Ο Μάϊος είναι ο ωραιότερος μήνας του χρόνου με τις χίλιες αποχρώσεις της φύσης. Άπειρα λουλούδια από το ταπεινό κρινάκι του βράχου μέχρι τον κάμπο με τις παπαρούνες. Γι’ αυτό ο λαός λέει:
Μάη μου και να’ ρχόσουνε πέντε βολές το χρόνο…
Μάη με τα λουλούδια σου και με τα κοπελούδια σου…
Εμπήκ’ ο Μάης, εμπήκ’ ο Μάης, εμπήκ’ ο Μάης μήνας,
ο Μάης με τα τριαντάφυλλα κι Απρίλης με τα ρόδα.
Το Μάη τον ονόμασαν «Ανοιξιάτη», «Λούλουδο», «Πράσινο», «Φουσκοδέντρη», «Τριανταφυλλά». Στην Κύπρο τον ονομάζουν «Πενταφά», γιατί, επειδή έχει μεγαλώσει η μέρα, αναγκάζονται να τρώνε πέντε φορές την ημέρα.
Την έλευση του Μάη γιορτάζει ο κόσμος με τη γιορτή της Πρωτομαγιάς. Ο κόσμος ξεχύνεται στις εξοχές για να απολαύσει την οργιώδη φύση, με φαγητά, χορούς και γλέντια. Την πρώτη επίσης του Μάη γιορτάζεται και η Εργατική Πρωτομαγιά.
Ο λαός όμως έχει και πολλές προλήψεις για το Μάη, από παρετυμολογία του ονόματος που θυμίζει μάγια. Τον Μάη, λοιπόν, δεν κόβουν ρούχα, δεν φυτεύουν, δεν παντρεύονται:
Ο γάμος ο μαγιάτικος πολλά κακά αποδίδει,
λένε. «Η κακή ώρα του Μάη», «Στου κακορίκονε το χωριό το Μάη μήνα βρέχει…»
Ο Μάης μαγεύει, λέει ο λαός:
Πρωτομαγιά τα έριξες τα μάγια και με μάγεψες
και μ’ έχεις κάνει σαν τρελό, κόρη που σέρνεις το χορό…
Το Μάη υπάρχουν πολλές γιορτές, όπως στις 5 της αγίας Ειρήνης και στις 21 των αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης, από τους αγαπητούς αγίους στον Ελληνικό λαό. Γίνονται πανηγύρια και χοροί στη γιορτή τους που πέφτει την καλύτερη ώρα της Άνοιξης.
Υπάρχει και ένα περίεργο έθιμο, τα Αναστενάρια που γίνονται στο Λαγκαδά. Αυτοί που λαβαίνουν μέρος στη γιορτή λέγονται «Αναστενάρηδες» και χορεύουν πάνω σε αναμμένα κάρβουνα. Το έθιμο αυτό είναι κατάλοιπο διονυσιακής λατρείας. Ο σκοπός που γίνονται τα Αναστενάρια είναι για να φύγει το κακό και να φέρει καλή σοδειά ο χρόνος, να μείνουν μακριά οι αρρώστιες, να γίνουν χωράφια, ζώα και άνθρωποι πιο γόνιμοι.
Άλλες γιορτές του Μάη:
Της Μεσοπεντηκοστής, εικοσιπέντε μέρες μετά το Πάσχα.
Της Αναλήψεως, σαράντα μέρες μετά την Ανάσταση του Χριστού, και πέφτει πάντα Πέμπτη. Υπάρχει και η παράδοση, οτι τα μεσάνυχτα της Αναλύψεως «ανοίγουν οι ουρανοί και όσοι ξαγρυπνήσουν μπορούν να δουν το Χριστό να αναληφθεί». Την ημέρα αυτή επίσης όσοι βρίσκονται κοντά σε θάλασσα κάνουν το πρώτο τους μπάνιο.
Σαράντα κύματα: Παράδοση: Έπαιρναν θαλασσινό νερό από σαράντα κύματα και ράντιζαν όλο το σπίτι λέγοντας: «Όπως αναλήφθηκε ο Χριστός, έτσι να αναληφθούν και τα κακά».
Μαλλιαρή: Βουτούσαν στη θάλασσα για να πιάσουν τη «μαλλιαρή», μια πέτρα χορταριασμένη με θαλασσινά χορτάρια και την φύλαγαν όλο το χρόνο για γούρι.
Πεντηκοστή: Πενήντα μέρες μετά το Πάσχα είναι η γιορτή της Πεντηκοστής ή της Γονατιστής, όπως τη λέει ο λαός. Το Σάββατο πριν την Πεντηκοστή είναι το Ψυχοσάββατο του Μάη, βαρειά μέρα για ζωντανούς και πεθαμένους. Το λέει και το παρακάτω δίστιχο:
Όλα τα Σάββατα να παν και να γυρίσουν,
του Ρουσαλιού το Σάββατο να πάει και να μην γυρίσει.
Τη Δευτέρα είναι του Αγίου Πνεύματος, επίσημη αργία.
ΑΝΔΡΕΑΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΑΤΟΣ
Από το βιβλίο του «Οι Μήνες κι οι Γιορτές στη Λαογραφία».
Από το βιβλίο του «Οι Μήνες κι οι Γιορτές στη Λαογραφία».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου