Orestis Kappatos
Καλημέρα σας. Αναρτούμε σήμερα στην ομάδα μας, την βιογραφία του Ιωάννη Μεταξά όπως και κάποια άγνωστα στοιχεία για τον «περίεργο» θάνατό του. Τονίζουμε ιδιαίτερα, ότι πρόκειται για βιογραφία και απέχει από πολιτικές ιδεολογίες. Η ανάρτηση γίνεται μόνο, γιατί ο Μεταξάς γεννήθηκε στην Ιθάκη και είχε καταγωγή από την Κεφαλονιά. Άρα επειδή προέρχεται από τα νησιά μας, μας ενδιαφέρει η βιογραφία του. Με το ίδιο σκεπτικό , είχαμε αναφερθεί στην συμμετοχή της Κεφαλονίτικης αντίστασης στα γεγονότα της μεραρχίας Acqui. Επίσης στο μέλλον, θα αναρτήσουμε βιογραφίες Κεφαλλήνων και Θιακών, που δραστηριοποιήθηκαν σε άλλους πολιτικούς χώρους. Δεν θα θέλαμε να μπούμε σε πολιτικούς σχολιασμούς και πολιτικές τοποθετήσεις. Δεν αφορούν την ομάδα, οι πολιτικές τοποθετήσεις οποιουδήποτε μέλους της.
Ο Ιωάννης Μεταξάς γεννήθηκε στην Ιθάκη τον Απριλίο του 1871 και πέθανε στην Αθήνα στις 29 Ιανουαρίου 1941. Έλληνας στρατιωτικός και στη συνέχεια πρωθυπουργός και δικτάτορας (1936-1941).
‘Ηταν γιος του Παναγή Μεταξά και της Ελένης Τριγώνη και γεννήθηκε στην Ιθάκη, όπου ο πατέρας του ήταν έπαρχος. Ήταν γόνος του Κεφαλληνιακού κλάδου των Αντζουλακάτων της παλαιάς Βυζαντινής οικογένειας των Μεταξάδων, ενώ η οικογένειά του διατηρούσε τον τίτλο του Κόμη. Είχε δύο αδέρφια, τη Μαριάνθη και τον Κωνσταντίνο, ο οποίος σπούδασε νομικά, αλλά σχετικά νέος οδηγήθηκε στο ψυχιατρείο, για αυτό και ο Μεταξάς του είχε ιδιαίτερη αδυναμία. Τα παιδικά του χρόνια ήταν ευτυχισμένα παρ΄ όλες τις οικονομικές δυσκολίες της οικογενείας του. Η κατάσταση επιδεινώθηκε το 1879, όταν ο πατέρας του έχασε την πολιτική θέση που κατείχε και αναγκάστηκε να μετακομίσει στην Κεφαλονιά. Ο Μεταξάς, τελείωσε το Ελληνικό Σχολείο στην Κεφαλονιά, ενώ το Δημοτικό, το είχε βγάλει στην Ιθάκη. Από τότε είχε φανεί η ιδιαίτερη κλίση που είχε στα μαθηματικά.
Τον Σεπτεμβρίο του 1885, εισήλθε στη στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων, από την οποία αποφοίτησε το 1890 ως ανθυπολοχαγός του Μηχανικού. Η επιλογή του δεν ήταν τυχαία, αφού στο ίδιο σώμα υπηρετούσαν δύο συγγενείς του, ο Γεράσιμος και ο Νικόλαος Μεταξάς, μετέπειτα υπουργός των Στρατιωτικών. Το 1898 ,έχοντας την εύνοια του Βασιλιά, αλλά και του διαδόχου Κωνσταντίνου, φοίτησε στην Πολεμική Ακαδημία του Βερολίνου.
Ως αξιωματικός του Ελληνικού Στρατού έλαβε μέρος στους Βαλκανικούς πολέμους. Υπηρέτησε στο επιτελείο του διαδόχου Κωνσταντίνου και οργάνωσε μαζί με τον υπαρχηγό του , υποστράτηγο Δουσμάνη, τα της παραδόσεως της Θεσσαλονίκης από τον Ταξίν Χασάν Πασά. Επίσης, διαδραμάτισε ρόλο (μάλλον αρνητικό) στα γεγονότα που οδήγησαν στον Εθνικό διχασμό και το 1917 εξορίστηκε στην Κορσική. Με την επιστροφή του πρώην Βασιλιά Κωνσταντίνο στα τέλη του 1920, επανήλθε στην Ελλάδα και του προτάθηκε η ανάληψη της ηγεσίας, του εν Μικρά Ασία ευρισκομένου στρατού. Όμως ο Μεταξάς , όχι μόνο αρνήθηκε , αλλά προέβλεψε και την ήττα των Ελληνικών δυνάμεων. Ήδη από το 1914 , όταν ήταν ακόμη επιτελάρχης του Γενικού Επιτελείου Στρατού, είχε συντάξει υπόμνημα, όπου προεξοφλούσε την ήττα του ελληνικού στρατού σε περίπτωση επέμβασης στη Μικρά Ασία.
Ίδρυσε το κόμμα των Ελευθεροφρόνων, το οποίο κατάφερε πολλές φορές να εισέλθει στη Βουλή συγκεντρώνοντας όμως χαμηλά ποσοστά. Το 1936, κατόπιν διαφόρων συγκυριών, διορίστηκε Πρωθυπουργός της Ελλάδας, στη θέση του αποβιώσαντος Δεμερτζή και στη συνέχεια πρωτοστάτησε στην επιβολή του δικτατορικού καθεστώτος της 4ης Αυγούστου, κυβερνώντας έως το θάνατό του το 1941. Η δικτατορία του Μεταξά είχε αρκετά εξωτερικά γνωρίσματα των φασιστικών καθεστώτων. Δημιουργήθηκε η ΕΟΝ, οργάνωση νεολαίας, στην οποία χρησιμοποιούσαν σκούρες μπλε στολές (αντίστοιχα οι Ιταλοί φασίστες φορούσαν μαύρες στολές), υιοθετήθηκε ο χαιρετισμός δι’ ανατάσεως της δεξιάς χειρός (όπως στη Γερμανία του Χίτλερ). Παρά την συγγένεια του κόμματος του με τα αντίστοιχα κόμματα Ιταλίας και Γερμανίας ο Μεταξάς δεν συμμάχησε με καμία φασιστική χώρα, ενώ διατήρησε καλές σχέσεις με την Βρετανία. Προσπάθησε να στηριχθεί στη δύναμη του στρατού, με κύρια προσπάθεια την αποπομπή των βενιζελικών αξιωματικών. Το ιδανικό πολίτευμα κατά τον Μεταξά δεν ήταν η Αθηναϊκή Δημοκρατία, αλλά η στρατοκρατική Σπάρτη και η αρχαία Μακεδονία η οποία ενοποίησε πολιτικά την αρχαία Ελλάδα. Ο Μεταξάς προσπαθούσε να προβάλει τον εαυτό του ως τη μοναδική ελπίδα σωτηρίας σε ένα διαιρεμένο έθνος, ενώ στρεφόταν εχθρικά απέναντι στον "παλαιοκομματισμό", τις κοινοβουλευτικές τακτικές του παρελθόντος και κυρίως εναντίον της ιδέας του κομουνισμού. Το καθεστώς Μεταξά και η ιδεολογία περί «Γ΄ Ελληνικού Πολιτισμού», δεν βρήκε πλατιά απήχηση στην Ελλάδα, όσο βρήκε η εθνικοσοσιαλιστική ιδεολογία στη Γερμανία. Πέθανε στην Αθήνα στις 29 Ιανουαρίου 1941. Σε σύγγραμμα του Τ. Κοντογιαννίδη «Ήρωες και Προδότες στην Κατεχόμενη Ελλάδα», αλλά και στην μελέτη του Γ. Νικολούδη «Κατάσκοποι και Σαμποτέρ στην κατεχόμενη Ελλάδα (1941-1944) » αναφέρονται στοιχεία , σύμφωνα με τα οποία , θα μπορούσε κάποιος να χαρακτηρίσει τον θάνατό του Μεταξά «περίεργο». Σύμφωνα με την επίσημη εκδοχή , ο θάνατός του προήλθε από φλεγμονή του φάρυγγα η οποία κατέληξε «σε απόστημα παραμυγδαλικόν που παρουσίασε εν συνεχεία τοξιναιμικά φαινόμενα και άλλας επιπλοκάς» , όπως ακριβώς αναφέρει το τότε ιατρικό ανακοινωθέν. Μια περίεργη πληροφορία όμως, δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Βραδυνή» την επομένη του θανάτου του…. «Ο Άγγλος υποστράτηγος Ντ΄Αλμπιάκ έλθων αεροπορικώς εκ Κρήτης συνοδεύετο και από τον Άγγλο αρχίατρο του Ναυτικού, όστις και έκανε ιδιοχείρως ένεσιν εις τον ασθενή.» Και ένα ακόμα περίεργο γεγονός που μνημονεύεται στις δυο προαναφερθέντες μελέτες . Στην διάρκεια του πολέμου και όταν ο πρώην διοικητής Ασφαλείας Αθηνών Παξινός είχε διαφύγει στο Κάιρο μαζί με τον περιβόητο υπουργό του καθεστώτος Μανιαδάκη, βρέθηκε κάποιο βράδυ σε μια δεξίωση . Εκεί τον πλησίασε Άγγλος Διπλωμάτης και τον ρώτησε με τι ασχολείτο αυτήν την περίοδο που είχε διαφύγει στην Αίγυπτο . Ο Παξινός του απάντησε ότι συνέγραφε ένα βιβλίο στο οποίο θα αποκάλυπτε τα πάντα γύρω από τον θάνατο του Μεταξά, τονίζοντάς του χαρακτηριστικά «Το βιβλίο που θα εκδοθεί , νομίζω ότι δεν θα σας ενθουσιάσει.» Ο Άγγλος διπλωμάτης, χαιρέτησε ευγενικά τον πρώην Διοικητή Ασφαλείας και απομακρύνθηκε. Ο Παξινός έφυγε αργά το βράδυ από την δεξίωση, αλλά την επόμενη μέρα βρέθηκε δολοφονημένος σε ένα στενό του Καϊρου. Η Αστυνομία , ανακοίνωσε ότι είχε δολοφονηθεί από ληστές και έκλεισε βιαστικά, τον φάκελο δολοφονίας του Παξινού.
Ο Πόλεμος, η κατοχή, τα γεγονότα στην Μέση Ανατολή αλλά και ο εμφύλιος, προσέφεραν πολύ ομίχλη γύρω από τον θάνατο του Μεταξά. Ποτέ δεν νομίζω ότι θα γίνουν γνωστά, γεγονότα, που συνδέονται με τις τελευταίες στιγμές του ανθρώπου που έμεινε στην ιστορία για την αρνητική απάντηση που έδωσε στο Ιταλικό τελεσίγραφο της 28ης Οκτωβρίου 1940 και για την πολεμική προπαρασκευή της Ελλάδας ενόψει του ελληνοϊταλικού πολέμου.
‘Ηταν γιος του Παναγή Μεταξά και της Ελένης Τριγώνη και γεννήθηκε στην Ιθάκη, όπου ο πατέρας του ήταν έπαρχος. Ήταν γόνος του Κεφαλληνιακού κλάδου των Αντζουλακάτων της παλαιάς Βυζαντινής οικογένειας των Μεταξάδων, ενώ η οικογένειά του διατηρούσε τον τίτλο του Κόμη. Είχε δύο αδέρφια, τη Μαριάνθη και τον Κωνσταντίνο, ο οποίος σπούδασε νομικά, αλλά σχετικά νέος οδηγήθηκε στο ψυχιατρείο, για αυτό και ο Μεταξάς του είχε ιδιαίτερη αδυναμία. Τα παιδικά του χρόνια ήταν ευτυχισμένα παρ΄ όλες τις οικονομικές δυσκολίες της οικογενείας του. Η κατάσταση επιδεινώθηκε το 1879, όταν ο πατέρας του έχασε την πολιτική θέση που κατείχε και αναγκάστηκε να μετακομίσει στην Κεφαλονιά. Ο Μεταξάς, τελείωσε το Ελληνικό Σχολείο στην Κεφαλονιά, ενώ το Δημοτικό, το είχε βγάλει στην Ιθάκη. Από τότε είχε φανεί η ιδιαίτερη κλίση που είχε στα μαθηματικά.
Τον Σεπτεμβρίο του 1885, εισήλθε στη στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων, από την οποία αποφοίτησε το 1890 ως ανθυπολοχαγός του Μηχανικού. Η επιλογή του δεν ήταν τυχαία, αφού στο ίδιο σώμα υπηρετούσαν δύο συγγενείς του, ο Γεράσιμος και ο Νικόλαος Μεταξάς, μετέπειτα υπουργός των Στρατιωτικών. Το 1898 ,έχοντας την εύνοια του Βασιλιά, αλλά και του διαδόχου Κωνσταντίνου, φοίτησε στην Πολεμική Ακαδημία του Βερολίνου.
Ως αξιωματικός του Ελληνικού Στρατού έλαβε μέρος στους Βαλκανικούς πολέμους. Υπηρέτησε στο επιτελείο του διαδόχου Κωνσταντίνου και οργάνωσε μαζί με τον υπαρχηγό του , υποστράτηγο Δουσμάνη, τα της παραδόσεως της Θεσσαλονίκης από τον Ταξίν Χασάν Πασά. Επίσης, διαδραμάτισε ρόλο (μάλλον αρνητικό) στα γεγονότα που οδήγησαν στον Εθνικό διχασμό και το 1917 εξορίστηκε στην Κορσική. Με την επιστροφή του πρώην Βασιλιά Κωνσταντίνο στα τέλη του 1920, επανήλθε στην Ελλάδα και του προτάθηκε η ανάληψη της ηγεσίας, του εν Μικρά Ασία ευρισκομένου στρατού. Όμως ο Μεταξάς , όχι μόνο αρνήθηκε , αλλά προέβλεψε και την ήττα των Ελληνικών δυνάμεων. Ήδη από το 1914 , όταν ήταν ακόμη επιτελάρχης του Γενικού Επιτελείου Στρατού, είχε συντάξει υπόμνημα, όπου προεξοφλούσε την ήττα του ελληνικού στρατού σε περίπτωση επέμβασης στη Μικρά Ασία.
Ίδρυσε το κόμμα των Ελευθεροφρόνων, το οποίο κατάφερε πολλές φορές να εισέλθει στη Βουλή συγκεντρώνοντας όμως χαμηλά ποσοστά. Το 1936, κατόπιν διαφόρων συγκυριών, διορίστηκε Πρωθυπουργός της Ελλάδας, στη θέση του αποβιώσαντος Δεμερτζή και στη συνέχεια πρωτοστάτησε στην επιβολή του δικτατορικού καθεστώτος της 4ης Αυγούστου, κυβερνώντας έως το θάνατό του το 1941. Η δικτατορία του Μεταξά είχε αρκετά εξωτερικά γνωρίσματα των φασιστικών καθεστώτων. Δημιουργήθηκε η ΕΟΝ, οργάνωση νεολαίας, στην οποία χρησιμοποιούσαν σκούρες μπλε στολές (αντίστοιχα οι Ιταλοί φασίστες φορούσαν μαύρες στολές), υιοθετήθηκε ο χαιρετισμός δι’ ανατάσεως της δεξιάς χειρός (όπως στη Γερμανία του Χίτλερ). Παρά την συγγένεια του κόμματος του με τα αντίστοιχα κόμματα Ιταλίας και Γερμανίας ο Μεταξάς δεν συμμάχησε με καμία φασιστική χώρα, ενώ διατήρησε καλές σχέσεις με την Βρετανία. Προσπάθησε να στηριχθεί στη δύναμη του στρατού, με κύρια προσπάθεια την αποπομπή των βενιζελικών αξιωματικών. Το ιδανικό πολίτευμα κατά τον Μεταξά δεν ήταν η Αθηναϊκή Δημοκρατία, αλλά η στρατοκρατική Σπάρτη και η αρχαία Μακεδονία η οποία ενοποίησε πολιτικά την αρχαία Ελλάδα. Ο Μεταξάς προσπαθούσε να προβάλει τον εαυτό του ως τη μοναδική ελπίδα σωτηρίας σε ένα διαιρεμένο έθνος, ενώ στρεφόταν εχθρικά απέναντι στον "παλαιοκομματισμό", τις κοινοβουλευτικές τακτικές του παρελθόντος και κυρίως εναντίον της ιδέας του κομουνισμού. Το καθεστώς Μεταξά και η ιδεολογία περί «Γ΄ Ελληνικού Πολιτισμού», δεν βρήκε πλατιά απήχηση στην Ελλάδα, όσο βρήκε η εθνικοσοσιαλιστική ιδεολογία στη Γερμανία. Πέθανε στην Αθήνα στις 29 Ιανουαρίου 1941. Σε σύγγραμμα του Τ. Κοντογιαννίδη «Ήρωες και Προδότες στην Κατεχόμενη Ελλάδα», αλλά και στην μελέτη του Γ. Νικολούδη «Κατάσκοποι και Σαμποτέρ στην κατεχόμενη Ελλάδα (1941-1944) » αναφέρονται στοιχεία , σύμφωνα με τα οποία , θα μπορούσε κάποιος να χαρακτηρίσει τον θάνατό του Μεταξά «περίεργο». Σύμφωνα με την επίσημη εκδοχή , ο θάνατός του προήλθε από φλεγμονή του φάρυγγα η οποία κατέληξε «σε απόστημα παραμυγδαλικόν που παρουσίασε εν συνεχεία τοξιναιμικά φαινόμενα και άλλας επιπλοκάς» , όπως ακριβώς αναφέρει το τότε ιατρικό ανακοινωθέν. Μια περίεργη πληροφορία όμως, δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Βραδυνή» την επομένη του θανάτου του…. «Ο Άγγλος υποστράτηγος Ντ΄Αλμπιάκ έλθων αεροπορικώς εκ Κρήτης συνοδεύετο και από τον Άγγλο αρχίατρο του Ναυτικού, όστις και έκανε ιδιοχείρως ένεσιν εις τον ασθενή.» Και ένα ακόμα περίεργο γεγονός που μνημονεύεται στις δυο προαναφερθέντες μελέτες . Στην διάρκεια του πολέμου και όταν ο πρώην διοικητής Ασφαλείας Αθηνών Παξινός είχε διαφύγει στο Κάιρο μαζί με τον περιβόητο υπουργό του καθεστώτος Μανιαδάκη, βρέθηκε κάποιο βράδυ σε μια δεξίωση . Εκεί τον πλησίασε Άγγλος Διπλωμάτης και τον ρώτησε με τι ασχολείτο αυτήν την περίοδο που είχε διαφύγει στην Αίγυπτο . Ο Παξινός του απάντησε ότι συνέγραφε ένα βιβλίο στο οποίο θα αποκάλυπτε τα πάντα γύρω από τον θάνατο του Μεταξά, τονίζοντάς του χαρακτηριστικά «Το βιβλίο που θα εκδοθεί , νομίζω ότι δεν θα σας ενθουσιάσει.» Ο Άγγλος διπλωμάτης, χαιρέτησε ευγενικά τον πρώην Διοικητή Ασφαλείας και απομακρύνθηκε. Ο Παξινός έφυγε αργά το βράδυ από την δεξίωση, αλλά την επόμενη μέρα βρέθηκε δολοφονημένος σε ένα στενό του Καϊρου. Η Αστυνομία , ανακοίνωσε ότι είχε δολοφονηθεί από ληστές και έκλεισε βιαστικά, τον φάκελο δολοφονίας του Παξινού.
Ο Πόλεμος, η κατοχή, τα γεγονότα στην Μέση Ανατολή αλλά και ο εμφύλιος, προσέφεραν πολύ ομίχλη γύρω από τον θάνατο του Μεταξά. Ποτέ δεν νομίζω ότι θα γίνουν γνωστά, γεγονότα, που συνδέονται με τις τελευταίες στιγμές του ανθρώπου που έμεινε στην ιστορία για την αρνητική απάντηση που έδωσε στο Ιταλικό τελεσίγραφο της 28ης Οκτωβρίου 1940 και για την πολεμική προπαρασκευή της Ελλάδας ενόψει του ελληνοϊταλικού πολέμου.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου