Το κάστρο του Σορδάτου και τα δυο άλλα μικρά φρούρια στο Πυργί .

‎Orestis Kappatos‎ προς Κομπόγιο ιστορίας Κεφαλονιάς & Ιθάκης

Το κάστρο του Σορδάτου και τα δυο άλλα μικρά φρούρια στο Πυργί .

Το κάστρο αυτό, σύμφωνα με τον Παρτς , τοποθετείτο μεταξύ του χωριού Τσακαρισιάνου , των οικισμών Σοφάτα, Νικολαβιενάτα και πλησίον της παλιάς οδού από Σάμη, προς Διγαλέτο. Η γειτνιάζουσα «Κρύα Βρύση» , μια πηγή με κρύο νερό, ήταν ουσιώδες προτέρημα, αυτού του μικρού οικιστικού κέντρου. O Γερμανός γεωγράφος το περιγράφει ως εξής : “ Τούτο είναι ακανόνιστον τετράγωνον έχον 44,6μ. 27,7 μ, 25,7 μ,. 24,6 μ έκαστον πλευρικόν μήκος…» . Το τείχος του, είχε ύψος περίπου 2 με 3 μέτρα και ήταν κατασκευασμένο από πολυγωνικούς ογκόλιθους, μεγάλου μεγέθους. Εντός του τείχους, υπήρχε στρογγυλό επίπεδο με ερειπωμένο εκκλησάκι (αναφέρει του Αγ. Νικολάου) έτερο στρογγυλό οικοδόμημα και στέρνα. Παρόμοια περιγραφή βρίσκουμε και στην "Γεωγραφία" του Αντωνίου Μηλιαράκη. 

Από ΦΕΚ του 1992 διαβάζουμε: «Χαρακτηρίζουμε ως αρχαιολογικό χώρο, περιοχή πλησίον της Κοινότητας Πυργίου Σάμης Κεφαλλονιάς, στη συμβολή των δρόμων Χαράκτιου, Τσαγκαρισιάνου και Σάμης, όπου σώζονται τα λείψανα σημαντικού αρχαίου οχυρού με διπλή τείχιση, εσωτερική και εξωτερική, και εντός αυτού ημικυκλικού κτίσματος και στέρνας ελληνιστικών χρόνων. »
Επίσης στον Παρτς, αναφέρεται και δεύτερος πύργος σε απόσταση 20 λεπτών της ώρας, δυτικότερα του χωριού Διγαλέτου , με στρογγυλό περίβολο , μάλλον από πύργο, με μια είσοδο προς ανατολάς.
Τρίτο, μικρό φρούριο, υπήρχε σε κοντινή απόσταση, δυτικότερα του Κατάραχου. Οι δυο αυτοί πύργοι, αλλά γενικότερα η ύπαρξη του μικρού κάστρου στην περιοχή , μαρτυρούν ότι η περιοχή ήταν ο σύνδεσμος και ο φυσικός φραγμός, μεταξύ της κοιλάδας του Ηρακλέως (από την πλευρά των Πρόννων) και της πεδιάδας της Σάμης . Το οχυρό χρησίμευε ως παραμεθόριος προμαχώνας της πόλης των αρχαίων Πρόννων στα σύνορα της, με την αντίπαλο πόλη Σάμη. Και κάτι τελευταίο ….σύμφωνα με τον Αντώνιο Μηλιαράκη, στην περιοχή , δεν υπήρχε μόνο μικρό οχυρό – κάστρο ή καστρί ή Πύργος ή Πυργί…Κατά την γνώμη του, στην ευρύτερη περιοχή υπήρχε η αρχαία πόλις της Κεφαλληνίας «Αιγίλιψ». Επίσης να αναφέρουμε, ότι στην ομάδα μας, έχουμε δει παλιότερη ανάρτηση από τον κ. Παντελειό με τον χάρτη του Παρτς.

Τα στοιχεία προέρχονται από :
«Κεφαλληνία & Ιθάκη Γεωγραφική Μονογραφία » του Ιωσήφ Παρτς
«Γεωγραφία Πολιτική του νομού Κεφαλληνίας» του Αντ. Μηλιαράκη
«Το Πυργί της Κεφαλονιάς» του Βαγγέλη Φλωράτου
«ΦΕΚ 22/Β/1993»