περί Δικαιοσύνης ο λόγος …

Αμέτοχοι όλοι σε αλλαγές που εξυφαίνονται μεθοδικά … Αμέτοχοι και έτσι τελικά συνένοχοι … Η Δικαιοσύνη τείνει, με νόμους, να αυτοματοποιηθεί και δη εις βάρος της ουσιαστικής αναζήτησης της αλήθειας … Και ούτω, εξάλλου αναμενόμενη, η εκκωφαντική η σιωπή των υπευθύνων και των όσων - χωρίς να έχει προηγηθεί ουσιαστικός διάλογος με τους συλλειτουργούς της Δικαιοσύνης - προωθούν και ψηφίζουν διατάξεις που τείνουν να μετατρέψουν την απονομή της Δικαιοσύνης σε μια μηχανικά αυτοματοποιημένη διαδικασία … Το ίδιο όμως εκκωφαντική ουσιαστικά και η σιωπή όλων των συλλειτουργών της Δικαιοσύνης … Χάριν λοιπόν υποτίθεται της ταχύτητος, οι αστικές δίκες τείνουν να γίνονται εξ αποστάσεως, μόνον με χαρτιά … και δη σταλμένα ενίοτε και ηλεκτρονικά … χωρίς την ουσιώδη, δια την ανεύρεση της αλήθειας, επαφή επ΄ ακροατηρίω δικαστή και διαδίκου και λοιπών παραγόντων της Δίκης, από την οποία επαφή πολλάκις αναδεικνύεται ποίος λέγει την αλήθεια και ποίος το ψεύδος … Η αμεσότητα λοιπόν που είναι στοιχείο ουσιώδες μιας Δίκαιης Δίκης τείνει να μηδενισθεί, και όχι μόνον λόγω της πανδημίας … οι μάρτυρες, που υφίσταντο τη βάσανο του ακροατηρίου, τείνει να αντικατασταθούν με, ενίοτε προκατασκευασμένες, ένορκες βεβαιώσεις, όπου ο Νομοθέτης δεν προέβλεψε το απλούστερο: οι διάδικοι να μπορούν να απευθύνουν ερωτήσεις … η δε με αγώνες κατακτηθείσα δημοσιότητα των δικών, τείνει να εξαντληθεί στην τυπική εκφώνηση των ονομάτων των διαδίκων σε άδειες, ψυχρές αίθουσες … λ.χ. το μέλλον των πολλών που οφείλουν, θα ρυθμίζεται πρωτίστως, αν όχι κυρίαρχα, από διαδικασίες μέσω ¨καλοκουρδισμένων¨ μηχανών … και αυτό να είναι μόνον η αρχή της απομάκρυνσης του ηθικού νου από τη διαδικασία … Και συνάμα νόμοι που αποφυλακίζουν καταδικασμένους εγκληματίες, ακόμη και δια ειδεχθείς πράξεις, ή που κατ΄ ουσίαν αποποινικοποιούν συμπεριφορές οικονομικά κρατούντων … Και συνάμα νόμοι τους οποίους αυτοί που, μέχρις προσφάτως, εντόνως, τους κατέκριναν, τώρα ουσιαστικά τους διατηρούν και ψηφίζουν και άλλους στην ίδια κατεύθυνση … και όλα τούτα έρχονται να δικαιώσουν την άποψη των Αρχαίων Ελλήνων που θεότητα είχαν αναδείξει τη Δίκη και όχι το νόμο …. Ο νόμος είναι ανθρώπινο δημιούργημα και έχει ομόηχη ρίζα με τη λέξη: νομέας … ο νόμος λέει πρέπει να είναι το δίκαιο του νομέα … του νομέα του πλούτου … του νομέα της εξουσίας … Έτσι με νόμους προσπαθούν να περιορίσουν ζωτικό χώρο της Δικαιοσύνης, γιατί ουσιαστικά την φοβούνται … αμέτοχοι όλοι οι λοιποί, θαρρείς αδιάφοροι … ναι, αμέτοχοι και ούτω τελικά συνένοχοι … Και συνάμα μια αντιστοιχία, σαν ειρωνικό μειδίαμα, σαν αντήχηση, στο άκουσμα της ρίζας των λέξεων: νόμ-ος, νόμ-ισμα … Λησμονώντας ίσως ότι "έστι δίκης οφθαλμός ός τα πανθ’ ορά", φράση η οποία ανήκει στον αρχαίο Έλληνα ποιητή, Μένανδρο και σημαίνει: "υπάρχει το μάτι της δικαιοσύνης που βλέπει τα πάντα".-

Ταπεινά

Γεράσιμος Βασ. Θεοδωράτος