοπι πόντῳ.

Μετάφρ. Κακριδή – Καζαντζάκη:

Όμως αυτόν εγώ τον γλίτωσα, σαν έφτασε καβάλα 
σε μια καρένα, μόνος τ᾿ άρμενο του το 'χε ο Δίας τσακίσει 
μες στο κρασάτο πέλαο, ρίχνοντας φλογάτο αστροπελέκι.

Οδύσσεια Ομήρου Ραψωδία β, στίχ. 421:

τοῖσιν δ᾽ ἴκμενον οὖρον ἵει γλαυκῶπις Ἀθήνη,
ἀκραῆ Ζέφυρον, κελάδοντ᾽ ἐπὶ οἴνοπα πόντον.

Μετάφρ. Κακριδή – Καζαντζάκη:

και πρίμο αγέρα η γαλανόματη τους έστελνε Παλλάδα, 
πονέντε δυνατό, στο πέλαγο που αχούσε το κρασάτο.

Επίσης υπάρχουν και τα εξής:

Η φράση βόε οἴνοπε συναντάται στα:

Ιλιάδα, ραψωδία Ν, στίχ. 703:

Αἴας δ' οὐκέτι πάμπαν Ὀϊλῆος ταχὺς υἱὸς
ἵστατ' ἀπ' Αἴαντος Τελαμωνίου οὐδ' ἠβαιόν,
ἀλλ' ὥς τ' ἐν νειῷ βόε οἴνοπε πηκτὸν ἄροτρον
ἶσον θυμὸν ἔχοντε τιταίνετον

μεταφρ. Κ – Κ:

Ο Αίας ωστόσο, ο γιος ο γρήγορος του Οϊλέα, μακριά καθόλου 
από τον Αίαντα δεν ξαλάργευε, το γιο του Τελαμώνα. 
Πώς στέριο αλέτρι σε πρωτόργωτο χωράφι αδερφωμένα 
ζευγάρι βόδια κρασοκόκκινα τραβούνε (κτλ)

Οδύσσεια ραψωδία Ν στίχ, 32:

ὡς δ' ὅτ' ἀνὴρ δόρποιο λιλαίεται, ᾧ τε πανῆμαρ
νειὸν ἀν' ἕλκητον βόε οἴνοπε πηκτὸν ἄροτρον

μεταφρ. Κ – Κ:

Πως ο ξωμάχος, που το αλέτρι του σε χέρσα γη ολημέρα
τα βόδια τα κρασάτα του 'σερναν, λαχτάρησε το δείπνο

Tέλος σε κάποιου μεταγενέστερου Τρυφιόδωρου στο έργο: Ιλίου Άλωσις υπάρχει η εξής αναφορά:

ἀλλ' ὅτε κυκλώσασα περίτροχον ὄμματος αὐγὴν 
ἀντιτύπους ἀκτῖνας ἐφέλκεται ἠελίοιο: 
τοίη μαρμαίρουσα Θεραπναίη τότε νύμφη 
οἴνοπα πῆχυν ἀνεῖλκε, φίλου πυρὸς ἡνιοχῆα.


για το οποίο βρήκα την εξής μετάφραση στα αγγλικά από εδώ 


but when, orbing the rounded radiance of her eye, she draws to herself the reflected rays of the sun: even so did the lady of Therapne on that night in her radiance lift up her wine-hued arm, directing the friendly fire.

 Μήτις αν μπορείς να αναφέρεις κι άλλα για την προομηρική και γραμμική προέλευση της συγκεκριμένης λέξης , ή κάποια βιβλιογραφική αναφορά (όποτε φυσικά μπορείς κι έχεις χρόνο) θα ήταν τέλεια. 

Απορία: οι δύο ορθογραφίες της λέξης με ο και ω παίζουν κάποιο ρόλο;

ΥΓ: Σας ζάλισα ε; Συγγνώμη 

ΟΔΥΣΣΕΑΣ

Νικολέτα η παρουσίαση σου ήταν άριστη!!! 

Και μια ωραία παρουσίαση εδώ

Και σε μια άλλη μετάφραση (Πανταζής Κοντομίχης)

στα πέλαγα τα μαύρα τριγυρνώντας

ΟΜΗΡΟΥ ΟΔΥΣΣΕΙΑ-εκδόσεις Γρηγόρης

Οδυσσέααα, πες αλεύρι: Χάρη στην αναφορά της Μήτιδας στον Heubeck ανακάλυψα το εξής: 

Ομήρου Οδύσσεια : κείμενο και ερμηνευτικό υπόμνημα , γενική εισαγωγή Alfred Heubeck ; επιμέλεια Ρεγκάκος Αντώνης ; μετάφραση Μαρία Καίσαρ; Ρένα Χαμέτη; Φιλιώ Φιλίππου, 3 τόμοι
Και βρήκα και στην εθνική βιβλιοθήκη της Ελλάδος και αυτό που υποθέτω (αν δεν κάνω λάθος) πως είναι το ίδιο, στα αγγλικά:
A commentary on Homer's Odyssey / Alfred Heubeck, Stefanie West and J. B. Hainsworth, Oxford : Clarendon Press 1988-1989, 2 τόμοι
Βέβαια κάνει ο κάθε τόμος (στην ελληνική μτφρ) από 50 έως 60 περίπου ευρώ…

Αναρωτιέμαι, αυτό, σε πόσες σχολικές βιβλιοθήκες να υπάρχει άραγε;
ΚΑΙ  ΜΙΑ  ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ ΕΦΤΑΛΙΩΤΗ:

Μήτις δεν την έχω μελετήσει αλλά από όσο είδα είναι αξιοπρεπής...

Πρωτότυπο

Ἄνδρα μοι ἔννεπε, Μοῦσα, πολύτροπον, ὃς μάλα πολλὰ
πλάγχθη, ἐπεὶ Τροίης ἱερὸν πτολίεθρον ἔπερσε·
πολλῶν δ’ ἀνθρώπων ἴδεν ἄστεα καὶ νόον ἔγνω,
πολλὰ δ’ ὅ γ’ ἐν πόντῳ πάθεν ἄλγεα ὃν κατὰ θυμόν,
ἀρνύμενος ἥν τε ψυχὴν καὶ νόστον ἑταίρων.
ἀλλ' οὐδ' ὧς ἑτάρους ἐρρύσατο, ἱέμενός περ·
αὐτῶν γὰρ σφετέρῃσιν ἀτασθαλίῃσιν ὄλοντο,
νήπιοι, οἳ κατὰ βοῦς Ὑπερίονος Ἠελίοιο
ἤσθιον· αὐτὰρ ὁ τοῖσιν ἀφείλετο νόστιμον ἦμαρ.
τῶν ἁμόθεν γε, θεά, θύγατερ Διός, εἰπὲ καὶ ἡμῖν. 10

ἔνθ' ἄλλοι μὲν πάντες, ὅσοι φύγον αἰπὺν ὄλεθρον,
οἴκοι ἔσαν, πόλεμόν τε πεφευγότες ἠδὲ θάλασσαν·
τὸν δ' οἶον, νόστου κεχρημένον ἠδὲ γυναικός,
νύμφη πότνι' ἔρυκε Καλυψώ, δῖα θεάων,
ἐν σπέεσι γλαφυροῖσι, λιλαιομένη πόσιν εἶναι.
ἀλλ' ὅτε δὴ ἔτος ἦλθε περιπλομένων ἐνιαυτῶν,
τῷ οἱ ἐπεκλώσαντο θεοὶ οἶκόνδε νέεσθαι
εἰς Ἰθάκην, οὐδ' ἔνθα πεφυγμένος ἦεν ἀέθλων
καὶ μετὰ οἷσι φίλοισι· θεοὶ δ' ἐλέαιρον ἅπαντες
νόσφι Ποσειδάωνος· ὁ δ' ἀσπερχὲς μενέαινεν 20
ἀντιθέῳ Ὀδυσῆϊ πάρος ἣν γαῖαν ἱκέσθαι.
ἀλλ' ὁ μὲν Αἰθίοπας μετεκίαθε τηλόθ' ἐόντας,
Αἰθίοπας, τοὶ διχθὰ δεδαίαται, ἔσχατοι ἀνδρῶν,
οἱ μὲν δυσομένου Ὑπερίονος, οἱ δ' ἀνιόντος,
ἀντιόων ταύρων τε καὶ ἀρνειῶν ἑκατόμβης.
ἔνθ' ὅ γε τέρπετο δαιτὶ παρήμενος· οἱ δὲ δὴ ἄλλοι
Ζηνὸς ἐνὶ μεγάροισιν Ὀλυμπίου ἁθρόοι ἦσαν.
τοῖσι δὲ μύθων ἦρχε πατὴρ ἀνδρῶν τε θεῶν τε·
μνήσατο γὰρ κατὰ θυμὸν ἀμύμονος Αἰγίσθοιο,
τόν ῥ' Ἀγαμεμνονίδης τηλεκλυτὸς ἔκταν' Ὀρέστης



Μετάφραση Εφταλιώτη

Τὸν ἄντρα τὸν πολύπραγο τραγούδησέ μου, ὦ Μοῦσα,
ποὺ περισσὰ πλανήθηκε, σὰν κούρσεψε τῆς Τροίας
τὸ ἱερὸ κάστρο, καὶ πολλῶν ἀνθρώπων εἶδε χῶρες
κι ἔμαθε γνῶμες, καὶ πολλὰ στὰ πέλαα βρῆκε πάθια,
γιὰ μιὰ ζωὴ παλεύοντας καὶ γυρισμὸ συντρόφων.
Μὰ πάλε δὲν τοὺς γλύτωσε, κι ἂν τὸ ποθοῦσε, ἐκείνους,
τὶ ἀπὸ δική τους χάθηκαν οἱ κούφιοι ἀμυαλωσύνη,
τοῦ Ἥλιου τοῦ Ὑπερίονα σὰν ἔφαγαν τὰ βόδια,
κι αὐτὸς τοὺς πῆρε τὴ γλυκειὰ τοῦ γυρισμοῦ τους μέρα.
Ἀπ' ὅπου ἂν τά 'χης, πές μας τα, ὦ θεά, τοῦ Δία κόρη. 10
Ὅλοι ποὺ τότες τὸν πολὺ τὸ χαλασμὸ ξεφύγαν
γυρίσανε, ἀπὸ πόλεμο καὶ θάλασσα σωσμένοι,
καὶ μόνο ἐκειόνε, σπιτικὸ καὶ ταίρι στερημένο,
ἡ Καλυψὼ ἡ τρισέμορφη θεὰ τόνε κρατοῦσε,
γιατὶ ἄντρα της τὸν ἤθελε στὶς βαθουλὲς σπηλιές της.
Μὰ ὁ γῦρος σὰν τελέστηκε τῶν χρόνων, κι ἦρθε ἡ ὥρα,
ποὺ τό 'χανε οἱ θεοὶ γραφτὸ στὸ Θιάκι νὰ ξανάρθη
στὸ σπιτικό του, μήτ' ἐκεῖ δὲν τοῦ 'λειψαν οἱ ἀγῶνες,
καὶ σὲ δικοὺς κοντά. Κι οἱ θεοὶ τὸν συμπονοῦσαν ὅλοι,
ἐξὸν τόν Ποσειδώνα· αὐτὸς βαριὰ ἦταν χολωμένος 20
μὲ τὸ Δυσσέα τὸ θεϊκό, στὸν τόπο του πρὶν φτάση.
Βρισκόταν στοὺς Αἰθίοπες ὁ Ποσειδώνας τότες,
ποὺ ζοῦνε μοιραστοὶ μακριὰ στοῦ κόσμου τὶς ἀκροῦλες,
στοῦ Ἡλιοῦ τὸ βούλημα οἱ μισοί, στ' ἀνάβλεμμά του οἱ ἄλλοι,
γιὰ νὰ δεχτῆ ἑκατοβοδιὰ ἀπὸ ταύρους καὶ κριάρια.
Ἐκεῖ γλυκοξεφάντωνε· οἱ θεοὶ ὡς τόσο οἱ ἄλλοι
στοὺς πύργους μαζωχτήκανε τοῦ Δία τοῦ Ὀλυμπήσου,
κι ὀμπρός τους, ὅλων τῶν θεῶν κι ἀνθρώπων ὁ πατέρας
ἄνοιξε λόγο, τὶ στὸ νοῦ ξανάρθε του ὁ μεγάλος ὁ Αἴγιστος,
ποὺ ὁ ξακουστὸς τὸν ἔκοψε ὁ Ὁρέστης,τοῦ Ἀγαμέμνου ὁ γιός. 30

ΣΚΑΚΟΣ

Έχω χρόνια, μια απορία περί του οίνοπος πόντου.

(σσ: Αν υπάρχει ήδη κάποιος νημάτιο με το θέμα, και μου διέφυγε, παρακαλώ, αν είναι εύκολο, να συγχωνευτεί).

Η φράση είναι από την Α ραψωδία της Οδύσσειας του Ομήρου, στίχ. 183 – 184 και στο πρωτότυπο έχει ως εξής:

πλέων ἐπὶ οἴνοπα πόντον ἐπ' ἀλλοθρόους ἀνθρώπους,
ἐς Τεμέσην μετὰ χαλκόν, ἄγω δ' αἴθωνα σίδηρον.

Αυτοί οι στίχοι στην μετάφραση Καζαντζάκη – Κακριδή έχουν ως εξής:

Ταξιδεύω για τόπο αλλόγλωσσο, την Τέμεσα, στο πέλαο το κρασάτο,
στραφταλιστό να δώσω σίδερο, χαλκό να πάρω πίσω.

Συμπέρασμα: Οίνωψ Πόντος = κρασάτο πέλαγος. 

Αυτός ο συγκεκριμένος επιθετικός προσδιορισμός με έχει μπερδέψει πολύ. Το κρασί δεν είναι επουδενί γαλάζιο. Ποια εικόνα θέλει να μας δώσει ο Όμηρος επιλέγοντας τη λέξη οίνωψ; Είναι κάποιο χρώμα; Είναι μια μεταφορά της ταραγμένης θάλασσας που μοιάζει μεθυσμένη; Πάντως, επειδή είχα ζήσει για κάμποσα χρόνια δίπλα σε λιμάνι, όταν ερχόταν το σύννεφο της σκόνης από τη Σαχάρα, η θάλασσα, αντανακλούσε το κιτρινωπό χρώμα του ουρανού, συγκεκριμένα είχε μια γκριζοκίτρινη απόχρωση. Υπάρχει κάποιος που να μπορεί να μου λύσει την απορία; 

Οι αρχαίοι Έλληνες δεν είχαν τα χρώματα που έχουμε εμείς σήμερα.
Ο ουρανός για αυτούς δεν ήταν "μπλε", αλλά στο χρώμα του μπρούντζου. (βλ. http://serendip.brynmawr.edu/exchange/node/61)
Παρομοίως ο χαρακτηρισμός "οίνωψ πόντος" είναι χρωματικός χαρακτηρισμός, όχι συναισθηματικός.
Βασισμένοι σε αυτό πολλοί ερευνητές έχουν βγάλει το συμπέρασμα ότι ο Οδυσσέας είχε περιπλανηθεί στον Ατλαντικό. (βλ. http://www.hellas-now.com/2013/11/t_15.html)

ΦΑΡΟΦΥΛΑΚΑΣ:

Αυτός είναι ένας πολύ παράξενος ισχυρισμός, κατά την γνώμη μου. Τα χρώματα είναι προφανώς ίδια για όλους τους ανθρώπους, αφού είμαστε ίδιοι βιολογικά. (Όμως ένας σκύλος π.χ., που είναι διαφορετικά φτιαγμένος, βλέπει ασπρόμαυρα.)

Εάν πράγματι ο Όμηρος ονομάζει μπρούτζινο τον ουρανό, μέσα σε όλα θα έπρεπε να σκεφτούμε μήπως τον περιγράφει π.χ. κατά το σούρουπο όπου πράγματι μπορεί να έχει το μπρούτζινο χρώμα, πριν φτάσουμε σε αρκετά παράξενες έως μεταφυσικές θεωρίες πως οι αρχαίοι αντί για μπλε βλέπαν μπρούτζινο.

Επίσης, δεν μπορείς να φτάσεις σε τέτοια βιολογικά συμπεράσματα (και εάν καταλαβαίνω σωστά την τοποθέτηση) από την φράση ενός ποιητή. Χρειάζεται ένα μεγαλύτερο δείγμα πολύ συγκεκριμένων διατυπώσεων που περιγράφουν έναν ουρανό της καθαρής μέρας με το χρώμα του μπρούτζου.

Όμως ένας σκύλος π.χ., που είναι διαφορετικά φτιαγμένος, βλέπει ασπρόμαυρα.

Φαίνεται πως αυτό είναι μύθος, τελικά. Οι σκύλοι βλέπουν χρώματα, αλλά πιο απαλά απ' ό,τι εμείς, και σε περιορισμένο εύρος.

ΒΑΓΓΕΛΗΣ

Σ' αυτόν τον "Οίνοπα πόντον" θα ήταν παρακινδυνευμένο να δώσω μια πλατύτερη ερμηνεία; Νομίζω ότι μια θάλασσα ένα πέλαγος δεν μπορεί να μοιάζει με" κρασάτο", ούτε να έχει το χρώμα τού κρασιού. Θεωρώ ότι ο Όμηρος άλλο είχε στο νού του όταν χαρακτήριζε έτσι τον Πόντο, "Οίνοπα". Μπορεί να ήθελε να τον χαρακτηρίσει , "Μεθυσμένο", δηλαδή Ταραγμένο, Τρικυμισμένο. Άλλωστε δεν είναι τυχαίο που οι Έλληνες τον Πόντο τον από "Άξενο" τον μετονόμασαν σε "Εύξεινο".

ΦΑΡΟΦΥΛΑΚΑΣ

Βαγγέλη, μου έχει περάσει κι εμένα από το μυαλό μια τέτοια ερμηνεία· εγώ περισσότερο το σκέφτηκα σαν μεθυστικό, δηλ. θάλασσα που σε τραβάει. Ερμηνείες πολύ πιο πιθανές από κάποιες που ακούστηκαν και δεν μπορώ να καταλάβω γιατί η όποια ερμηνεία θα έπρεπε να περιοριστεί στο χρώμα του κρασιού και όχι στις άλλες του ιδιότητες.

ΡΕΓΙΝΟΡΑ

Τελείως τυχαία, πέτυχα στο βιβλίο που διάβαζα την εξής φράση (είναι μεταφρασμένη από τα αγγλικά):

"Κάπου στο βάθος βρισκόταν το κρασάτο πέλαγος της Κρήτης".

Είναι φανερή η αναφορά στο "οίνωψ πόντος", αλλά αναρωτιέμαι ποιό να ήταν το αγγλικό κείμενο.

ΑΝΤΕΡΩΤΑΣ:

Να πω και τη δικη μου κουτουραδα 

Η θαλασσα δεν εχει συγκεκριμενο χρωμα. Μπορει να ειναι μαυρο, πρασινο, μπλε που λεμε συνήθως, αλλα μπορει να ειναι και γκρι αν προκειται για συννεφια, ή αν μιλαμε για ηλιοβασιλεμα να εινια κοκκινοπορτοκαλι. Γενικως μπορει να παρει οτιδηποτε χρωμα αναλογως την ωρα της μερας και τις καιρικες συνθηκες. Ε, καποια απο αυτη μπορει να θυμιζει καποιο τυπο κρασιου.

Αλλωστε εμεις ως σημειο αναφορας εχουμε τις παραλιες κατω απο καταγαλανο ουρανο. Εχουμε επισης ζωγραφιες και φωτογραφιες που επιβαλλουν αυτη την εντυπωση. Καποιος που δεν βλεπει τη θαλασσα μονο σε ιδανικες συνθηκες "greek summer" οπως εμεις, και δεν εχει καποιο σταθερο σημειο αναφορας (δεν υπηρχε εξελιγμενη ζωγραφικη πιστευω τοτε), μπορει να "δει" οποιοδήποτε "κουφό" χρωμα.

Επιμενω στην οπτικη ερμηνεια, λογω της καταληξης "-ωψ" που εκτος αν κανω λαθως, υποδεικνυει όψη ή ματια (μύωψ, Αιθίωψ και πάει λέγοντας)

Γειά σας. 

Συγγνώμη για την νεκρανάσταση του νήματος, ξέρω οτι είναι αρκετός καιρός απο το τελευταίο μύνημα αλλά το είδα και είχα την περιέργεια να ρωτήσω αν έχει ψάξει κάποιος για εξήγηση του Οίνωψ Πόντος σε άλλη γλώσσα. Μπορεί να είναι τραβηγμένο, και να σας πώ οτι δεν είμαι γλωσσολόγος (αλλά πληροφορικός), αλλά το κείμενο του Ομήρου:

Μέντης Ἀγχιάλοιο δαίφρονος εὔχομαι εἶναι
υἱός, ἀτὰρ Ταφίοισι φιληρέτμοισιν ἀνάσσω.
νῦν δ’ ὧδε ξὺν νηὶ κατήλυθον ἠδ’ ἑτάροισιν
πλέων ἐπὶ οἴνοπα πόντον ἐπ’ ἀλλοθρόους ἀνθρώπους,
ἐς Τεμέσην μετὰ χαλκόν, ἄγω δ’ αἴθωνα σίδηρον

Όταν το διάβασα ο Τεμέσης αμέσως μου ακούστηκε σάν Τάμεσης που είναι αρχαία ονομάσία απο την κελτική θεότητα Ταμεσις (http://www.joellessacredgrove.com/Ce...w.html#tamesis) όπου υπάρχει και ένα χωριό που λέγεται Thame. Επίσης το κέλτικο Tams που δίνει το όνομα στον ποταμό, σημαίνει σκουρό-σκοτεινό (http://www.wwjohnston.net/wj/thames.htm). Σύμπτωση; Υπάρχει περίπτωση;
ΤΟΣΤΟΓΕΥΣΚΙ
μιά καλή προσέγγιση θα ήταν να κοιτάξει κανείς πώς περιγράφει ο όμηρος τον οίνο, λοιπόν. Τον περιγράφει άλλοτε ως ''μέλανα'', ως 'ερυθρόν'' ή ως ''αίθοπα'' - στραφτερό, λαμπρό. 
ο πόντος περιγράφεται επίσης ως ''πολιός'' - πελιδνός, γκρίζος, σκούρος. Άν και έχουν διατυπωθεί πολλές γνώμες για το πώς θα μπορούσε η θάλασσα κατά τον όμηρο να είναι κόκκινη ή το κρασί μπλέ (μέχρι και ότι τα αλκαλικά νερά της πελοποννήσου, μειγνύμενα με τον οίνο κατά την ''κράσιν'', τον μετέτρεπαν σε σκούρο μπλέ), υποθέτω ότι απλώς ο Όμηρος δέν αναφέρεται τόσο σε κάποιο συγκεκριμένο χρώμα, όσο στις σκοτεινές αποχρώσεις γενικά.
βέβαια, η παραβολή της θάλασσας με οίνο δέν απαντάται μόνο στον όμηρο. Αναφέρω επί παραδείγματι τον Στησίχορο, που φαντάζεται το ''ήλιο, το γιό του υπερίωνος, να κατεβαίνει μέσα σ' ένα μεγάλο κρασοπότηρο, πρός τα βάθη της σκοτεινής νύχτας'' : ''Αέλιος δ' Υπεριονίδας δέπας ες κατέβαινε χρύσεον, όφρα δ' Ωκεανοίο περάσας αφίκοιθ' ιεράς ποτί βένθεα νυκτός ερεμνάς ...''.
και κάτι ακόμα ίσως : η ποιητική ελευθερία επιτρέπει παρομοιώσεις λογικά ανακριβείς ή ασταθείς, ακόμα και για λόγους μετρικούς ή ευφωνικούς που σήμερα ίσως δέν κατανοούμε. Σε κάθε περίπτωση, είναι ίσως αδύνατο να προσεγγίσουμε τον κάθε προσδιορισμό με τη σημερινή μας λογική. Είναι ακατανόητο το γιατί ο όμηρος επιμένει να αποκαλεί την ωραια ελένη ''λευκώλενο'' (η αντιστοιχία συλλαβών προς το σχετικά μικρό τρισύλλαβο όνομα ; η παρήχηση των ''λ'' και ''ν'' , κι ούτε μιά φορά ''ωραία'' (η περιγραφή του κάλλους της είναι μόνον έμμεση, όταν οι γέροντες στα τείχη της τροίας την παρακολουθούν να συνομιλεί με τον πρίαμο και αποφαίνονται ότι ''για μιά τέτοια γυναίκα αξίζει να κουρσεύονται πόλεις''). Θα θυμίσω ακόμα δύο στίχους τραγουδιών, ενός δημοτικού (όπου περιγράφεται η νεανική ομορφιά κάποιου ανδρός περιγράφεται με το ''γιατ' είχε μάτια σάν ελιές, και χείλια σά σταφύλια'', κι όπου διερωτάται κανείς άν με την παρομοίωση περιγράφεται το χρώμα, και ποιό, ή η υφή, ή η ηδύτητα), κι ένα στίχο της ελληνικής πόπ της δεκαετίας του '70, όπου η έξοχη λίτσα διαμάντη τραγουδάει ''μάτια μεγάλα, ΚΡΑΣΑΤΑ μου ...''
ίσως πολλούς αιώνες αργότερα οι μελλοέλληνες θα προσπαθούν να αναλύσουν γιατί οι μακρινοί πρόγονοί τους του 20ού αιώνα χαρακτήριζαν τη θάλασσα σάν ''λάδι''

ΑΝΤΕΡΩΤΑΣ
Να πεταξω αλλη μια θεωρια (δεν ξερω αν αναφερθηκε στις προηγουμενες 3 σελιδες): μηπως αναφερεται στο κοκκινο χρωμα της θαλασσας κατα το σουρουπο;

φαροφυλακας

Άραγε θα μπορούσε να ειναι μια αναφορά στην βασική ιδιότητα του κρασιού: να μεθά;  
(και να σε κάνει να ξερνάς;  )

ΤΟΣΤΟΓΕΥΣΚΙ

φαροφύλακα, 

αντέρωτα, εξ ίσου πολύ και στη μεσημεριανή θάλασσα, που

θυμίζει το στραφταλιστό άσπρο κρασί όταν

περνάει μέσα του ο ήλιος !

πάντως, πιστεύω ότι στην πραγματικότητα δέν θα ερμηνεύσουμε ποτέ τον προσδιορισμό.

Είναι άλλωστε περίεργη και η σχέση των αρχαίων ελλήνων με τα χρώματα : κυρίως αναφέρονταν

στην έντασή τους, κι όχι τόσο στην απόχρωση. Κατά τον εμπεδοκλή, τα χρώματα υπάγονταν σε τέσσαρες

κατηγορίες, το μαύρο, το λευκό, το κίτρινο και το κόκκινο. Πράσινο, παραδόξως, δέν ανευρίσκεται

ούτε κάν στις έγχρωμες ελληνικές ανιστορήσεις (ίσως βέβαια διότι δέν είχαν και κανένα ανθεκτικό στο χρόνο

υλικό με το χρώμα αυτό). Όπως φαίνεται ιδιαίτερα απο την ποίηση, το ''κυάνεος'' μπορούσε να σημαίνει εξ ίσου

το ''μπλέ'',

το ''γαλάζιο'', το ''μαύρο'', το ''''γαιώδες (καφέ)''. Ή το ''γλαυκός'' σήμαινε το ''ανοιχτόχρωμο'', συχνά ακόμα

και το κίτρινο ή το ανοιχτό πράσινο.
σίγουρα, ακόμα και πίσω απο μιά ποιητική μεταφορά, υπάρχει κάποιου είδους ευσταθούσα λογική,

που όμως δέν μπορούμε να εξιχνιάσουμε.

να πώ άλλη μιά άχρηστη αλλά γοητευτική πληροφοριούλα ; σχετική με αυτό εν τούτοις ; έτσι, για να περνάει η ώρα ;

άντε, να την πώ : ΠΟΣΟΙ απο μάς διερωτηθήκαμε ποτέ γιατί το ''γαλάζιος'' / ''γαλανός'' σημαίνει ''ουρανίς'',

'ανοιχτός μπλέ',

ενώ η λέξη προέρχεται εμφανώς και επιβεβαιωμένος απο το ''γάλα'', που βέβαια ΔΈΝ είναι μπλέ ;

το ίδιο με τον ''οίνωπα'' δέν είναι ;

κι όμως, εμείς δέν διερωτώμεθα ΓΙΑΤΊ ΤΟ ΛΈΜΕ ΈΤΣΙ !
ωστόσο, η απάντηση υπάρχει : το ''γαλανός'' σημαίνει ''λευκός'', ''γλάκτινος'', στο χρώμα του γάλατος.

Από το ''λευκός'' όμως,

έφθασε να σημαίνει και ''καθάριος'' ή ''φωτεινός'', κι έτσι, αποδόθηκε στον ουρανό, τον καθαρό και φωτεινό.

Κι έτσι, έγινε ''γαλάζιο''

το χρώμα, όπως εκείνος.
άν κανείς πάει στα Σφακιά, θ' ακούσει ίσως κάποιο γέροντα να λέει ''το γάρα είναι γαρανό'', δηλαδή,

''το γάλα είναι άσπρο''.
(στις περιοχές όπου η δωρική επιζούσε ή επιζεί, συχνά το ''λ'' εναλλάσσεται με το, υγρό επίσης, ''ρώ'' - εξ ού και

''το γάρα'' /

''γαρανός''. Το ίδιο στη Μάνη, όπου μπορεί ακόμα ν ακούσε κανείς κανέναν υπέργηρω να λέει

 ''καρή κοπέρα'' = ''καλή κοπέλλα'').

Απάντ